Türkiye uzaya nohut gönderdi. Nohut, Ege Üniversitesi öğretim üyeleri Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday'ın, Türk Uzay Ajansı ve APSCO iş birliğiyle desteklenen iki projesi Çin'in Shijian-19 uydusuyla uzaya ulaştırıldı. Amaç ise astronotların pilav yapması değil.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyeleri Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday, uluslararası bilimsel başarılarıyla Türkiye'yi gururlandırmaya devam ediyor. Akademisyenlerin iki önemli araştırma projesi, Asya-Pasifik Uzay İşbirliği Örgütü (APSCO) ile Türk Uzay Ajansı'nın ortak çalışması kapsamında kabul edildi ve Çin Ulusal Uzay İdaresi'nin (CNSA) gönderdiği geri alınabilir uydu "Shijian-19" ile uzaya taşındı.
Daha önce uzaya çıkan ilk Türk astronot Alper Gezeravcı'nın gerçekleştirdiği 13 deneyden birinde de yer alan Uzilday çifti, şimdi de projeleriyle Shijian-19 uydusunda yer alarak Türkiye'nin bilimsel uzay yolculuğuna yine katkı sağladı.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, başarılı bilim insanları Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday'ı ve Doç. Dr. Barış Uzilday'ı makamında ağırlayarak tebrik etti. Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, tam akreditasyona sahip araştırma üniversitelerinin çatısı altında bilimsel faaliyetlerini sürdüren bilim insanları Milli Teknoloji Hamlesi ve Türkiye Yüzyılı vizyonu ile araştırmalarını sürdürdüklerini açıkladı.
Daha önce ilk Türk Astronot Alper Gezeravcı'nın gerçekleştirdiği 13 deneyden birisine imza atan Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday'ın şimdi de iki ayrı proje ile Asya-Pasifik Uzay İşbirliği Örgütü çağrısı kapsamında destek almaya hak kazandığını belirten Budak, "Shijian-19 isimli yeniden kullanılabilir ve geri döndürülebilir uydu, içindeki bilimsel projelerle gerçekleştirdiği uzay yolculuğunun ardından Dünya'ya geri döndü. Türkiye'de ilk defa uzay ıslahı araştırması olma özelliğini taşıyan çalışmaları dolayıyla hocalarımızı tebrik ediyorum" diye konuştu.
Türk Uzay Ajansı koordinesinde hazırlanan "Uzay Ortamından Yararlanarak Arabidopsis thaliana'da ER Stresi Toleransı İçin Gen Keşfi" ve "Nohutta Kuraklık Stresine Toleransı Artırmak İçin Uzay Islahı" başlıklı projeler, Çin Ulusal Uzay İdaresi'nin uluslararası iş birliği projelerini artırmak amacıyla yaptığı çağrı kapsamında kabul edildi.
Uzay ıslahı çalışmaları hakkında bilgi veren Doç. Dr. Barış Uzilday, uzay ıslahının, tohum ve bitki hücrelerinin uzaydaki kozmik radyasyon ve mikro yerçekimi gibi koşullara maruz bırakılarak mutasyonlar geliştirmesini sağlama süreci olduğunu anlattı. Uzayda oluşan bu mutasyonların dünyada yapılan klasik ıslah çalışmalarında elde edilemeyen genetik çeşitliliği sağlayabildiğine dikkati çekti.
Bu yöntemin özellikle çevresel streslere ve hastalıklara dayanıklı, verimi veya besin değeri yüksek yeni çeşitler geliştirmek için kullanıldığını ve tarım ve gıda güvenliği açısından önemli bir araç olduğunu anlatan Uzilday, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya ve ABD bu alanda önemli çalışmalara sahiptir. Geri döndürülebilir uydu programını 1970'lerde başlatan Çin Halk Cumhuriyeti 2006 yılında sadece uzay ıslahı için geliştirilmiş Shijian-8 (SJ-8) uydusunu fırlatmıştır. Bu görev, Çin Halk Cumhuriyeti'nin uzay ıslahı alanındaki çalışmalarında önemli bir adım olmuş ve daha sonra Shijian-10 ve Shijian-19 gibi uydularla devam eden uzay biyoteknolojisi araştırmalarına temel oluşturmuştur."
Uzay deneyine konu olan projesini dile getiren Doç. Dr. Barış Uzilday, "Nohutta Kuraklık Stresine Toleransı Artırmak İçin Uzay Islahı" başlıklı araştırma ile nohut bitkisinde iklim değişimi ile şiddeti gittikçe artan kuraklık stresine karşı toleransın artırılması için mutasyon ıslahı yapılmasının planlandığını vurguladı.
Uzilday Tarım ve Orman Bakanlığı, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü iş birliği ile yürütülecek bu çalışmada Türkiye'de yaygın olarak ekilen standart bir çeşit olan Sarı-98 nohut tohumlarının kullanıldığını bilgisini verdi. dedi.
Kabul gören diğer proje ile ilgili bilgi veren Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday, Uza"y Ortamından Yararlanarak Arabidopsis thaliana'da ER Stresi Toleransı İçin Gen Keşfi" başlıklı araştırmada bitkilerde çevresel stresler sırasında ortaya çıkan endoplazmik retikulum stresi ile ilişkili yeni genlerin ortaya çıkarılması için model bitki Arabidopsis thaliana türüne ait tohumlarının kullanılmasının planlandığını sözlerine ekledi.
Gönderilen uydunun başarılı bir şekilde dünyaya dönüş yaptığını belirten Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday, "Çin Halk Cumhuriyeti'ne ait Shijian-19 isimli yeniden kullanılabilir ve geri döndürülebilir uydu Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden başarıyla uzaya gönderilmiştir. Bu uydu, ilk tekrar kullanılabilen test uydusu olarak birçok teknolojik yeniliğe sahiptir. Long March-2D roketiyle alçak dünya yörüngesine yerleştirilen uydu uzayda 13.5 gün geçirdikten sonra içerdiği bilimsel yükle birlikte Dünya'ya geri dönmüştür. Materyaller, Pekin'de gerçekleştirilen bir seremoni ile ülkemizin temsilcisine teslim edilmiştir. Bu çalışmalarla Türkiye'de ilk defa uzay ıslahı çalışmaları yürütülecek ve ülkemiz uzay araştırmalarında yeni bir alanda daha varlığını gösterecektir" dedi.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
14:33
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ