Hipersonik füze hızı ne kadar? Maliyeti oldukça yüksek

Hipersonik füzeler, hızları ve teknolojileriyle modern savaşın en önemli silahlarından biri haline geldi. Türkiye dahil birçok ülke, bu alanda çalışmalarını sürdürüyor.

HİPERSONİK FÜZE HIZI KAÇ KM?

Hipersonik füzeler, Mach 5 (yaklaşık 6.125 km/saat) ile Mach 27 (yaklaşık 33.075 km/saat) arasında hızlara ulaşabilir. Örneğin, Rusya’nın Avangard füzesi Mach 27, İran’ın Fettah-2 füzesi ara uçuşta Mach 15, terminal aşamada Mach 5 hızlara çıkıyor.

Türkiye’nin Tayfun füzesi Mach 5-6 (6.600 km/saat), Rusya’nın Zircon füzesi Mach 9 (11.025 km/saat), Çin’in DF-17 füzesi ise Mach 5-10 arasında hızlara sahip. Bu hızlar, hedefe kısa sürede ulaşmayı ve savunma sistemlerine tepki süresi bırakmamayı sağlıyor.

HİPERSONİK FÜZE MALİYETİ

Hipersonik füzelerin geliştirme ve üretim maliyetleri oldukça yüksek; Japonya’nın hipersonik füze programı için 57 milyon dolar bütçe ayırdığı biliniyor. ABD’nin Conventional Prompt Strike (CPS) gibi projeleri ise milyarlarca dolarlık yatırımlar gerektiriyor.

Tek bir hipersonik füzenin üretim maliyeti, kullanılan teknolojiye (scramjet motoru gibi) ve faydalı yük kapasitesine bağlı olarak milyonlarca doları bulabilir. Geleneksel balistik füzelere kıyasla ileri teknoloji malzemeleri ve motor sistemleri, maliyetleri artıran başlıca faktörler.

HİPERSONİK FÜZE HANGİ ÜLKELERDE VAR?

Hipersonik füze teknolojisi geliştiren başlıca ülkeler arasında Rusya (Avangard, Zircon, Kinzhal), Çin (DF-17, Starry Sky-2), ABD (Conventional Prompt Strike, HALO) ve İran (Fettah-1, Fettah-2, Siccil) yer alıyor. Avustralya, Fransa, Japonya, Kuzey Kore ve Güney Kore de bu alanda çalışmalarını sürdürüyor.

Bu ülkeler, hipersonik füzeleri stratejik üstünlük sağlamak için geliştiriyor. Rusya ve Çin, bu teknolojide önde giderken, ABD ve diğer ülkeler de yatırımlarını artırıyor.

TÜRKİYE'NİN HİPERSONİK FÜZESİ VAR MI?

Türkiye’de uluslararası standartlarda tam anlamıyla hipersonik füze bulunmasa da, Roketsan’ın Tayfun füzesi 2024 testlerinde Mach 5-6 (6.600 km/saat) hıza ulaşarak hipersonik hızlara erişti. 280 km menzilli bu füze, balistik kategoride yer alıyor.

Türkiye, Çelik Kubbe projesiyle hipersonik tehditlere karşı savunma sistemlerini güçlendiriyor. TRG-230-iHA gibi süpersonik füzeler de geliştiriliyor, ancak henüz hipersonik kategoride değil.

HİPERSONİK FÜZE NASIL ÇALIŞIR?

Hipersonik füzeler, iki türde çalışır: Hipersonik Seyir Füzeleri (HCM), scramjet motorlarıyla atmosferde düşük irtifada uçarak manevra yapar; Hipersonik Planör Araçları (HGV) ise roketle yüksek irtifaya çıkarılıp süzülerek hedefe yönelir. Her iki tür de yüksek hız ve zikzak hareketlerle savunma sistemlerini atlatır.

Gelişmiş yönlendirme sistemleri, füzelerin hassas vuruşlar yapmasını sağlar. Nükleer veya konvansiyonel yük taşıyabilen bu füzeler, kinetik enerjileriyle bile büyük tahrip gücü sunar.