Avrupa Birliği, 'dönüm noktası' niteliğindeki büyük yapay zeka yasasını onayladı
Dünyanın dört bir yanındaki kurumlar teknolojiye sınırlamalar getirmek için yarışırken, Avrupa Birliği üye ülkeleri salı günü, yapay zekayı düzenlemeye yönelik dünyanın ilk büyük yasasına nihai onay verdi.
Avrupa Birliği'nin yürütme organı AB Komisyonu, yaptığı açıklama ile yapay zeka teknolojisini çevreleyen kapsamlı kuralları belirleyen "Yapay Zeka Yasası"nın (Artificial Intelligence Act) kabul edildiğini duyurdu.
Yasanın kabul edilmesini "Avrupa Birliği için önemli bir dönüm noktası" olarak nitelendiren Belçika'nın dijitalleşmeden sorumlu Devlet Bakanı Mathieu Michel, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yapay Zeka Yasası ile Avrupa, yeni teknolojilerle uğraşırken güven, şeffaflık ve hesap verebilirliğin önemini vurgularken aynı zamanda bu hızlı değişen teknolojinin gelişmesini ve Avrupa'da inovasyonu artırmasını sağlamaktadır."
YAPAY ZEKA YASASI NELER GETİRİYOR?
Yapay Zeka Yasası, YZ'ye risk temelli bir yaklaşım uyguluyor, yani teknolojinin farklı uygulamaları, toplum için oluşturdukları algılanan tehditlere bağlı olarak farklı şekilde ele alınıyor.
Risk düzeyleri açısından "kabul edilemez" olarak değerlendirilen; vatandaşları, verilerinin toplanması ve analizine göre sıralayan "sosyal puanlama" sistemleri, işyerinde ve okullarda duygu tanıma gibi sistemleri içeren uygulamalar yasaklandı.
"Genel amaçlı yapay zeka" olarak adlandırılan üretken YZ'lere çeşitli yükümlülükler getirildi. Bunlar arasında AB'nin telif hakkı yasasına saygı gösterilmesi, modellerin nasıl eğitildiğine dair şeffaflık beyanları, rutin testler ve yeterli siber güvenlik korumaları yer alıyor.
Vatandaşların sağlığı, güvenliği ve temel hakları için oluşturdukları risklere göre değerlendirilen otonom araçları veya tıbbi cihazları kapsayan "yüksek riskli YZ sistemleri" de kısıtlamalara tabi olacak.
"YASA, YAPAY ZEKA İÇİN İLK"
Hukuk firması Cripps'in ortaklarından Matthew Holman, kuralların AB'de yapay zeka geliştiren, kullanan veya yeniden satan herhangi bir kişi veya kuruluş için önemli etkileri olacağını ve ABD'li teknoloji firmalarının da bu kurallara sıkı sıkıya bağlı olduğunu söyledi.
"AB Yapay Zeka Yasası dünyanın başka hiçbir yerindeki yasalara benzemiyor. YZ için ilk kez ayrıntılı bir düzenleyici rejim oluşturuyor" diyen Holman, ABD'li teknoloji devlerinin bu gelişmekte olan yasayı yakından izlediklerini sözlerine ekledi.
İHLALE 35 MİLYON EURO CEZA
AB Komisyonu, YZ Yasasını ihlal eden şirketlere 35 milyon euro (38 milyon dolar) ya da yıllık küresel gelirlerinin yüzde 7'si (hangisi daha yüksekse) kadar para cezası verme yetkisine sahip olacak.
ChatGPT, Google Gemini ve Microsoft Copilot gibi şu anda ticari olarak mevcut olan üretken yapay zeka sistemleri, teknolojilerini mevzuata uygun hale getirmek için yasa yürürlüğe girdiği günden itibaren 36 ay veren bir geçiş dönemine sahip olacak.
