F-35'ten sonra Türkiye'nin savaş alanında yeni gücü: Milli Muharip Uçak KAAN hakkında bilinmeyenler

İlk başta Turkish Fighter-X olarak tanımlanan KAAN savaş uçağı ilerleyen süreçte Milli Muharip Uçak olarak anılmaya başlandı ve en son hali ile KAAN olarak tarihe adını yazdırdı. Teknik özellikleri ve menzili ile dikkatleri üzerine çeken KAAN savaş uçağının kullanacağı motor ise dünyanın gündemine yerleşti. ABD ile görüşmelerin ardından KAAN üretiminin durduğuna dair konular da konuşulmuştu. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı (SSB) Haluk Görgün ise projede geliştirmelerin devam ettiğini duyurmuştu.

KAAN SAVAŞ UÇAĞI TEKNİK ÖZELLİKLERİ VE MENZİLİ DİKKAT ÇEKTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ismini "KAAN" olarak açıkladığı, Milli Muharip Uçak adından söz ettirmeye devam ediyor. Türkiye'nin hava savunma sisteminin gelişmişliğini gözler önüne serecek olan KAAN, TUSAŞ tarafından tasarlanan ve geliştirilen beşinci nesil, çift motorlu ve çok maksatlı bir avcı uçağı olarak tanımlanıyor.

Teknik özellikler
Mürettebat: 1
Uzunluk: 20,3 metre (67 ft)
Yükseklik: 5 metre (16 ft)
Kanat açıklığı: 13,4 metre (44 ft)
Kanat alanı: 71,6m²

Güç kaynağı: 2 × General Electric F110-GE-129 artyakıcı turbofan (Prototipler ve 20 adet Block-10 üretimi için planlanan)(İlerleyen süreçte TR Motor lisansı altında TEI üretimi 36.000 pound-kuvvet güçteki motor kullanılıcaktır.)
Artyakıcı olmadan itki gücü: 2 × 17.155 pound-kuvvet (76 kN)
Artyakıcı ile itme gücü: 2 × 29.400 pound-kuvvet (131 kN)
Performans
Azami hız: Mach 1,8 (2.210 km/sa; 1.190 kn)
Servis tavanı: 55.000 fit (17.000 m)
G limiti: +9g / -3,5g

Aviyonikler
ASELSAN Bütünleşik RF Sistem (BÜRFİS)
AESA Burun Radarı (ASELSAN MURAD-600A) [56]
RWR (Radar ikaz sistemi)
* ASELSAN Bütünleşik EO Sistem (BEOS)

IRST (Kızılötesi arama ve takip sensörü) (KARAT-100)
EOTS (Elektro-optik hedefleme sistemi) (TOYGUN-100)
MWS-DAS (Kızılötesi füze ikaz ve tam küresel görüntüleme sistemi) (İRİS-300)
DIRCM (Yönlendirilmiş kızılötesi karşı tedbir sistemi) (YILDIRIM-300)
LWS (Lazer ikaz sistemi) (LİAS-300)
* ASELSAN Bütünleşik Haberleşme Seyrüsefer ve Tanıma-Tanıtma Sistemi (BÜHSET)

Haberleşme Süiti (ICNAir-ASQ9683)
IVDL (Kol içi veri bağı)
RNE (Radyo-navigasyon ekipmanı) (ARVEN)
IFF (Dost-düşman tanıma-tanıtma) (IdentIFFMod 5/S CIT IFF)
UKSS (Uçuş Kontrol Sistemi Sensörleri) (KILAVUZ-40)
ASELSAN Kaska Monteli Gösterge Sistemi (TULGAR)

KAAN MİLLİ MUHARİP UÇAĞININ SAVUNMA SANAYİİ ETKİSİ

Türkiye'nin gelişmiş hava savunma teknolojisinin gücünü ortaya koymaya yardımcı olan KAAN, beşinci nesil savaş uçağı projesi olarak tanımlanıyor. Sadece hava gücü yatırımı olarak değil bir yandan da savunma sanayii için büyük önem arz ediyor. KAAN'ın üretimi tüm Türkiye'nin kalkınmasına katkı sağlamayı başarıyor. Binlerce başarılı mühendisin yer aldığı projede gücümüzü ortaya koymanın dışında Türkiye'yi ihracatçı ülke konumuna getirmeye yardımcı oluyor. %70'in üzerinde yerli üretim olması beğeni toplarken Aviyonik sistemler ASELSAN, yazılım ve simülasyon altyapısı HAVELSAN tarafından geliştiriliyor olması da gücünü ortaya koyuyor. KAAN, Türkiye'nin stratejik bağımsızlığını daha da artırmak açısında büyük rol oynuyor.

KAAN UÇAK MOTORU ENVANTERE NE ZAMAN GİRECEK?

Kompozit malzemelerle üretilmiş olan uçağın yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş aviyonik sistemleri ve stealth teknolojisi ile modern hava muharebe gereksinimlerini karşılaşmak üzere planlanırken çok rollü yapısı dikkatleri üzerine çekti. İlk aşamada General Electric F110 motoru ile üretilecek olan Kaan'a, ilerleyen aşamalarda yerli TF-35000 motorunun entegre edilmesi planlanmakta. 2028 senesine kadar 20 uçağın Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmesi bekleniyor.

KAAN UÇAĞINI HANGİ ÜLKELER KULLANACAK?

Milli Muharip Uçak olan KAAN'ı kullanması planlanan ülkeler listesi şöyle:

Kesinleşmiş (Anlaşma / Teslimat planı olan ülkeler)

• Türkiye – Türk Hava Kuvvetleri (ilk teslimat 2028’de planlanıyor)
• Endonezya – 48 adet KAAN için anlaşma imzalandı (INDO Defence 2025)

Muhtemel (İlgi / Protokol / Görüşme aşamasında olan ülkeler)

• Azerbaycan – Protokol imzalandı, iş birliği sürüyor.
• Suudi Arabistan – 100 adet alım düşüncesi basına yansıdı.
• Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) – TUSAŞ tarafından ilgi gösterdikleri açıklandı.
• Ukrayna – Hem uçak hem motor konusunda ilgilerini beyan ettiler.
• Mısır – KAAN ile hava kuvvetlerini donatmayı düşünebileceği haberleştirildi.
• Malezya – Türkiye tarafından KAAN’a katılma fırsatı sunuldu.
• Pakistan – Ortak üretim için fabrika kurma hazırlığı yapılıyor.

KAAN UÇAĞI HANGİ MOTORU KULLANACAK?

Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, "Milli Muharip Uçağımız KAAN’ın motor çalışmalarında da aynı anlayışla ilerliyoruz. KAAN seri üretimi yabancı değil yerli motor üzerinden planlandı. KAAN savaş uçağının ana motoru TF35000 ve yardımcı güç ünitesi APU60 için geliştirme faaliyetleri başarıyla devam etmektedir. Savunma sanayiinde süreç daima bu şekilde işler. Önce mevcut motorlarla başlanır, ardından milli motor projeleri devreye alınır. Biz de KAAN’ı blok yaklaşımıyla üretiyoruz. Yani farklı aşamalarda, farklı kabiliyetlerle güçlenen versiyonlarını envantere kazandırarak, kademeli olarak geliştiriyoruz. Bu kapsamda KAAN savaş uçağımızın teslimat takviminde bir gecikme bulunmamaktadır." ifadelerini kullanarak KAAN uçak motorunun üretimine ilişkin bilgiler vermişti.

Sözlerine "Seri üretimimizi riske atmamak için de yalnızca tek bir kaynağa bağlı kalmıyor, farklı tedarik kanallarıyla çalışıyor, alternatifleri eş zamanlı olarak değerlendiriyoruz. Böylece hem takvimi güvence altına alıyor hem de milli motor geliştirme yol haritamızı kesintisiz ilerletiyoruz." ifadeleri ile devam eden Görgün, motor üretiminin yerli motor üzerinden planladıklarını belirtti.

KAAN UÇAK MOTORUNDA KRİZ İDDİALARI

Tüm dünyanın heyecanla beklediği KAAN savaş uçağının motorunun ABD'den alınma sürecinin aksaması sonrasında üretimin duracağı konuşulmuştu. Kısa sürede sosyal medyada çeşitli iddialar ortaya atılırken Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı (SSB) Haluk Görgün, "KAAN’ın geleceği hiçbir şekilde tek bir ülkenin motoruna bağlı değildir. Biz mühendislerimize güveniyoruz. TF35000’in seri imalat süreci planlandığı şekilde devam ediyor.

Türkiye, motor teknolojilerinde kara, hava, deniz ve füze sistemlerinin tümünde ihtiyaç duyulan kritik kabiliyetleri yerli ve milli imkanlarla karşılayabilecek seviyeye ulaşmıştır. Gaz Türbinli Motor Yol Haritamız doğrultusunda jet motorlarında da bağımsızlığı yakalayacak adımlarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz." ifadeleri ile sürecin devam ettiğini ve planlanan tarihde hizmete alınması için gerekli çalışmaların yapıldığını açıkladı.

MİLLİ MUHARİP UÇAK İLK UÇUŞUNU NE ZAMAN YAPTI?

KAAN savaş uçağının 2028 senesinin sonlarında hizmete girmesi planlanıyorken Türk Hava Kuvvetleri'ndeki eski F-4 ve F-16'ların yerini alması da planlanıyor. İlk uçuşunu 2023 senesinin sonunda yapılması beklenirken test süresinin uzamasından dolayı 21 Şubat 2024 tarihinde ilk uçuşunu Mürted Hava Meydanı'nda yaptı. Gökyüzünde süzülmesi ile dikkatleri üzerine toplayan KAAN teknik özellikleri ise ilk uçuş ardından gündeme yerleşmişti.

TÜRKİYE'NİN SAHİP OLDUĞU SAVAŞ UÇAKLARI VE HAVA ARAÇLARI

Türkiye'nin hava savunma gücü günden güne artarken her yeni gün biraz daha ileri gitmeye devam ediyor. Türkiye'nin sahip olduğu hava araçları şöyle:

Saldırı

Bayraktar TB2, Bayraktar Akıncı, TUSAŞ Anka, TUSAŞ Aksungur, Bayraktar TB3, Bayraktar Kızılelma, IAI Harpy
Bombardıman F-4E-2020 Terminator
Elektronik savaş

Boeing 737 AEW&C, CN-235 EW

Avcı

F-16C/D
Helikopter

TUSAŞ T-129 Atak, UH-1H, Eurocopter Cougar [2]
Keşif

TUSAŞ Anka, Heron, Bayraktar TB2, Bayraktar Akıncı, TUSAŞ Aksungur, Bayraktar TB3
Eğitim

SF-260D, T-38M, KT-1T, T-41, Canadair NF-5, F-16C/D,
Nakliye

A400M, C-160T, C-130B/E, CN235-100M

İLGİLİ HABERLER

KAAN savaş uçağı neden hedefte? Mesut Hakkı Caşın'dan kritik değerlendirme: Utanacaklar!

KAAN savaş uçağı üretimi durdu mu? Savunma Sanayii Başkanı'ndan beklenen açıklama