Maymun çiçeği virüsü ile ilgili merak edilenler! Sağlık Bakanlığı 11 soruda cevapladı
Koronavirüs kabusunun ardından dünyayı bu sefer de maymun çiçeği virüsü endişesi kapladı. DSÖ her gün maymun çiçeğine ilişkin yeni bir açıklama yaparken Sağlık Bakanlığı da maymun çiçeği hastalığına ilişkin 11 sorunun cevabını paylaştı.
Koronavirüsün ardından yeni kabusun adı; maymun çiçeği. Dünyayı yine tedirgin eden ve Afrika'da patlak veren virüs hızla yayılmaya başladı. Dünya Sağlık Örgütü acil durum ilan etti, Sağlık Bakanlığı ise virüse henüz Türkiye'de rastlanılmadığını açıkladı. Ancak vatandaşlar maymun çiçeği virüsü konusunda oldukça endişeli.
Sağlık Bakanlığı, maymun çiçeği virüsüyle ilgili sıkça sorulan soruları, sosyal medya hesapları üzerinden tek tek cevapladı. Buna göre virüs cilt teması yoluyla bulaşıyor. Ancak hayvanlar ve insanlar arasında da bulaş olabiliyor. Virüsün en önemli belirtileri ise yüksek ateş, baş, kas ve sırt ağrısı, lenf büyümesi, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük ve cilt döküntüleri şeklinde gözlemleniyor.
İŞTE 11 SORUDA MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ
Maymun çiçeği nedir?
Maymun çiçeği, klinik olarak daha hafif olmasına rağmen, semptomları geçmişte çiçek hastalarında görülenlere benzediğini ve nadiren ölümcül hayvanlardan insanlara bulaşan bir virüs olduğunu belirten Bakanlık, 1980'de çiçek hastalığının eradikasyonunun ilanı ve sonrasında çiçek aşısının uygulamasının durdurulması ile maymun çiçeği virüsünün nadir de olsa özellikle Orta ve Batı Afrika'da görülen bir hastalık haline geldiğini aktardı.
Maymun çiçeği için ne zaman test yaptırılmalıdır?
Bakanlık, maymun çiçeği virüsü taşıyan veya maymun çiçeği hastalığına yakalanan biriyle temas kuran vatandaşların, en yakın sağlık kuruluşuna başvurması ve test yaptırması gerektiğini belirtti. Doktorların test gerektiğine karar verirse, örneklerin uygun bir laboratuvara gönderileceği aktarıldı.
Maymun çiçeği belirtileri nelerdir?
Maymun çiçeği belirtilerini sıralayan Bakanlık; genellikle ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve sırt ağrısı, büyümüş lenf nodları, solunum sistemi semptomları (boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya öksürük) ve hastalığa özgü karakteristik cilt döküntülerinin hastalığın belirtileri olduğunu aktardı
Maymun çiçeği belirtileri varsa ne yapmalıyım?
Bakanlık, maymun çiçeği belirtilerini taşıyan vatandaşların en yakın sağlık kuruluşuna başvurması ve bu süre zarfında ise başkalarıyla temastan kaçınılması gerektiğini belirtti. Bakanlık, test sonucunuz pozitifse, cilt döküntüleriniz kabuklanıp düşerek iyileşmiş temiz ve sağlam cilt görünümü oluşana kadar izole etmeye ve diğer önlemlere uymaya devam edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Maymun çiçeği nasıl bulaşır?
Maymun çiçeği cilt döküntüsü, kabuklar veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla kişiden kişiye bulaşabilir. Ayrıca uzun süreli, yakın temas veya cinsel temas (öpmek, sarılmak veya cinsel ilişki gibi) sırasında yayılabilir.
Maymun çiçeği olan bir kişi, belirtilerin başlamasından itibaren cilt döküntüsü tamamen iyileşene ve iyileşmiş temiz ve sağlam cilt görünümü oluşana kadar başkalarına virüsü bulaştırabilir. Bazı hastalar, belirtileri başlamadan 1 ila 4 gün önce M çiçeğini bulaştırabilir. Ancak hiç belirti göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Maymun çiçeği cinsel yolla bulaşan bir hastalık mıdır?
M çiçeği, cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olarak tanımlanabilir. Diğer bir ifadeyle, cinsel ilişki, M çiçeğinin bulaşma yollarından sadece biridir. Geçmişte M çiçeği salgınları, enfekte hayvanlarla ve hayvan ürünleriyle doğrudan temas sonucu ortaya çıkmıştır ancak kişiden kişiye bulaşma sınırlı olmuştur. Günümüzdeki salgında, virüs esas olarak yakın temas yoluyla bulaşmaktadır. Cinsel temas sırasında lezyonlarla temas veya solunum sekresyonları ile yakın temas ile bulaş olabilir. Ancak cinsel ilişki olmaksızın M çiçeği olan biriyle yakın ve uzun süreli cilt temasında bulunmak da virüsün bulaşmasına neden olabilir.
Maymun çiçeği nasıl önlenebilir?
M çiçeği olduğundan şüphelenilen bir cilt döküntüsüne sahip kişilerle yakın cilt temasından kaçının. M çiçeği hastasının kullanmış olduğu eşya ve malzemelerle temastan kaçının. Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı el antiseptiği kullanın. Özellikle yemek yemeden, yüzünüze dokunmadan önce ve tuvaleti kullandıktan sonra el hijyeni sağlayın.
Kalabalık etkinliklere gitme konusunda endişelenmeli miyim?
M çiçeği olan biriyle yakın temas veya cilt temasında bulunduğunuzda bulaşma olabilir. İlk bulgular insanların yakın, devamlı cilt teması yaşadığı etkinliklerin M çiçeği vakalarına yol açtığını göstermektedir. Bir etkinliğe katılmayı planlıyorsanız ne kadar yakın, kişisel cilt teması yaşanacağını göz önünde bulundurmalısınız.
Maymun çiçeği için hangi tedaviler mevcuttur?
M çiçeği için özel olarak geliştirilmiş bir tedavi yok. Virüsler arasındaki genetik benzerlikler nedeniyle, çiçek hastalığını tedavi etmek için kullanılan antiviral ilaçlar M çiçeği tedavisinde kullanılabilse de etkinliği tam olarak kanıtlanmış değildir.
Evcil hayvanıma Maymun çiçeği bulaşabilir mi?
M çiçeği zoonotik bir hastalıktır, yani hayvanlar ve insanlar arasında bulaşabilir. Ancak şu anda M çiçeği için evcil hayvanlar yüksek risk taşımamaktadır.
Maymun çiçeği su yoluyla havuzdan, sıcak küvetten veya su parkından bulaşabilir mi?
M çiçeğinin havuzdan, sıcak küvetten veya su parkındaki sulardan bulaşabileceği konusunda net bağlantı olduğunu gösteren bir çalışma yoktur. Ancak virüsün insandan insana yakın temas, cilt teması yoluyla bulaşması mümkündür. M çiçeği hastasının havlusu, yüzme tahtası, havuz oyuncağı veya giysisi gibi eşyalarının bir başkası tarafından kullanılmasıyla hastalık, bu eşyaları kullanan sağlıklı kişiye de bulaşabilir. Eğlence amaçlı su mekanlarında dezenfeksiyon yapılması ve havuzların uygun şekilde klorlanmasıyla M çiçeği virüsünün bulaşma riski ortadan kaldırılmış olur.