NASA, Artemis görevlerini yine erteledi: Ay'a dönüş bir yıl daha bekleyecek

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı'nın (NASA) yarım asırdır hiçbir insanın gitmediği yerlere gitme misyonu bir yıl daha uzadı. NASA​, Artemis​ programındaki teknik sorunları gerekçe göstererek 2026'da Ay​'a yapılması planlanan yolculuğun 2027​ ortalarına kadar ertelendiğini açıkladı.

NASA, ARTEMİS 2 VE 3 GÖREVLERİNİ ERTELEDİ

Apollo 17'nin Aralık 1972'de Ay'a yaptığı son inişin üzerinden yarım asırdan fazla bir süre geçmesinin ardından, astronotları Ay'ın etrafına gönderecek ama Ay'a inmeyecek ayrı bir görevin de eylül ayında başlaması planlanırken, Nisan 2026'ya ertelendiği bildirildi. Ay'a geri dönmeyi amaçlayan Artemis görevi, Başkan Donald Trump'ın görevdeki ilk döneminde belirlenmişti.

Gecikmeden, 2022'de Ay'ın etrafında insansız olarak uçan ilk Artemis test uçuşunda ortaya çıkan ve Dünya'ya dönüşleri sırasında astronotları korumak için hayati önem taşıyan ısı kalkanının tehlikeli bir şekilde kömürleşmesi de dahil olmak üzere çeşitli sorunlar sorumlu tutuldu.

NASA yönetimi 5 Aralık'ta düzenlediği basın toplantısında, iki yıl önce Artemis 1 görevinde Orion​ ısı kalkanında meydana gelen erozyonun temel nedenini bulduktan sonra Artemis 2 ve 3 görevlerini ertelediklerini açıkladı.

Revize edilen programa göre, daha önce Eylül 2025'te fırlatılması planlanan Artemis 2 için fırlatma tarihi Nisan 2026 olarak belirlendi. Bu görev, Orion'un ilk mürettebatlı uçuşunda dört Amerikalı ve Kanadalı astronotu Ay'ın etrafına gönderecek. Bu durum, SpaceX'in Starship aracını kullanarak genel keşif kampanyasının ilk mürettebatlı inişini gerçekleştirecek olan Artemis 3'ü geciktirecek.

Daha önce Eylül 2026'da yapılması planlanan Artemis 3 görevinin ise artık 2027 ortalarında gerçekleşmesi bekleniyor.

ARTEMİS GÖREVLERİNDE TEKNİK SORUNLAR

NASA, Artemis 1'de görülen ısı kalkanı erozyonuna ilişkin bir soruşturmayı tamamladıktan sonra bu programı revize etti. Ajans yetkilileri ekim ayında ısı kalkanı malzemesini neyin serbest bıraktığını belirlediklerini söylemiş, ancak bunun nedeni veya NASA'nın bunu düzeltmek için ne yapacağı konusunda ayrıntı vermemişti.

NASA Yönetici Yardımcısı Pam Melroy, sorunun Orion tarafından kullanılan ve kapsülün enerjiyi boşaltmak için atmosfere girip çıktığı "atlamalı" yeniden girişle bağlantılı olduğunu söyledi. Isı kalkanının dış katmanlarında beklenenden daha fazla ısı tutulduğunu ve malzeme içinde sıkışan gazlar oluştuğunu belirten Melroy, şu bilgiyi paylaştı:

"Bu durum iç basıncın artmasına ve dış katmanın çatlamasına ve düzensiz bir şekilde dökülmesine neden olmuştur."

Bu sonuç kapsamlı bir araştırmaya dayanmakta olup bağımsız bir inceleme ekibi tarafından da doğrulandı. Bir başka NASA yöneticisi Amit Kshatriya, "Hata zincirinde zaman içinde biriken ve yer testlerinde bunu öngöremememize yol açan çok sayıda halka vardı" dedi.

Bu hatalara, Avcoat adı verilen ısı kalkanı malzemesinin yapılışındaki değişikliklerin yanı sıra malzeme bloklarının geometrisindeki değişiklikler de dahildi. Kshatriya, Avcoat malzemesinin gazların kaçmasına izin verecek daha yüksek geçirgenliğe sahip kısımlarında bunun doğrulandığını söyledi: "Bu bölgelerde uçuş sırasında çatlamaya tanık olmadık ve bu bizim için önemli bir ipucuydu."