Theia çarpışması: Ay'ı oluşturan 'antik gezegenin' kalıntılarının yeri tespit edildi
Bilim insanları, Theia'nın Dünya'ya çarpması sonucunda Ay'ın meydana geldiği teorisini güçlendiren yeni kanıtlar elde etti. Bu teoriye göre aynı zamanda Theia'nın parçaları Afrika ve Pasifik'in derinliklerinde bulunuyor.
Tam 4.5 milyar yıl önce Dünya ile çarpıştığı, bir kısmının Dünya'nın üzerine saçıldığı, geri kalanının da Ay'ı oluşturduğu varsayılan "Theia" ile ilgili çarpıcı bir detay ortaya çıktı.
Theia'ya ait bazı kalıntıların Afrika'nın ve Pasifik Okyanusu'nun tektonik plakalarının derinliklerinde yoğun ve devasa "damlalar" halinde gömülü olduğu bilinmekle beraber bilim insanları geri kalan parçaların nereye gittiğini belirlemenin zor olduğuna inanıyorlardı.
AY'I THEIA OLUŞTURDU
NASA'nın Yerçekimi Kurtarma ve İç Laboratuvarı (GRAIL) uzay aracından elde edilen yeni verilere göre, Ay yüzeyinin derinliklerinde büyük miktarda titanyum - demir cevheri yatakları var. Bu, Theia'nın diğer kalıntılarının uydumuz Ay'ı oluşturduğunu öne sürüyor.
Ay kabuğunun altında, kabuk ile çekirdek arasındaki manto olarak bilinen bölgede, GRAIL aracı, "Theia çarpma teorisinin" doğru olması durumunda var olabilecek titanyum ve demir 'ilmenit' yataklarıyla eşleşen iki yoğun bölge tespit etti.
Theia'nın Dünya ile muhtemel çarpışmasının ve bu kayıp gezegenin parçalarının Dünya kabuğunun derinliklerine gömülmesinin ardından, Ay'ın yüzeyindeki ağır titanyum ve demirden oluşan erimiş lav havuzları, daha hafif kayaları yukarı iterek çekirdeğine doğru daha derine batmaya başladı.
SİSMİK EKİPMANLARLA İNCELEDİLER
Dünya'da, gezegenimizin mantosunun tabanındaki benzer şekilde yoğun ve olağandışı iki bölge (Büyük Düşük Hız Bölgeleri - LLVP'ler olarak bilinir), uydumuzu gezegenler arası bir 'Theia' çarpışmasının oluşturduğu teorisine de inandırıcılık kazandırıyor.
Depremleri tespit etmek için kullanılana benzer sismik ekipmanlarla ölçülen LLVP'lerden biri Afrika tektonik plakasının altında, diğeri ise Pasifik tektonik plakasının altında yer alıyor.
Jeologlar, sismik dalgaların iki bölgede 2.900 km derinlikte önemli ölçüde yavaşladığını ve bu durumun Dünya'nın diğer bölgelerine göre farklılık gösterdiğini keşfettiklerinde bunların varlığı ortaya çıktı.
Bilim insanları, bu LLVP'lerdeki malzemenin Dünya'yı çevreleyen manto tabakasından yüzde 2 ila 3,5 daha yoğun olduğuna inanıyor. Geçtiğimiz yıl, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü liderliğindeki araştırmacılar, bu LLVP'lerin antik Dünya'nın alt mantosuna giren az miktarda Theian materyalinden evrimleşmiş olabileceği fikrini ortaya attılar.
Bunu desteklemek için Şangay Astronomi Gözlemevi'nden Profesör Hongping Deng'den hesaplamalı akışkanlar dinamiğindeki öncü yöntemlerinin yardımıyla bu fikri araştırmasını istediler.
Bir dizi simülasyon yürüttükten sonra Profesör Deng, Ay'ı oluşturan çarpışmanın ardından önemli miktarda 'Theian' maddesinin (Dünya kütlesinin yaklaşık yüzde ikisi) Dünya'nın alt manto tabakasına girmiş olacağını keşfetti.
