Dünyanın her yerinde yaşanabilen savaşlar tüm insanlığı etkiliyor. Tehlikeli durumlarda vatandaşların sığınaklara inmesi söylenirken sığınaklarda yaşanan psikolojik stres ve sıkıntı hemen hemen herkesi etkiliyor.
Sığınakların insanlarda oluşturduğu psikolojinin altında ise yüzyıllar öncesinde yaşananlar yatıyor.
Dünyanın birçok bölgesinde yaşanan savaşlar halkın sığınaklara inmesine neden oluyor. Son günlerde Orta Doğu'da yaşanan İsrail - İran krizi gün geçtikçe büyürken vatandaşlar gelen uyarılar sonrasında sığınaklara iniyor.
Gerektiği zaman tüm gününü sığınaklara geçirenler psikolojik olarak aşırı etkilendiğini söylüyor. Yapılan araştırmalar ise sığınaklarda yaşanan stresin nedeninin yüzyıllar öncesinde yaşananlar olduğunu ortaya koydu.
Dünyada yaşanan savaşlar sığınak kelimesini çok daha fazla duymamıza neden oluyor. İsrail ile İran arasında yaşanan gerilim sonrası Türkiye'de de sığınaklarla ilgili araştırmalar başladı. Yerin altı insanoğlunun en eski korkularına işaret ederken psikolojik olarak büyük sorunlar oluşturabiliyor.
Geçmişte atalarımızın yaşadığı savaş korkuları zamanla bizlerde de ortaya çıkıyor. Savaş tehdidine karşı sığınaklar kullanılırken insanların savaş gerçeği ile yüzleşmesine neden oluyor.
Sığınaklara normal zamanda bile girmek istemeyiz çünkü geçmişte yaşananlar aklımıza gelir.
Psikologların çalışmalarına göre sığınaklar insanlar üzerinde sadece fiziksel zorluk değil, psikolojik zorluk da oluşturuyor. İnsanlarda ölüm, sıkışmışlık, kaçamama düşünceleri aktif olurken birçok kişi sığınakları adeta bir mezar gibi görüyor.
Tüm bunlar klostrofobi sahibi olanlar için çok daha zorlayıcı oluyor.
Modern çağda yaşayanlar gökyüzü, ışık ve yüksek binalara aşina oldu. Bu nedenle yukarıya çıkma isteği aşağı inmekten daha fazla oluyor. Geçmişte yaşayanlar ise yer altını bir kaçış noktası olarak görüyordu. Değişen yaşamla beraber yer altı bilinçaltının karanlık yönüne inmek olarak da adlandırılıyor. Sığınakların yer altında olması "mezara yakınım" hissini oluşturarak kişinin stres hissetmesine sebep oluyor.
Sığınakların genel olarak konumu ve kapasitesi günümüzde savaş koşullarına uygun olmadığı için birçok kişi sığınaklarda güvende olmadığını hissedebiliyor. Aslında bu his, geçmişten gelen alışkanlıkları tam anlamıyla algılayamamaktan oluyor. Gündelik hayatımızda evimizde rahat otururken bir anda kapalı bir ortama girince psikolojik olarak güvensiz hissedebiliyoruz.