Çocukluk çağında çocuklar her sene farklı özellikler geliştirirler. Çocuk Gelişimi ve Psikolojisi Uzmanı Selma Yenidoğan 4 yaş çocuğun fiziksel, dil ve sosyal özellikleri ile ilgili şu bilgileri vermektedir;
Çocukluk çağında çocuklar her sene farklı özellikler geliştirirler. Çocuk Gelişimi ve Psikolojisi Uzmanı Selma Yenidoğan 4 yaş çocuğun fiziksel, dil ve sosyal özellikleri ile ilgili şu bilgileri vermektedir;
4 Yaş Çocuğun Fiziksel ve Sosyal Gelişim Özellikleri Nasıldır?
- Top sektirmek, top atmak ve onu yakalamak, tekme ile vurmak ve benzeri eylemler gerektiren top oyunlarını oynayabilir.
- Parmak ucunda yürüme, koşma veya sabit durma gibi eylemleri gerçekleştirebilir.
- Yetişkin bir insan nasıl kalem tutuyorsa öyle tutup yazı yazabilir.
- Merdivenleri kolayca inip çıkar; bunun için bir basamakta iki ayağını yan yana getirmeye ihtiyaç duymaz.
- Beden dilini başarıyla kullanır, jest ve mimiklerine hâkimdir.
- Ağaçlara ve merdivenlere tırmanmayı becerebilir.
- Kil veya oyun hamuru kullanarak şekiller oluşturabilir.
- Küçük boncukları bir ipe geçirebilir.
- 3 tekerlekli bisikleti kolayca kullanır.
- Yerde bulunan objeleri dizlerini bükmeden alabilir.
- Makas ile dairesel ve düz çizgiler çizebilir.
- 7 kelimelik cümleler kurmaya başlar.
- Zaman kiplerinin ayrımını yapabilir; geçmişi, şu ânı ve geleceği doğru biçimde ifade edebilir.
- Kısa bir süre önce yaşadığı olayları anlatarak bunlar arasında bağlantı kurabilir.
- Şekilleri boyamakta güçlük çekmez, bunu yaparken sınırları taşırmaz.
- Takla atabilir, tırmanabilir, sallanır ve zıplar. Yetişkinler gibi denge ve koordinasyon sahibidir. Tırmanırken ve zıplarken zorluk yaşamaz.
- Sesin ritmine uyum sağlayarak dans edebilir.
- Çeşitli araçlar yardımıyla hamur gibi yumuşak şeyleri şekillendirebilir.
- Evinin adresini ezberleyip hiç karıştırmadan dile getirebilir.
- 1’den 20’ye kadar sayabilir. Daha fazla sayması da mümkündür.
- Yeşil, kırmızı, sarı ve mavi gibi 4 tane ana rengi ifade edebilir.
- Nesneleri kare, dikdörtgen, üçgen vb. oluşlarına göre gruplandırabilir.
- ‘Kaç yaşındasın? sorusunu cevaplandırabilir.
- Bir resim gördüğü zaman orada ne olduğunu söyleyebilir.
- ‘Nasıl?’, ‘ne zaman?’ ve ‘neden?’ gibi sorular sorarak yeni şeyler öğrenir.
- Neler hissettiğini güzel bir şekilde açıklayabilir. Başkalarının bu doğrultudaki sorularını da akıcı bir dille yanıtlayabilir.
- Nezâket sözcüklerinin kullanımını da öğrenmiştir. Gerektiği yerde bunları telâfuz ederek görgü kurallarından birini uygulamış olur. Örneğin karşısındaki kişiye ‘teşekkür ederim’ veya ‘lütfen’ gibi ifadelerle mukabele edebilir.
- Oyun oynarken, markete gittiğinde ve bu gibi durumlarda sıranın kendisine gelmesini bekleyebilir. Birilerinin önüne geçmemesi gerektiğinin bilincindedir.
- Arkadaşlarıyla beraber oyun oynayabilir, işbirliği yapabilir. Kurallara uygun davranmayı ihmal etmez.
- Kendisiyle ilgili soruları cevaplandırabilir.
4 Yaş Çocuğun Gelişimini Desteklemek İçin Neler Yapmalıdır?
- Yemek vakti geldiğinde sofraya yardım etmesi istenmelidir.
- Oyun hamuru ile şekiller yapması için teşvik edilmelidir.
- Hangi cismin nasıl adlandırıldığı, ne renk olduğu öğretilmeli ve bunları tekrar etmesi talep edilmelidir.
- Parmak boyası yaptırılabilir.
- Küpler, legolar ve bu gibi oyuncaklar ile parçalardan bütün oluşturma yeteneği geliştirilmelidir.
- Sorduğu şeyler cevaplandırılarak merakı giderilmeli, yeni şeyler öğrenme isteği kamçılanmalıdır.
- Farklı kelimeler öğrenebilmesine destek olunmalıdır.
- Hikâyeler ve masallar okunmalı; hayal dünyasının gelişmesine katkıda bulunulmalıdır.
- Diğer çocuklarla beraber vakit geçirmesi sağlanmalıdır.
- Farklı yerlere götürülmeli, başka arkadaşlar edinmesine yardımcı olunmalıdır.
- Bu yaş grubundaki çocuklarla sağlıklı iletişim kurmak önemlidir. Yarım veya yanlış cümlelerden kaçınılmalı; ‘nasıl olsa çocuk’ diyerek geçiştirilmemeli ve merakını celbeden şeylerle ilgili doğru bilgiler verilmelidir.
- Çocukların en büyük eğlencelerinden biri sürekli soru sormaktır. Bize düşen şey ise onları azarlamamak, kalplerini kırmamak ve sorularını yanıtsız bırakmamaktır.