Japonya’nın Osaka kentinde düzenlenecek Expo 2025 için sürdürülen hazırlıklar, sadece fuar heyecanı değil, çığır açan teknolojileri de beraberinde getiriyor. Bunlardan en dikkat çekeni, güneş enerjisini depolayan yelekler oldu.
Boya kadar hafif, ultra ince güneş panelleriyle donatılan bu özel yelekler, sıcak yaz günlerinde çalışanların imdadına yetişiyor. Sadece 4 gram ağırlığındaki paneller, doğrudan güneş ışığından enerji toplayarak yeleğin boyun kısmına yerleştirilen minyatür fanlara güç veriyor.
Yelekler; otomotiv devi Toyota Group’un alt kuruluşu Toyoda Gosei, güneş paneli girişimi Enecoat Technologies ve tekstil şirketi Seiren’in ortak Ar-Ge çalışmasıyla üretildi. Proje, hem giyilebilir teknolojide hem de yenilenebilir enerjide önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Yeleklerde kullanılan güneş panelleri, klasik silikon teknolojisinin ötesine geçiyor. "Perovskit" adı verilen özel kristallerle üretilen bu paneller, son derece hafif, esnek ve düşük ışıkta dahi çalışabiliyor. Hatta bulutlu ya da gölgeli havalarda bile enerji üretmeye devam ediyor.
Laboratuvar testlerinde %21,2 verimliliğe ulaşan paneller, şu anda Expo 2025 alanında gerçek zamanlı olarak deneniyor. Gündelik performansları kayıt altına alınarak teknoloji daha da geliştiriliyor.
Enecoat Technologies’in Teknoloji Direktörü Tamotsu Horiuchi’nin verdiği bilgilere göre, bu paneller yalnızca güneş ışığında değil, LED ve floresan gibi yapay ışıklarda da enerji üretebiliyor. Ayrıca ağır silikon panellerin yapılamayacağı zayıf yüzeylerde kullanılabiliyor.
Bu özellikleri sayesinde sadece yeleklerde değil, Expo alanındaki akıllı direklerde, otobüs duraklarının çatılarında ve hatta Panasonic pavyonunun sanatsal cephesinde de sergileniyor.
Horiuchi, bu teknolojinin yalnızca iş güvenliği ekipmanlarıyla sınırlı kalmayacağını, yakın gelecekte akıllı saatlerden telefonlara kadar pek çok giyilebilir cihazı doğrudan kıyafetlerimizle şarj edebileceğimizi söylüyor.
Her ne kadar perovskit paneller geleceğin teknolojisi olarak anılsa da, şu an için önlerinde iki büyük zorluk bulunuyor: kısa ömür ve kurşun içeriği. Bu paneller nem, güneş ve UV ışınlarına karşı silikon panellere göre daha hassas. Ayrıca bazı versiyonlarında toksik kurşun kullanımı söz konusu.
Bilim insanları bu sorunları aşmak için koruyucu cam kaplamalar, yeni katkı maddeleri ve alternatif üretim yöntemleri üzerinde çalışıyor. İngiltere’deki Surrey Üniversitesi’nden Dr. Hashini Perera'nın liderliğindeki bir araştırma, bu panellerin ömrünü 10 kata kadar uzatabilecek bir yöntemi duyurdu.