Savunma sanayisine Türk damgası! İlk 100'de 4 firma yer aldı
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yayımlanan verilere göre, Türkiye'nin önde gelen savunma sanayisi şirketleri, SIPRI'nin ilk 100 savunma sanayisi şirketi listesine girmeyi başardı. ASELSAN 60, Baykar 76, Türk Havacılık Uzay Sanayii 82 ve Roketsan ise 100. sıradan listeye girdi.
2022 yılına ait verilere göre, dünya genelindeki savunma sektöründeki 100 şirketin silah ve askeri hizmet satışları bir önceki yıla göre yüzde 3,5 oranında düşüş göstererek 597 milyar dolara geriledi. Bu düşüş, 7 yıl süren artış trendinin sona erdiğini gösteriyor.
SIPRI raporuna göre, 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı ve dünya çapındaki jeopolitik gerilimlere rağmen, birçok ABD ve Avrupalı silah şirketi, iş gücü eksikliği, artan maliyetler ve tedarik zincirindeki sıkıntılar nedeniyle üretim kapasitesini önemli ölçüde artıramadı. ABD'deki büyük şirketlerin silah gelirlerindeki gerileme, söz konusu düşüşün temel nedeni olarak belirtildi.
Asya, Okyanusya ve Orta Doğu'daki şirketlerin silah gelirlerinin ise 2022'de önemli ölçüde arttığı vurgulandı. Raporda, bölgedeki şirketlerin artan talebe daha hızlı yanıt verme yeteneklerinin bu artışta etkili olduğu ifade edildi.
SIPRI'nın Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Direktörü Lucie Beraud-Sudreau, yüksek yoğunluklu çatışmalara yönelik üretime uyum sağlama konusundaki engellere rağmen özellikle mühimmatlar için yeni sözleşmelerin imzalandığını belirterek, bu durumun 2023 ve sonrasında daha yüksek gelire dönüşebileceğine işaret etti.
LİSTEDE LİDER; ABD
2018'den bu yana listenin başındaki 5 firmanın tamamının ABD merkezli olması dikkati çekti. Bu firmalar Lockheed Martin, Raytheon Techologies, Northrop Grumman, Boeing ve General Dynamics olarak sıralandı.
Küresel savunma sektöründeki en büyük 100 şirket içindeki ABD'li toplam 42 şirket, 2022'de 302 milyar dolarlık silah satışı yaparak, reel olarak bir önceki yıla göre yüzde 7,9 düşüşle tüm satışların yüzde 51'ini karşıladı.
Listedeki 8 Çinli silah şirketinin toplam satışlarının bir önceki yıla göre yüzde 2,7 artışla 108 milyar dolara yükselmesi dikkati çekti. Çinli üreticilerinden 3'ü (NORINCO, AVIC, CASC) listede ilk 10'da yer aldı.
İlk 100 şirket içinde merkezi Avrupa'da bulunan 26 şirket bulunurken, bunların toplam silah satışları yüzde 0,9 artarak 121 milyar dolara ulaştı.
Rusya-Ukrayna savaşından sonra ordusuna yeni silah almaya başlayan Almanya'da, Rheinmetall, ThyssenKrupp, Hensoldt ve Diehl'in silah satışları geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 1,1 artarak 9,1 milyar dolara çıktı.
Veri eksikliği nedeniyle 2022'de en büyük 100 listesine yalnızca iki Rus şirketi dahil edildi. Bunların toplam silah gelirleri yüzde 12 düşüşle 20,8 milyar dolara geriledi.
TÜRK ŞİRKETLERİ SATIŞLARI ARTIRDI
SIPRI'nın geçen yıl en çok silah ve askeri hizmet satışı yapan ilk 100 savunma sanayisi şirketi listesine 4 Türk firması girdi.
Listede ASELSAN 60, Baykar 76, Türk Havacılık Uzay Sanayii 82 ve Roketsan 100. sırada yer aldı.
Türk şirketlerinin toplam gelirleri geçen yıl 2021'e göre yüzde 22 artarak 5,5 milyar dolara ulaştı.
Raporda insansız hava aracı (İHA) üretimiyle tanınan Baykar'a dikkat çekilerek, Türk şirketin gelirlerinde yüzde 94'e ulaşan bir artışla listede 76. sırada yer aldığı vurgulandı.
SIPRI, kurulduğu 1966'dan bugüne çatışma, silahlanma, silah kontrolü ve silahsızlanma gibi alanlarda araştırma, rapor ve analizler hazırlıyor.