İsrail ile İran arasındaki çatışma büyürken, ABD'nin olası müdahalesi dünya piyasalarında tedirginlik yarattı. Ekonomistler, ABD’nin askeri bir hamle yapması halinde borsalarda "diz refleksi" etkisiyle sert satışların yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Petrol fiyatları çarşamba günü neredeyse %2 gerilerken, yatırımcılar bir yandan tedarik zincirinin bozulmasından endişe ediyor, diğer yandan ABD’nin doğrudan çatışmaya dahil olma ihtimalini hesaplıyor. Brent petrolü şu sıralar 76 dolar civarında seyrediyor. Geçen haftadan bu yana fiyatlar yaklaşık %9 yükseldi.
Horizon Investment Services CEO’su Chuck Carlson, "Trump’ın orduyu bölgeye sevk etmesi halinde, piyasalarda ilk tepki olumsuz olacaktır. Ama bu aynı zamanda sürecin daha hızlı netleşmesini de sağlayabilir" diyerek yatırımcıların karmaşık bir dengeyi gözlemlediğini belirtti.
Trump, İran'a yönelik olası bir saldırı sorusunu yanıtsız bırakırken, İran’ın Beyaz Saray’da görüşme teklif ettiği bilgisini paylaşması tansiyonu biraz düşürdü. Ancak İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in “şartsız teslim” talebini reddetmesi, belirsizliği yeniden artırdı.
Çatışma ihtimali arttıkça yatırımcılar güvenli limanlara yöneliyor. ABD Hazine tahvillerine olan talep artarken, dolar son bir haftada Japon yeni ve İsviçre frangı karşısında %1 değer kazandı. Altın fiyatlarında ise yukarı yönlü bir hareket bekleniyor.
Spartan Capital Securities başekonomisti Peter Cardillo, “Kişisel olarak ABD’nin savaşa katılacağını sanmıyorum. Trump her yolu deneyecektir. Ama eğer kaçınılmaz olursa, ilk anda piyasalar bunu negatif karşılar,” dedi.
Barclays, İran'ın petrol ihracatının yarı yarıya azalması durumunda fiyatların 85 dolara çıkabileceğini öngörüyor. Daha kötü bir senaryoda ise Brent petrolünün varil fiyatı 100 doları aşabilir. Citigroup ekonomistleri ise böyle bir artışın küresel ekonomide arz şokuna yol açarak büyümeyi yavaşlatıp enflasyonu tetikleyebileceğini belirtti.
S&P 500 enerji endeksi son dört seansta %2’nin üzerinde yükseldi. Exxon Mobil %3,8, Valero Energy ise %5 prim yaptı. Buna karşın, aynı dönemde S&P 500 genel endeksi %0,7 geriledi. Bu durum, yatırımcıların artan petrol fiyatlarının ekonomik etkisinden ve jeopolitik risklerin büyümesinden kaygı duyduğunu gösteriyor.
Orta Doğu'daki kriz, yatırımcıların Trump’ın gümrük tarifelerinin küresel ekonomiye etkilerini zaten sorguladığı bir döneme denk geldi. Dünya Bankası, geçen hafta 2025 için küresel büyüme tahminini %2,3’e çekerek, yüksek tarifelerin ve belirsizliklerin çoğu ülke için ciddi bir engel oluşturduğunu belirtmişti.
İsrail’in saldırılarının ardından savunma hisselerinde de hareketlilik yaşandı. S&P 500 Havacılık ve Savunma Endeksi, geçtiğimiz hafta rekor seviyelere ulaştı. Bu yükseliş, Trump’ın 2 Nisan’daki “Kurtuluş Günü” tarifelerinin ardından gelen toparlanmayla birlikte %30’un üzerinde bir artışı temsil ediyor.
S&P 500, tüm bu çalkantıya rağmen hâlâ şubat ayındaki rekor kapanışının sadece %2 gerisinde. Osman Ali, "Yatırımcılar bu gelişmeleri görmezden gelmek istiyor. Ancak ABD’nin doğrudan çatışmaya girme ihtimali artarsa, bu iyimserlik hızla sona erebilir," diyerek piyasaların hassas çizgide yürüdüğüne dikkat çekti.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
09:27
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ