Çarpıcı araştırma: Patili dostlarımız kediler şizofreniye mi yol açıyor?

Avustralyalı araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen bir analize göre, evcil bir kedi sahibi olmanın, şizofreni hastalığı ile ilişkilendirilebilecek bozuklukların riskini iki katına çıkarabileceği öne sürüldü.

ŞİZOFRENİ NEDİR?

Şizofreni, karmaşık bir psikiyatrik bozukluktur ve bireyin gerçeklikle bağlantısını kaybetmesine, düşünce bozukluklarına, duygusal zorluklara ve davranış değişikliklerine yol açabilir.

Kâr amacı gütmeyen bir Amerikan tıp merkezi Mayo Clinic'e göre şizofreni, gençlerde ve yetişkinlerde ortaya çıkar ve belirli semptomları arasında halüsinasyonlar, sanrılar, düzensiz düşünce desenleri, duygusal soğukluk veya uygunsuz duygusal tepkiler bulunabilir.

Şizofreniye neyin neden olduğu bilinmemekle birlikte, araştırmacılar genetik, beyin kimyası ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun bozukluğun gelişimine katkıda bulunduğuna inanıyor. Peki patili dostlarımız kediler ile bu hastalığın ne alakası var?

Science Alert'in haberine göre, Avustralyalı araştırmacılar, aralarında ABD ve İngiltere'nin de bulunduğu 11 ülkeden son 44 yılda yayınlanan 17 çalışmanın analizini gerçekleştirdi.

Queensland Ruh Sağlığı Araştırma Merkezi'nden psikiyatrist John McGrath ve diğer araştırmacılar, "Genel olarak tanımlanmış kedi sahipliği ile şizofreni ile ilişkili bozuklukların gelişme ihtimalinin artması arasında bir ilişki bulduk." ifadelerini kullandı.

Kedi sahibi olmanın şizofreni riskiyle bağlantılı olabileceği fikri, ilk olarak 1995 yılında yapılan bir çalışmada ortaya çıkmıştı ve bunun nedeni olarak "Toxoplasma gondii adlı bir parazite maruz kalmak" denilmişti. Ancak şu ana kadar yapılan araştırmalar karışık sonuçlar ortaya koymuştu.

Çeşitli araştırmalar, çocukluk döneminde kedilerin etrafında dolaşmanın kişinin şizofreni geliştirme olasılığını artırabileceğini iddia etmiş ancak bunun sebebi tam olarak bulunamamıştı.

KEDİLER ARACILIĞIYLA BULAŞABİLEN BİR PARAZİT

McGrath ve ekibi, bu konulardaki tüm araştırmaların kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi sonucunda, önemli bilgiler elde etti. Araştırmaya göre, şizofrenide etkili olduğu bilinen Toksoplazma gondii (T.gondii) genellikle az pişmiş et veya kirli su yoluyla bulaşabilen ve genellikle zararsız olduğu söylenen bir parazit.

Science Alert'in aktardığı habere göre, enfekte olmuş bir kedinin ısırığı veya dışkısı da T. gondii'yi bulaştırabiliyor. Hatta ABD'de yaklaşık 40 milyon kişinin genellikle herhangi bir semptom göstermeden enfekte olabileceği tahmin ediliyor.

T. gondii vücudumuza girdikten sonra merkezi sinir sistemine sızabilir ve nörotransmiterleri etkileyebilir. Parazitin kişilik değişiklikleri, psikotik semptomların ortaya çıkışı ve şizofreni de dahil olmak üzere bazı nörolojik bozukluklarla bağlantılı olduğu belirtiliyor.

Çalışmayı gerçekleştiren ekip, "Ortak değişkenler için ayarlamalar yaptıktan sonra, kedilere maruz kalan bireylerin şizofreni geliştirme ihtimalinin yaklaşık iki kat daha fazla olduğunu bulduk" diye yazdı.

Burada akılda tutulması gereken bazı önemli noktalar var. Örneğin 17 çalışmanın 15'inin vaka kontrol çalışmaları olması gibi. Bu tür araştırmalar sebep-sonuç ilişkisini kanıtlayamaz ve genellikle hem maruz kalmayı hem de sonucu etkileyebilecek şeylere bakmaz.

Öte yandan araştırmacılar, kesin bir yorumda bulunmadan önce daha iyi ve daha geniş araştırmalara ihtiyaç olduğu konusunda hemfikir.

Araştırmanın detayları "Schizophrenia Bulletin"de yayımlandı.