Türkiye’nin ‘tahıl krizinin’ çözülmesi için ortaya koyduğu yoğun diplomasi trafiği ve çaba sonuç verdi. Ukrayna ve Rusya tarafları, Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bugün İstanbul’da bir araya gelerek Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imzalayacak.
Dolmabahçe Ofisi'nde gerçekleştirilecek olan törende tonlarca tahıl, Karadeniz üzerinden dünya piyasasına ulaşabilecek. Tüm dünyanın yakından takip ettiği anlaşma bugün saat 16.30’da gerçekleştirilecek.
Tarafları anlaşmaya ikna etme noktasında Türkiye kilit rol oynadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'tahıl koridorunun' hayata geçirilebilmesi için yoğun bir diplomasi trafiği yürüttü. İki tarafın heyetleri, 13 Temmuz'da Tahıl Koridoru Zirvesi için İstanbul'da yüz yüze buluştu. Zirvede sağlanan uzlaşı, anlaşmanın kapısını açtı.
BBC Türkçe'nin haberine göre, tahıl koridoru oluşturulmasına dönük çabaların ilk amacı, Odesa başta olmak üzere mayınlar nedeniyle Ukrayna limanlarında sıkışıp kalan tahıl ve diğer gıda ürünleriyle yüklü gemilerin dünya pazarlarına açılmasını sağlamaktı. Bu kapsamda yaklaşık 80 adet geminin olduğu kaydediliyor.
#haber#
Bu gemilerin denize açılabilmelerini sağlayacak koridorun oluşması, silolarda alıcı bekleyen yaklaşık 25 milyon ton tahılın da dünya pazarlarına taşınması anlamına geleceği için önem kazanıyor. Pazarlığın en önemli ayaklarından birisini, gemilerin sorunsuz şekilde mayınlı alanlardan çıkabilmesi ve Rusya'nın saldırılarına maruz kalmaması için Moskova'dan alınacak güvenlik garantileri oluşturdu.
Rusya, Haziran ayı ortalarından itibaren Karadeniz'deki deniz kuvvetlerini Ukrayna limanlarından ve Yılan Adası'ndan çekerek anlaşma için gerekli güvenceyi verebileceği mesajını verdi. Anlaşma, sevkiyatın güvenliği ve işlerliğinin İstanbul'da oluşturulacak bir koordinasyon merkezi tarafından gözlenmesini de içeriyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy anlaşma için, "Limanlarımızdaki blokajın kaldırılması ile ilgili Türkiye'den haberler almayı umuyoruz." dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı, "BM aracılığıyla gerçekleştirilen Ukrayna tahılının çıkarılmasına yönelik anlaşmadan memnuniyet duyuyoruz" mesajı verdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 19 Temmuz'da Tahran'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşmeyle ilgili olarak basını bilgilendirirken, anlaşmanın Rusya'ya da ihracat olanağı sağlaması gerektiğini belirtmiş, "Uluslararası kuruluşlarla üzerinde ilk olarak bunun üzerinde uzlaştık. Bunu bir paket çözüm formülü olarak sundular. Amerikalı ortaklarımız da dahil olmak üzere şu ana kadar kimse karşı çıkmadı. Yakın gelecekte ne olacağını göreceğiz" ifadelerini kullanmıştı.
Financial Times'a konuşan bir Batılı yetkiliye göre Rusya'nın tahıl ürünlerini ihraç etmesini kolaylaştırmak için BM ile Rusya bir mutabakat muhtırası da imzalayacak. Bu sürecin tamamlanması durumunda, Rusya'nın 2022 sonuna kadar 50 milyona yakın tahıl ürünü satabileceği kaydediliyor.