Doğu Akdeniz’de gaz hamleleri işe yaradı, tek tek kabul ettiler: EastMed Türkiye’siz olmaz!

Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de hakkı olan deniz yetki alanlarında doğalgaz arama faaliyetlerini sürdürüyor ancak bu durum bazı ülkeleri rahatsız ediyor. Yunanistan Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin sınırlarına çok yakın bölgelerde tatbikatlar yapmak için NAVTEX ilan etmiş ve Türkiye bu kışkırtmalara aynı şekilde NAVTEX ile cevap vermişti.

Türkiye’nin bu kararlılığı artık çoğu ülkenin Doğu Akdeniz rüyasından uyanmasını sağladı. Türkiye yaptığı doğalgaz arama faaliyetlerinin ne kadar doğru olduğunu Karadeniz’de bulduğu keşif ile tüm dünyaya duyurmakla kalmadı hatta doğalgaz mutfaklarımıza kadar geldi. 

Doğu Akdeniz’de çıkan gazı İsrail aracılığı ile Yunanistan üzerinden Avrupa’ya taşıma projesi Türkiye’nin kıta sahanlığını hiçe sayarak gerçekleştirmek isteniyordu. Türkiye sondaj ve arama faaliyetleri ile bu oyunu bozdu ve hiçbir şekilde deniz yetki alanlarından taviz vermedi. 

İTALYAN ENERJİ ŞİRKETİ ENI CEO'SUNDAN TÜRKİYE VURGUSU

İtalyan enerji şirketi ENI'nin üst yöneticisi (CEO) Claudio Descalzi, EastMed boru hattının inşasına ilişkin herhangi bir anlaşmanın Türkiye'yi içermeden mümkün olmadığını söyledi. Descalzi, Türkiyenin Libya ile yaptığı 2019 da yaptığı Deniz Yetki anlaşmasının bölgede dengeleri kalıcı olarak değiştirdiğine dikkat çekti. Descalzi bu açıklamaları ile Eastmed’in ilerlemesi için Türkiye’ye ihtiyaç olduğunun altını çizdi.

EASTMED PROJESİ NEDİR?

EastMed, Doğu Akdeniz'deki İsrail gazını, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan üzerinden Avrupa'ya ulaştırmak için tasarlanmış bir denizaltı boru hattı projesi. 2020’de Yunanistan’ın başkenti Atina’da İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi liderleri arasında imzalanmıştı. Projenin değeri tam 6 milyar avro. Yani son derece maliyetli ancak tamamlanırsa Avrupa’nın Rus gazına olan bağımlılığı sona erecek.

ABD, geçtiğimiz yıl maliyetleri gerekçe gösterip projenin inşaatına verdiği desteği bırakmıştı. Çünkü bu proje yaklaşık 10 yıl boyunca ve çok derin sularda sürecek. Bu da ekonomik olarak ABD’yi zorlayacaktı. İtalyan enerji devi Eni de projeye finansal olarak dahil değil ancak Kıbrıs gaz sahalarında çıkarı var. Bu kadar uzun soluklu proje, hala planlanma aşamasında. Üstelik finansörlerinden ABD de geri çekildi.

Türkiye, şu an yaşananları en başta görüp uyarmıştı. Çünkü Eastmed Boru Hattı projesinin geçeceği deniz sınırları 22 Temmuz 2020 itibarıyla Türkiye'nin kontrolünde ve bu proje Doğu Akdeniz'de paylaşım eşit şekilde yapılmadığı takdirde Türkiye'ye göre "ölü doğmuş" bir projeydi. Bölgede çıkarları olan ülkeler İtalya’dan gelen açıklamayla bu cevabı net olarak almış oldu. Türkiye, Barbaros Hayrettin Paşa, Oruç Reis, Piri Reis, Fatih, Yavuz, Kanuni, Abdülhamid Han gemileri ile tüm dünyaya kararlılığını gösterdi.