Otobüs kazaları için sektör temsilcileri 3 soruna dikkat çekti

Türkiye son zamanlarda otobüs kazalarıyla gündeme geliyor. Şoför kaynaklı hatalara zaman zaman otobüs bakımı ve hava şartları gibi nedenler de ekleniyor. Kazaların artışında öne çıkan ilk sorun, kalifiye personel eksikliği oluyor. Sektör temsilcileri, iyi eğitimli, tecrübeli ve donanımlı kaptan şoför bulmakta zorlandıklarını belirtiyor. Bunun başlıca nedeni, şoförlerin sorumluluklarının ve çalışma şartlarının ağır olması. Şoförler, uzun süreli yolculuklar sırasında yorgunluk, uykusuzluk ve dikkatsizlik gibi sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor.

İkinci önemli sorun, artan rekabet. Otobüs firmaları, rekabeti kazanmak için maliyetleri düşürmek zorunda kalıyor. Bu da araç bakım ve onarımlarının ihmal edilmesine, şoförlerin eğitimine ayrılan bütçenin azalmasına neden olabiliyor.

Üçüncü sorun ise, denetim eksikliği. Otobüslerin teknik kontrolleri ve şoförlerin yeterlilikleri konusunda denetimler yeterli düzeyde değil. Bu da kaza riskini artıran bir faktör olarak görülüyor.

Sabah’da yer alan habere göre, sektör temsilcileri, bu sorunların çözümü için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı. Bu önlemler arasında, şoförlerin eğitim ve özlük haklarının iyileştirilmesi, araç bakım ve onarımlarının daha sıkı bir şekilde kontrol edilmesi ve denetimlerin artırılması yer alıyor.

Kazaların önlenmesi için, tüm paydaşların birlikte hareket etmesi ve gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Aksi takdirde, benzer kazaların yaşanması kaçınılmaz olacak. Otobüs kazalarının artışında rol oynayan diğer faktörler arasında ise, yol ve hava koşullarının kötü olması, yolcuların emniyet kemerlerini takmaması ve uyuşturucu veya alkollü araç kullanımı yer alıyor.

ÖZEL VE KAMU ARASINDA FİYAT FARKI

Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOF) Başkanı Mustafa Yıldırım, sadece Türkiye'de değil dünyada şoför krizinin yaşandığını, iyi şoförlerin yurtdışına gitmeye başladığını söyledi. Yıldırım şöyle konuştu: "Şu anda eğitimsiz şoför sayısı çok fazla. Bugün yaşanan kazayı izlediğimizde görüyoruz viraja o şekilde giren biri otobüs şoförü olamaz.İyi şoförler ya belediyelere kaydı ya da yurtdışına gidip TIR kullanıyorlar. Çünkü bizim sektörde ortalama kaptan şoför maaşı 25 bin TL. Ama kamuda 40 bin alıyorlar."

Şoförlerin 4.5-4.5 olmak üzere 9 saati aşmaması gerektiğini anlatan Yıldırım, "Ancak bazı firmalar personel sorunu olduğu için fazla mesai yaptırıyor. Yeterli eğitim yok üstüne bir de yorgunluk eklenince kazalar artıyor." dedi.

SEFER BAŞI KAZANIYORLAR

Varan Turizm Genel Müdürü Muhammet Resul Kılınç, tecrübeli kaptan açığının sektörün en büyük sorunu haline geldiğini söyledi. Kılınç, "Biz kaptanlarımızı hem sürüş hem de psikolojik testlere tabi tutuyoruz. Ayrıca periyodik muayenelerden geçiyorlar. Ancak tüm şirketlerde bu yok. Personel sorunu nedeniyle ehliyeti olan herkesi hiç sınava tabi tutmadan alıyorlar. Bu da maalesef son dönemde kazaları tetikledi" dedi. Sektörde kaptanların asgari ücret artı prim usulüyle çalıştığını anlatan Kılınç, "Sefer başına 2 bin TL alıyorlar. Yazın bazı şoförler 30 sefer yaparak 60 bin TL'ye kadar prim kazanıyor" ifadelerini kullandı.

İÇ DENETİM VURGUSU

Ulaştırma Bakanlığı'nın 1 Ocak itibarıyla şehirlerarası yolcu otobüslerinde U-ETDS olan Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi'ni zorunlu hale getirdiğini hatırlatan Yıldırım, "Bu yerinde bir uygulama fakat otobüslere şoförleri takip eden kameralar da eklenmeli. Avrupa'da şoförün yorgunluğu ya da dikkatsizliği anlık bu tip kameralarla takip ediliyor. Eğer şoför yorgun ve uygusuzsa tespit edilip araç kenara çekiliyor" ifadelerini kullandı. Devletin her adımı denetleyemeyeceğinin de altını çizen Yıldırım, şöyle devam etti: “Otobüs firmaları iç denetimlerini artırmalı. Şoförlere eğitimler vermeli. Her ehliyeti olan şoför olarak alınmamalı. Devlet otobüs şoförlerini özel sınava tabi tutmalı. BDDK gibi Yolcu Taşımacılığı Düzenleme Kurulu kurulmalı.”

Mersin’deki kazanın ardından Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü'nden de açıklama geldi. Bakanlıktan yapılan açıklamada kaza sonrası Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi'ne bildirilen verilerin incelendiği belirtilerek, "Bildirilen veriler doğrultusunda 48 koltuk taşıma kapasitesine sahip olan otobüste 38 yolcunun seyahat ettiği, yönetmelik gereğince bulunması gereken şoför ve görevli olduğu tespit edilmiştir" denildi.

ÜÇ KATI HIZLA GEÇTİ

Kazanın meydana geldiği tünelin Mart 2017'de taşıt trafiğine açıldığı belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Yaklaşık 6 yıldır hizmet veren ve her yıl ortalama 12 milyon araç geçişi olan bu mevkide bugüne kadar herhangi bir ölümlü kaza yaşanmamıştır. Ancak kazanın meydana geldiği 1.124 metre uzunluğundaki Sarıyar-2 Tüneli çıkışında söz konusu aracın tünel içi giriş ve çıkışlarından sonra kademeli olarak 50, 40 ve 30 kilometre hıza inmesi gerekirken 3 katı hızla 98.7 kilometre hızla seyrettiği görüntülerle tespit edilmiştir. Maalesef sürücünün bu yöndeki trafik işaret ve işaretçilerine uymadığı belirlenmiştir."