Yaz sıcağı kendini iyiden iyiye hissettirirken, yüksek sıcaklıklarla baş etmenin yolları da yeniden gündeme geliyor. Ancak herkesin evinde klima ya da güçlü bir pervane olmayabiliyor. Hal böyle olunca, geçmişten bugüne Anadolu insanının uyguladığı doğal ve pratik serinleme yöntemleri yeniden değer kazanmış durumda. Özellikle kırsalda yaşayanlar ya da elektrik tüketimini azaltmak isteyenler, yıllardır uygulanan bu yöntemlerle hem serinliyor hem de doğayla uyumlu bir yaşamı tercih ediyor. İşte Anadolu’da nesilden nesile aktarılan o serinlik sırları…
Elektrikli cihazların olmadığı dönemlerde bile Anadolu insanı serin kalmanın yollarını çok iyi biliyordu.
Evin içine direkt güneş girmesini önlemek için camlara beyaz tül ya da ince örtüler asmak, gün içinde içerideki hava sirkülasyonunu artırmak için sabah erken ve akşam saatlerinde pencereleri çapraz açmak, hala uygulanan pratik çözümlerden. Ayrıca öğle sıcağında dışarı çıkmaktan kaçınmak, gölge alanlarda zaman geçirmek ve serin içeceklerle vücut ısısını dengelemek de en çok başvurulan teknikler arasında.
Pencereye asılan tül ya da ince bezleri nemlendirmek, içeri giren havayı doğal olarak soğutur. Özellikle Adana, Diyarbakır ve Şanlıurfa gibi yazın aşırı sıcak yaşanan bölgelerde bu yöntem yıllardır kullanılıyor. Islak tül sayesinde hava akımı serinletici bir etki sağlıyor, bu da içerideki ortamı daha yaşanabilir hale getiriyor.
Kırsalda yaşayanların en çok faydalandığı yöntemlerden biri de toprak zeminli veya taş evlerde yaşamak. Bu yapılar, sıcak havayı emmediği için gün boyu serinliğini koruyor. Ayrıca halı yerine serilen ince kilim ve hasırlar sayesinde zeminle temas kurularak vücut ısısı dengede tutuluyor.
Serin kalmanın bir diğer püf noktası ise banyo yaptıktan sonra kapıyı açık bırakmak. Buharlaşan su, evin içinde kısa süreli de olsa bir serinlik etkisi oluşturur. Sabah erken saatlerde ya da akşam üzeri oluşan doğal esintiden faydalanmak için tüm pencereleri açmak da etkili bir tekniktir. Ayrıca ince, pamuklu ve açık renkli kıyafetler tercih etmek, gölgede vakit geçirmek ve bol su tüketmek Anadolu’nun nesilden nesile aktardığı vazgeçilmez serinleme alışkanlıkları arasında yer alıyor.
Görüldüğü gibi, serinlemek için mutlaka elektrik tüketen cihazlara ihtiyaç yok. Bugün hala işe yarayan bu geleneksel tüyolar, sıcak yaz günlerinde kurtarıcı niteliğinde.