AFAD dün Kütahya'nın Simav ilçesinde 5.4 büyüklüğünde deprem olduğunu bildirdi. Yaşanan deprem İstanbul ve birçok ilden hissedilirken, vatandaşlar gece boyu 200'ü aşan depremler nedeniyle tedirgin oldu. Yaşanan deprem ile ilgili konuşan deprem bilimci Prof. Dr. Okan Tüysüz'ün açıklamaları ise koruttu. Depremlerin beklenmedik noktalarda olmasına değinen Tüysüz, gizli ve gömülü bir fay olabileceğine dikkat çekti.
İşte Okan Tüysüz'ün açıklamaları:
Sındırgı depremi sonrası 11 bin artçı olduğunu söyleyen Tüysüz, "Sındırgı, normal bir fayın üzerinde. Bir tarafı, diğer tarafa göre aşağı çöken bir fay. Buradaki fayın kuzeyi aşağı düşen blok, fayın güneyi de yukarı yükselen blok. Normal fayda artçı depremlerin kuzeyde yoğunlaşması beklenir. Ancak burada, 10 Ağustos 6.1 büyüklüğündeki depremden sonra meydana gelen 11 bin artçı, güneyde, yükselen blokta oldu." dedi.
Bu, bizim için alışageldik bir durum değil. Ancak akla en yatkın açıklaması, bu fayın güneyinde, başka bir fayın var olması ve artçıları da bu fayın yaratması. Sındırgı'yı biliyoruz, ancak artçıları güneydeki depremleri başka bir fay mı yaptı bunu bilmiyoruz. Sındırgı'daki hareketlilik, Simav depremiyle bağlantılı değil.
Sındırgı'da daha büyük deprem beklemiyoruz. Sındırgı- Akşehir fay hattı 300 kilometre uzunluğunda Batı Anadolu'daki önemli fay hatlarından biridir.
Bu kadar deprem olması; hem de beklemediğimiz yerlerde olması bizi başka olasılıklara yöneltiyor. Simav'ın güneyinde yoğunlaşan depremlerle ilgili birinci ihtimal burada gömülü bir fayın olması. İkinci olasılık ise volkanik ya da jeo-termal su etkisi. Ancak ben burada fay hattı olma ihtimalini daha yüksek görüyorum. Burada fay var mı yok mu detaylı olarak çalışmak gerekiyor.
Simav'ı çok iyi bilmiyoruz. Sındırgı ve Simav'ın güneyinde oluyor. Simav'da 9 Nisan'da başladı ve bin artçı yaşandı. Sındırgı'da, 10 Ağustos'ta yaşandı ve 11 bin artçı oldu. Batı Anadolu'da deprem fırtınalarının süreceğini düşünüyorum. Simav'ın güneyinin yeraltı metotlarıyla araştırılıp yerleşim alanı olarak gerekirse önlem alınması gerekir. Gediz'de, 1970 yılında 7 büyüklüğünde olmuştu, bazı kaynaklar 7.1 diyor; bin can kaybının ardından burada yerleşim alanı değişmişti.
5 ya da 6 büyüklüğündeki depremlerin Simav'da mı Sındırgı'da mı nerede olacağı muallaktır. Türkiye'de 550 diri fay var. Araştırılmış fay hatları üzerine değerlendirme yapılabilir ancak bazı fayları detaylı olarak bilmiyoruz. Detaylı biçimde çalışma yapılmalıdır.
Bu noktada da en temel beklenti; Marmara'da 7'nin üzerinde bir deprem olasılığı ve Bingöl Yedisu'da, 7.2-7.4'lük bir deprem ihtimali.
Bursa, içinden fay hattı geçen illerimiz arasında. Uludağ'ın, Bursa Ovası'na bakan yamaçları, Gönen'den başlayan Mustafa Kemalpaşa'ya ulaşan, Bursa İnegöl Ovası'ndan Eskişehir'e bağlanan fay var. Bursa'nın geçmişinde 7'lik depremler var. Çevresinde de başka faylar var. Bursa'nın zemini çok kötü. Belediyenin, Japonlarla mikro-bölgeleme yaptığını duydum. Bursa, endişeli bir yer.
Manisa da, içinden fay hattı geçen illerimizden. Spil Dağı'ndan Manisa düzlüğüne uzanan, batıya doğru Organize Sanayi Bölgesine uzanıyor. Burası da geçmişte önemli depremlerin yaşandığı bir bölge. Kuzey Anadolu Fayı (KAF) üzerinde 250-300 yılda bir büyük deprem olduğunu biliyoruz; bazılarını ise net bilmiyoruz. İzmir'in içinden faylar geçiyor; 1600'lerde kırılma var. Bir daha ne zaman kırılabilir bunu söylemek güç. Bu Manisa için de geçerli.