Ayna neyden yapılır sorusu her gün yüzümüze baktığımız bu parlak yüzeyin arkasındaki bilimi merak edenleri hemen içine çeker. İnce cam tabakasının arkasına yansıtıcı metal film kaplanmasıyla üretilen aynalar, modern endüstride milimetrenin binde biri hassasiyetle işlenir. Kumdan elde edilen silis camın temelini oluştururken, gümüş nitrat veya alüminyum buharı yüzeye ayna etkisi verir. Üretim sürecinde vakum, yüksek ısı ve kimyasal indirgeme reaksiyonları bir araya gelerek kusursuz yansımayı mümkün kılar.
Günlük kullanımda dayanıklılığı artırmak için camın kalınlığı, metal filmin homojenliği ve arka koruyucu boya katmanı belirleyici rol oynar. Endüstriyel hatlarda cam plakalar kayış üzerinde ilerlerken yüzeye püskürtülen sıcak alüminyum buharı camla moleküler bağ kurar. Ardından bakır sülfat banyo, metal filmi oksidasyona karşı güçlendirir. Son aşamada sert vernik tabakası çizilmelere karşı koruma sağlar. Bu çok katmanlı yapı, aynaya uzun ömür kazandırırken ışığın %90’ından fazlasını geri yansıtır.
Ayna üretiminde ana malzeme, %70’e varan oranla AYNA HAMMADDESİ kabul edilen silis (SiO₂) zengin kumdur. İçine kireçtaşı ve soda külü eklenerek erime sıcaklığı düşürülür; 1 450 °C’de eriyen bu karışım soğutma fırınında düz cama dönüşür. Düz camın kusursuzluğu, yansıma kalitesini doğrudan belirler.
1.Cam Üretimi: Silis kum + soda külü + kireçtaşı, fırında ergitilerek kalay banyosu üzerinde yüzdürülür; bu yöntem dalgasız düz cam oluşturur.
2.Yüzey Temizliği: Cam plaka deiyonize su ve aşındırıcı fırçalarla temizlenir; yağ, toz ve iyon kalıntısı giderilir.
3.Metalle Kaplama: Vakum odasında alüminyum tel 1 400 °C’de buharlaştırılır; atomlar cam yüzeye eşit kalınlıkta yapışır.
4.Bakır ve Boya: İnce bakır film oksitlenmeyi engeller, ardından iki kat epoksi boya darbe direnci kazandırır.
5.Kesim ve Cila: Otomatik CNC testerelerle istenen ölçü kesilir; kenarlar zımparalanıp cilalanır.
•Cam: Pürüzsüz, sert ve ekonomik; şeffaflığı metal filmin yansıtıcı işlevini gösterir.
•Alüminyum: Hafif, oksitlenmeye nispeten dayanıklı; banyo aynaları ve mobilyalarda yaygın.
•Gümüş: Yansıtma oranı daha yüksek; lüks dekoratif aynalarda tercih edilir ama maliyeti yükseltir.
•Bakır Kaplama: Gümüş tabakayı kararmaya karşı korur; dayanıklılığı üç kat artırır.
•Koruyucu Boya: Nemli ortamlarda metal filmin ömrünü uzatır, çizilmeyi azaltır.
Ev tipi küçük projelerde cam kesimi, gümüş nitrat, glikoz, amonyak ve distile su kullanılarak kimyasal gümüşleme yapılabilir. Ancak kimyasal buhar ve egzotermik reaksiyon riski nedeniyle koruyucu maske, eldiven ve havalandırma şarttır. Metal film ev ortamında homojen dağılmadığından profesyonel kalitede yansıma elde etmek zordur; hobi projelerinde dekoratif amaçla sınırlı kullanılmalıdır.