Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) çatısı altındaki ülkeler için enerji ve ulaştırma alanlarındaki iş birliği potansiyelini ortaya koyan bu rapor, TDT 2040 vizyonuna katkı sağlayacak önemli bilgiler içeriyor.
Türk Devletleri Resmi Ekonomi Araştırma Merkezleri Ağı (ERCNET) üyesi olarak, söz konusu rapora Türkiye'nin katkısı T.C. Ticaret Bakanlığı Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü koordinasyonunda; Gümrükler Genel Müdürlüğü ve Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürlüğümüzün katkıları ve T.C. Dışişleri Bakanlığı, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın iş birliğinde sağlandı.
Türkiye; Avrupa, Asya ve Afrika’nın kesiştiği noktada yer alan stratejik konumuyla önemli bir jeopolitik avantaja sahip. Bu konum, Türkiye’nin lojistik ve ulaştırma faaliyetlerinde bölgesel bir üs haline gelmesine olanak tanımakta ve mal ile hizmet ihracatında önemli artış potansiyeli sunuyor. Ayrıca Türkiye, enerji, ticaret ve ulaştırma açısından önemli bir koridor olarak öne çıkıyor.
Büyüme ve Küresel Ekonomideki Pay
2025'in ilk çeyreğinde Türk Devletleri Teşkilatı'nın toplam ekonomik çıktısı 593,8 milyar dolar ile küresel GSYH'nin %2,1’ine ulaştı. Küresel ortalamanın (%2,3) üzerinde, %5,04’lük bir büyüme kaydeden TDT ülkeleri, özellikle toparlanma ivmesi ve küresel tedarik zincirlerine entegrasyon açısından dikkat çekti.
Ticaret Performansı
TDT ülkeleri toplamda 369,3 milyar dolarlık dış ticaret hacmine ulaşarak küresel ticaretin %4,4’ünü oluşturdu. Bu oran, bölgenin GSYH’ye kıyasla dış ticarete daha açık bir yapıya sahip olduğunu ve enerji, lojistik, sanayi ve tarım ihracatında rekabetçi olduğunu gösteriyor.
Ülke Bazlı Büyüme
Kırgızistan: %13,1 (tarım ve ham madde talebiyle)
Özbekistan: %6,8
KKTC: %6,4
Türkmenistan: %6,3
Kazakistan: %5,6 (altyapı ve enerjiyle)
Türkiye: %2,0 (sıkı para politikası nedeniyle yavaşlama)
Azerbaycan: %0,3 (petrol dışı sektörlerle sınırlı büyüme)
Macaristan: %-0,2 (küçülme yaşandı)
Ticaret Dengeleri
Türkiye: 153,2 milyar dolarlık ticaret hacmi; 22,6 milyar dolar dış ticaret açığı
Azerbaycan: 6,4 milyar dolarlık ihracat; 722 milyon dolar dış ticaret fazlası
Türkmenistan: enerji ihracatıyla fazla verdi
Özbekistan: ihracatta hızlı artış ve sanayileşme ivmesi
Yatırım ve Finansal Sektör
Kırgızistan: %90’a yakın sabit sermaye yatırımı artışı (hidroelektrik ve ulaştırma projeleri)
Kazakistan: %6,3 yatırım artışı
Özbekistan: %8 yatırım artışı
Bankacılık sektörü özellikle Kazakistan, Türkiye ve KKTC'de büyüdü. Türkiye'de krediler %36, mevduatlar %32 arttı.
Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY)
Kazakistan: 2024’te 7,1 milyar dolar DYY çekti (enerji ve altyapı)
Türkiye: Otomotiv, tekstil ve dijital hizmetlerde DYY artışı
Türk Yatırım Fonu: Yeşil enerji, dijital altyapı ve ulaşım yatırımlarını destekliyor
Kamu Maliyesi
Azerbaycan: %5,4 gelir artışı, %3,5 harcama azalmasıyla mali disiplin sağladı
Kazakistan: %16 gelir artışı, %9,5 harcama artışı (Nurly Zhol programıyla teşvikler sürdü)
Yeşil ve Dijital Dönüşüm
Azerbaycan, Özbekistan ve Kazakistan bu alanda öne çıktı. Özellikle Azerbaycan, COP29’da imzalanan Hazar-Karadeniz Yeşil Enerji Koridoru ile Avrupa’ya yenilenebilir enerji ihracatını hedefliyor.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
09:24
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ