Bitcoin son bir yılda yüzde 60 yükseldi, Solana ise sadece %7. Peki uzun vadede tercih Solana mı olmalı, yoksa Bitcoin hâlâ tahtını koruyor mu? Uzmanlar bu sorunun peşine düştü.
Bitcoin (BTC), son 12 ayda %60 değer kazanarak tüm zamanların en yüksek seviyesine sadece %7 uzaklaştı. Bu yükselişte başlıca etkenler arasında spot ETF’lere gelen yoğun para akışı, kurumsal alımlar ve Trump yönetiminin kripto dostu tutumu yer alıyor. Ayrıca Bitcoin, enflasyon, jeopolitik krizler ve faiz indirimleri beklentisi gibi makro risklere karşı bir sığınak olarak da yeniden öne çıkmış durumda.
Ancak aynı dönemde birçok altcoin bu yükselişe eşlik edemedi. Solana (SOL) da bunlardan biri. Yalnızca %7’lik artışla Bitcoin’in oldukça gerisinde kaldı ve hâlâ zirvesinin %50 altında seyrediyor. Peki bu fark neden oluştu?
Bitcoin, “proof of work” (iş kanıtı) sistemiyle çalışan bir kripto para. Yani madencilikle üretiliyor ve enerji tüketimi oldukça yüksek. Solana ise “proof of stake” (hisse kanıtı) sistemiyle çalışıyor; yani token’lar kilitlenerek ödül kazanılıyor. Bu sistem hem çevre dostu hem de akıllı sözleşmelere ve merkeziyetsiz uygulamalara olanak tanıyor.
Bitcoin'in arzı sınırlı: Maksimum 21 milyon adet üretilecek ve bunun 19.9 milyonu şimdiden dolaşımda. Bu da onu altın gibi bir "değer saklama aracı"na dönüştürüyor. Solana ise sınırsız arzlı, yani enflasyonist bir token. Şu anda 528 milyon Solana dolaşımda ve yıllık %4.5 enflasyon oranı, her “epoch yılı” (yaklaşık 450-630 gün) sonunda %15 azaltılarak %1.5’a kadar indirilecek.
Ethereum gibi birçok token başka bir zincir üzerine inşa edilirken, Solana kendi özgün zincirine sahip. Üstelik işlem hızını artırmak için “proof of history” (zaman kanıtı) sistemiyle desteklenmiş.
Solana'nın teorik işlem hızı saniyede 65.000’e kadar çıkabiliyor. Gerçek dünya verilerinde bu sayı 600-1.500 TPS civarında. Ethereum’un ana zinciri ise sadece 15 TPS seviyesinde. Ancak Ethereum’un L2 (katman-2) çözümleriyle 1.000-4.000 TPS hızlara ulaşması Solana'nın hız avantajını azaltıyor.
Solana’nın dezavantajları da var: Daha az geliştiriciye hitap ediyor çünkü Rust ve C gibi zor diller kullanılıyor. Ayrıca Ethereum kadar yaygın bir ekosisteme sahip değil ve çapraz zincir uyumluluğu zayıf. Geçmişte yaşanan ağ kesintileri de yatırımcı güvenini sarstı.
Solana’nın yakın gelecekte öne çıkabileceği bazı alanlar var. Visa, Shopify gibi dev şirketler, hızlı ve düşük maliyetli ödeme imkanı sunan Solana Pay’i sistemlerine entegre etti. Solana üzerinde oyunlar, NFT projeleri ve merkeziyetsiz uygulamalar da hızla çoğalıyor.
Ayrıca yeni güncellemelerle ağın tıkanıklığı azaltılması ve ölçeklenebilirliğin artırılması hedefleniyor. Bir diğer önemli gelişme ise bazı kripto firmalarının Solana ETF’leri için başvuruda bulunmuş olması. SEC’in bu başvuruları onaylaması halinde kurumsal yatırımcı ilgisi ciddi şekilde artabilir.
Solana hız açısından önde olabilir, ancak Bitcoin’in temel avantajları hâlâ geçerli:
•Kıtlık: Sınırlı arzı var.
•Tanınırlık: “Kripto paraların altını” olarak görülüyor.
•Kabul: Kurumsal benimseme çok daha yüksek.
Solana hâlâ birçok engelle karşı karşıya: enflasyonist yapısı, Ethereum’un gelişmiş L2 çözümleriyle rekabeti ve sınırlı uyumluluğu gibi.