Demansla mücadelede müziğin etkisi! Hayat kalitesini iyileştiriyor
Demansla mücadelede müziğin etkilerinin neler olduğunu biliyor musunuz? Atlas Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Meltem Can İke anlattı. İşte detaylar…
selime albayrak
HAFIZANIN KAYBOLMAYAN DİLİ: MÜZİK
Müzik evrensel bir dildir. Tarih boyunca kültürlerin, toplumların ve doğal olarak hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan müzik ve melodi sayesinde geçmişteki bir anıyı kolaylıkla gün yüzüne çıkarırız. Yapılan bilimsel çalışmalar, bize müziğin demanslı bireylerde hem davranışsal sorunları hafifletebileceğini hem de bilişsel fonksiyonları güçlendirebileceğini göstermektedir. Müzik ve demansla ilgili araştırmaları Atlas Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Meltem Can İke anlattı. İke, ‘Müzik, demansla yaşayan bireylerin yaşam kalitesini iyileştiren güçlü bir araç olarak kabul edilmektedir” dedi.
Müzik, insanlığın ortak dili, duyguların en saf hâli. Bazen unutulmuş bir anıyı gün yüzüne çıkaran, bazen içimizi ısıtan bir ses. Atlas Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Meltem Can İke, müziğin demanslı bireylerde yarattığı etkiyi anlattı.
“DEMANS; DÜŞÜNME, KARAR VERME, İLETİŞİM KURMA, HATIRLAMA GİBİ PEK ÇOK İŞLEVİ ETKILEYEN İLERLEYİCİ BİR HASTALIKTIR”
Müzik ile beynin karmaşık yapısı arasındaki bağın şaşırtıcı derecede güçlü olduğunu belirten Dr. İke, “Demans; düşünme, karar verme, iletişim kurma, hatırlama gibi pek çok işlevi etkileyen ilerleyici bir hastalıktır. Kişi zamanla günlük işlerde zorlanabilir, tanıdık yüzleri karıştırabilir, davranışsal ve duygusal değişiklikler yaşayabilir. Yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte demans artık daha fazla karşımıza çıkan bir halk sağlığı sorunu hâline geldi” ifadelerini kullandı.
“MÜZİK SAYESİNDE, BEYNİN BİRÇOK BÖLGESİNİ AYNI ANDA HAREKETE GEÇİRİYOR”
Müziğin demanslı bireylerde neden bu kadar etkili olduğuna değinen İke, “Müzik sayesinde beyinde ritim, dil ve hafızayı yöneten birçok alan aynı anda çalışıyor. Hastalık ilerlese bile bu merkezlerin bir kısmı müziğe karşı duyarlılığını koruyor. Konuşmayı neredeyse tamamen kaybetmiş bir hastanın tanıdık bir şarkıyı mırıldanabilmesi bunun en güzel örneği” ifadelerini kullandı.
İlgili Haberler
MÜZİĞİN DEMANSLI BİREYLERDE YAPTIĞI DEĞİŞİMLER
Müziğin demanslı bireylerde yaptığı değişimlere de değinen İke, “Müzik özellikle bellek ve dikkati güçlendiriyor. Yapılan çalışmalar, müziğin özellikle dikkati toplama ve kısa süreli hafıza üzerinde olumlu etkiler yarattığını gösteriyor. Doğru seçilmiş müzik, agresif davranışları, sürekli tekrarlayan hareketleri ve kaygıyı belirgin şekilde azaltabilir. Müzik duygularla direkt iletişim kurar; neşeyi artırır, içe kapanmayı azaltır, iletişimi destekler. Müziğin bir diğer etkisi ise sosyal bağlara olan olumlu etkisidir. Bazen tek bir şarkı bile kişinin yüzünü güldürmeye, iletişim kurmasını güçlendirmeye yeterli olur” dedi.
“MÜZİK HERKES İÇİN AYNI ETKYİ GÖSTERMEZ; KİŞİYE ÖZEL SEÇİLMELİDİR”
Her bireyin müzik geçmişinin farklı olduğunu vurgulayan Dr. İke, “Doğru müzik seçimi çok önemlidir. Yanlış seçilen bir melodi kişiyi huzursuz edebilir. Bu nedenle kişinin gençlik yıllarından sevdiği eserler, tanıdık melodiler genellikle en etkili olandır. Özellikle evde bakım verenlere tavsiyem, günün farklı zamanlarında kısa müzik seansları oluşturun, televizyon ve gürültü kaynaklarını kapatarak sakin bir ortam hazırlayın, birlikte müzik dinlemek, şarkı söylemek ya da ritim tutmak sosyal etkileşimi artırır. Bu seansların 15–20 dakikayı geçmemesine de özen gösterin” ifadelerini kullandı.
YAŞLILARDA MÜZİK DAHA ETKİLİ
Dr. İke, huzurevleri ve bakım merkezlerinde müzik uygulamalarının etkisinin çok daha güçlü olduğuna dikkat çekerek, grup hâlinde şarkı söyleme, ritim atölyeleri, canlı müzik etkinlikleri, kişiye özel müzik listeleri, sessiz ve rahat bir müzik alanları hazırlanmasını önerdi.
“MÜZİK TEDAVİYİ DEĞİŞTİRMEZ AMA YAŞAMI KOLAYLAŞTIRIR”
Dr. Meltem Can İke, müzik terapisinin demans tedavisinde destekleyici bir yöntem olduğunu belirterek sözlerini şöyle tamamlıyor: Müzik demansı durdurmaz ancak kişinin günlük yaşamını kolaylaştırır, ruhsal durumunu sakinleştirir, davranışsal sorunları hafifletir ve bakım verenlerin yükünü azaltır. Bu nedenle müzik, hafızanın kaybolmayan dili olarak demans bakımında çok önemli bir yere sahiptir.
