Son dönemde kredi kartı kullanıcı sayısı 28 milyonu aştı. Kartlara sarılanların borçlarının trilyonları geçmesi ekonomi yönetimini harekete geçirdi. Merkez Bankası kredi kartına sarılanlar için yeni düzenlemenin sinyalini verdi. Kart limiti, taksit sayısı ve kısıtlamalar geliyor.
Son yıllarda kredi kartı kullananların sayısı milyonları buluyor. Son 1 yılda taksitli alışveriş nedeniyle kredi kartına sarılanlarda adeta patlama yaşanıyor. Bireysel borç bakiyelerinin giderek artışı hem ekonomi yönetimini hem de Türkiye Bankalar Birliği’nin markajına girdi.
Kart kullanıcı sayısının 28 milyonu, kredi kartları borçlarının 1,7 trilyon lirayı aşmasından sonra Türkiye Bankalar Birliği’nden açıklama gelmişti. Kart sayısı ve katlanan borç yükü kaygı veren tabloyu ortaya koyarken Merkez Bankası’ndan düzenleme sinyali geldi.
Yılın ilk enflasyon raporu için düzenlenen toplantıda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’a ‘Kredi kartı taksitlerine sınırlama getirilecek mi?’ sorusu soruldu. Karahan da “"Aralık ayında kredi kartı harcamalarında yükselme oldu. Bunun geçici olup olmadığı net değil. Bir argüman şu: Asgari ücretin artacağı bekleniyordu bu nedenle bazı harcamalar öne çekilmiş olabilir, geçici olabilir. Bundan bağımsız olarak kredi kartlarında bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz" demişti. Ekonomi çevrelerince Karahan’ın bu açıklaması "yeni düzenlemenin" yolda olduğu şeklinde yorumlandı.
Yapılacak düzenleme ve alınacak önlerler için Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent Haber Global’den Sibel Gülersöyler’e konuştu. Prof. Dr. Cem Başlevent, kredi kartlarına yapılacak olan düzenlemelerin amacının, tüketim talebini azaltıp, enflasyonla mücadeleyi güçlendirmek olduğunu dikkat çekti. Başlevent, 2021- 23 döneminde yapılanın tam tersinin düşünüldüğüne dikkat çekerken, "Şu an kredi kartı faizlerinde üst sınır mevcut, bunu yukarı çekebilirler. Limitleri düşürebilirler, taksit sayıları azalabilir. Bu tür önlemlerin alınması muhtemel. Borcu borçla kapatan geniş bir kitle var. Bu kısıtlamalar geldikçe bu kitlenin işi zorlaşacak" dedi.
Yalova Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel ise kredi kartındaki harcama artışlarının nedenini maaşların geçinmeye yetmemesi olarak açıkladı. Doç. Dr. Demiral, “Bu durumu, kart faizini artırarak, limiti düşürerek ya da taksit sayısını azaltarak frenlemeye kalkarsanız bankaların aktif kalitesini bozar, birçok emekçiyi de icralık yaparsınız. Sadece iktisadi değil sosyolojik sorun da oluşturursunuz." diyor.
Doç. Dr. Demiral kısıtlamaların işi çözmeyeceğini dikkat çekerek maaşların artırılması önerisinde bulundu. Demiral, “Ücretlerin yoksulluk sınırının üstüne çekmeniz gerekir. En düşük ücret 50 bin TL, asgari ücret de 25 bin TL olmalıdır. Kur istikrarına odaklanmak gerek illa talebi kısacaksınız en zengin yüzde 20'nin talebini kısın, onların kredi kartlarında spesifik düzenlemelere gidin. Onların gelir vergilerini arttırın ve servet vergisi getirin.” dedi.
Ekonomist Şenol Babuşcu ise tartışma çıkaran kredi kartı düzenlemesi hakkında sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şu görüşlere yer verdi:
"Kredi kartlarındaki kullanım rakamlarına baktığımızda son bir yıllık dönemde enflasyonun üzerinde hatta yüzde 100'ü geçen seviyede bir artış olduğu görülüyor. Bu çerçevede kredi kartlarında çeşitli önlemlerin devreye sokulması söz konusu olabilir. Bu önemler neler olabilir diye baktığımızda öncelikli olarak: Faiz artırımı, limit azaltımı, asgari ödeme tutarının yükseltilmesi, nakit çekim tutarının kısıtlanması, mevcut uygulamadaki taksit sayısının azaltılması, kaldırılması gibi önlemler ilk planda uygulanabilecekler arasında."
Konuyla ilgili İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran ise başlayan tartışmalar üzerine, “Bir limit getirilecekse bu lüks tüketime yönelik kredilere gelmeli, 100 bin liraya kadar limiti olan kartları bu tartışmanın dışında tutmak gerekiyor” paylaşımında bulundu.