Günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen yapay zeka uygulamaları, bu kez farklı bir tartışmanın odağında. Son dönemde yapılan bazı bilimsel çalışmalar, özellikle gençlerde yapay zekaya aşırı maruz kalmanın beyin fonksiyonları üzerinde olumsuz etkiler doğurabileceğini gösteriyor. Akıllı sistemlerle iç içe büyüyen yeni nesil, artık pek çok işi düşünmeden, adeta otomatik bir şekilde halledebiliyor. Ancak uzmanlara göre, bu kolaylıkların bir bedeli olabilir: Zihinsel tembellik! İşte korkutan araştırmanın tüm detayları…
Stanford Üniversitesi’nin yürüttüğü bir araştırma, bu konuda çarpıcı veriler sundu.
Katılımcıların bir bölümü yalnızca kendi düşünsel süreçlerini kullanarak görevleri tamamlarken, diğer grup yapay zekadan destek aldı. İlk etapta yapay zeka yardımı alanlar daha başarılı gibi görünse de, uzun vadede kavrama ve hatırlama yeteneklerinde belirgin bir gerileme tespit edildi.
Uzmanlar, sürekli olarak navigasyon uygulamaları, otomatik tamamlama sistemleri ya da içerik önerileriyle yönlendirilmenin, kişinin karar alma ve problem çözme reflekslerini zayıflattığını belirtiyor. Yani her şeyi bizim yerimize düşünen bu sistemler, bir süre sonra bizim düşünmemize gerek bırakmıyor.
Ergenlik dönemi, beyin gelişiminin en kritik aşamalarından biri. Özellikle prefrontal korteks olarak bilinen ve dikkat, planlama, karar verme gibi işlevlerde önemli rol oynayan bölge bu süreçte şekilleniyor. Uzmanlar, bu dönemde yapay zeka ile aşırı temasın, gelişimin sağlıklı ilerlemesini sekteye uğratabileceğini söylüyor.
Yapay zekanın sunduğu kolaylıkları tamamen reddetmek mümkün olmasa da, bu teknolojiyi bilinçli kullanmak da oldukça önemli. Uzmanlar, özellikle genç yaş gruplarında zihinsel tembelliğin önüne geçmek için günlük yaşantıda zihni aktif tutan alışkanlıklara yer verilmesini öneriyor.
Örneğin kitap okumak, çözüm üretmeyi gerektiren masa oyunları oynamak, günlük tutmak, yazılar yazmak, tartışma ortamlarında fikir yürütmek ve yeni beceriler edinmek gibi faaliyetler, beynin aktif kalmasına katkı sağlıyor. Ayrıca, her işte dijital yardımcılara başvurmak yerine önce kendi çabamızla çözüm üretmeye çalışmak da zihinsel refleksleri güçlendiriyor.