Kadınların adet dönemlerinde hangi duaları okuyabildikleri konusunda büyük bir karmaşa bulunmaktadır. "Adetliyken sure okunur mu, adetliyken hangi dualar edilir, adet gören kadınlar hangi ibadetleri yapabilir?" soruları birçok kadın tarafından sıkça soruluyor.
Adet döneminde kadınların yapabileceği ibadetler konusunda farklı görüşler bulunuyor. Hem günaha girmemek hem de dua etmekten geri kalmamak için kadınlar bu dönemde yasak olan veya izin verilen ibadetleri merak eder. Adet döneminin ne olduğunu, nasıl gerçekleştiğini ve kadınların hangi ibadetleri yapabileceklerini güvenilir kaynaklardan araştırdık. Adetliyken sure ya da ayet okunup okunmayacağı, hangi duaların okunabileceği gibi soruların cevaplarını derledik.
Ergenlik dönemine gelmiş kadınlar her ay düzenli olarak adet görür. Ortalama 28 günde bir görülen yaşanan bu döngü vajinal kanama veya regl olarak da bilinir. Halk arasında hayız veya aybaşı olarak da bilinen bu olay kadınların üreme fonksiyonlarının sağlıklı olduğunun işaretedir.
Fizyolojik bir durum olan adet, hormonal salınımlara bağlı gerçekleşir. Üreme dönemi olarak bilinen ergenlik ile menopoz arasında gerçekleşen bu dönemin bir diğer adı da regldir. Genelde adet döngüsü 15-18 yaş aralığında başlar ve 45-55 yaşlarında sona erer.
Adet dönemi ve süresi, kaç günde bir gerçekleştiği kişiden kişiye farklılık gösterir. Sağlıklı bir kadın vücudunun 28 günde bir adet döngüsüne girmesi gerekir. İki adet döneminin arasındaki geçen süre 21 günden az veya 35 günden fazla olması sağlık probleminin habercisi olabilir ve hekime başvurulması gereken bir durumdur.
Tıpkı adet döneminin aralığı gibi adet süreci ve kanama miktarları da her kadında farklı gerçekleşir. Sağlıklı bir kadında adet dönemi 3 ile 7 gün arasında değişir. Ancak adetin ilk görülmeye başladığı ve bitmeye yaklaştığı yaşlarda bu dönemlerin süresinde farklılıklar olabilir. Genelde adet döngüsünün düzene girmesi yaklaşık 2 yıl sürer.
Kadınların ve genç kızların sıklıkla sorduğu soruların başında adet belirtileri nelerdir sorusu gelmektedir. Ancak bu da tıpkı süre ve adet aralığı gibi her kadında farklı şekilde ortaya çıkmaktadır.
En yaygın adet belirtileri ise şöyle sıralanmıştır:
Adet döneminde kadınlar hangi ibadetleri yapabileceklerini merak etmektedir. Bu konuda mezhepler arasında görüş ayrılıkları bulunmaktadır.
Hanefî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre âdet gören kadınlar Kur’an okuyamaz. Çünkü Hazreti Peygamber “Âdetli kadın ve cünüp olan kimse Kur’an’dan hiçbir şey okuyamaz.” (Tirmizî) buyurmuştur. Aynı zamanda Hazreti Ali de ‘’ Resûlullah’ı Kur’an okumaktan cünüplük hâli dışında hiçbir şey alıkoymazdı’’ dediği söylenmektedir.
Ancak Hanefî ve Şâfiî mezhepleri dua ve zikir amacıyla ayetlerin okunabileceğini belirtmiştir. Ancak Şâfiî mezhebi adetliyken dua maksatlı da olsa sure okuyanların dilini oynatmaması ve zihinden okuması gerektiğini vurgulamıştır.
Hanbelî mezhebine bağlı olanların Kur’an okuma kastı olmadan besmele, hamdele vb. zikirleri okuyabilecekleri söylenmiştir. Mâlikîler ise âdet halindeki kadının eğitim öğretim maksadıyla Mushaf’a dokunabileceğine ve okuyabileceğine inanmaktadır.
Bu haller dışında diyanetin de belirttiğine göre adet gören kadınlar:
Ünlü ilahiyatçı Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu, adetliyken sure okuma konusunda ilk olarak Kuran-ı Kerim ayetlerine bakılması gerektiğini söylüyor. Hatipoğlu, adetli kadınların kirli, toplumdan dışlanması gereken olarak görülmesinin İslam dininde yeri olmadığını vurguluyor.
Hatipoğlu, ‘’Kadının adetliyken ibadet sorumluluğu yoktur’’ diye belirtiyor. Bunun yanında ünlü ilahiyatçı adet döneminde ‘’Eşlerin birbiriyle cinsel ilişkiye girmesi haramdır’’ diyor.
Din alimleri özellikle mübarek gün ve gecelerde adet gören kadınların sure okuyamasa da niyetlerine göre sevap kazanacaklarını vurgular. Bunun yanında kadınların Kuran-ı Kerim okuyamasa da belirli duaları edebileceklerini belirtir. Kadınların bu dönemde teşbih çekmesine, zikir yapmasına ve dua etmelerine izin verilmiştir.
Regl döneminde olan kadınların yapabileceği ibadetler ise şu şekildedir: