18 yıl sonra bir ilk! Gökyüzü Çilek Dolunay’ı ile pembeye büründü

Uzun zamandır beklenen Çilek Dolunayı, 18 yıl aradan sonra 11 Haziran 2025 tarihinde gökyüzünde adeta benzersiz bir manzara sundu. Yay burcunda gerçekleşen bu dolunay, kırmızımsı-pembe tonları ve büyük görünümüyle hem gökyüzü meraklılarının hem de romantik kişilerin ilgisini çekti. İşte bu etkileyici gökyüzü olayına dair tüm detaylar…

18 YIL ARADAN SONRA “BÜYÜK AY DURAKLAMASI” ETKİSİ

Çilek Dolunayı’nı bu yıl daha da özel kılan, 18,6 yılda bir gerçekleşen “major lunar standstill” (büyük ay duraklaması) döngüsüydü. Bu olay sırasında Ay, yörüngesindeki en uç noktaya ulaşarak gökyüzünde her zamankinden daha alçakta ve büyük görünür hale geldi. Astronomlara göre, bu etkileyici görüntü en son 2006’da yaşanmıştı ve bir sonraki kez ancak 2043’te görülebilecek.

ATMOSFERİN KIRMIZI YANSIMASI AY’I PEMBEYE BOYADI

Çilek Dolunayı denince akla gelen ilk soru: “Ay gerçekten pembe mi görünür?” Aslında adını, Kuzey Amerika yerlilerinin çilek hasadı dönemiyle bağdaştırdığı bu dolunay, atmosferin yoğunluğu nedeniyle kırmızımsı ve pembemsi tonlara bürünerek görsel bir şölen sunuyor. Gökyüzüne alçak konumda yükselen ay, bu dolunayda da rengarenk yansımasıyla gözleri büyüledi.

NASA VE GÖK BİLİMCİLER DE TAKİPTEYDİ

NASA uzmanları, Çilek Dolunayı’nın özellikle ABD’nin doğu kıyılarında 11 Haziran sabahı zirveye ulaştığını duyurdu. “Moon illusion” (Ay illüzyonu) adı verilen optik etki nedeniyle, ay gökyüzünde olduğundan çok daha büyük algılandı. Bu etki, dolunayı izleyenler için benzersiz bir deneyim yaşattı.

TÜRKİYE’DE DE GÖZ KAMAŞTIRDI

Türkiye’de ise dolunay, 11 Haziran akşam saatlerinde en net şekilde izlendi. Özellikle açık havada ve ufka yakın noktalardan bakıldığında dolunayın pembe ve kırmızıya çalan tonları gökyüzünde harika bir manzara oluşturdu. Fotoğraf tutkunları ve gökyüzü meraklıları bu manzarayı kaçırmadı.

KÜLTÜREL VE TARİHİ ÖNEMİ DE VAR

Çilek Dolunayı yalnızca bir doğa olayı değil, aynı zamanda kültürel bir sembol. Kuzey Amerika yerlileri, bu dönemi yaban çileği mevsimi olarak adlandırarak hasat zamanı kutlamalarına denk getirirdi. Ayrıca, İskoçya’daki Calanais gibi taş dairelerin de bu tür ay döngülerine göre hizalandığı biliniyor.

NEDEN 18 YILDA BİR?

Ay’ın yörüngesi ve Dünya’ya olan eğimi nedeniyle, 18,6 yılda bir Ay, gökyüzünde en uç açısına ulaşarak çok daha alçakta ve büyük görünür. Bu yüzden bu yılki Çilek Dolunayı, tam da bu astronomik döngünün zirvesinde gerçekleşti ve gökyüzü meraklıları için unutulmaz bir deneyime dönüştü.

GÖKYÜZÜNÜN PEMBEYE BOYANMASININ SIRRI

Ayın ufka yakın konumu nedeniyle atmosferin yoğun katmanlarından geçen ışığı kırılarak pembe ve kırmızı tonlara dönüştü.

Alçak konumda yükselen Ay, “moon illusion” etkisiyle olduğundan daha büyük ve etkileyici göründü.

Bu dolunay, 2006’dan beri ilk kez bu kadar alçakta ve belirgin tonlarda görüldü.

Bu astronomik olayın bir sonraki tekrarı 2043’te yaşanacak.

UNUTULMAYACAK BİR GÖKYÜZÜ ŞÖLENİ

Çilek Dolunayı bu yıl gökyüzüne pembemsi bir dokunuş katarak adeta nefes kesen bir manzara sundu. 18 yıl sonra yeniden gözlenen bu doğa olayı, hem gökbilimciler hem de gökyüzü severler için unutulmayacak bir deneyim oldu. Bu nadir dolunay, pembe tonları ve alçak görünümüyle bir sonraki benzerini görmek için 2043 yılına kadar bekleyeceğimiz bir gökyüzü anısı olarak kayıtlara geçti.