Türkiye Savunma Sanayii alaninda her geçen gün adindan söz ettirmeye devam ediyor. Türk havacilik tarihinde ilklere imza atan Bayraktar TB2 SIHA (Silahli Insansiz Hava Araci), 1 milyon uçus saatini basariyla tamamlayarak önemli bir kilometre tasini daha geride birakti. Bayraktar TB2 SIHA, böylece envantere girdigi 2014’ten bu yana geçen 10 yillik süreçte gökyüzünde tam 1 milyon saati asarak en uzun süre görev yapan ilk ve tek milli hava araci oldu.
Dünyanin en büyük SIHA sirketi olarak ABD’li, Israilli ve Çinli rakiplerini geride birakan Baykar, elde ettigi ihracat basarisi sayesinde Türkiye’yi dünya SIHA pazarinin %65’ine sahip bir konuma tasidi. Bu basarida önemli bir rol oynayan Bayraktar TB2 SIHA’lar, 1 milyon saatlik uçus süresi boyunca gökyüzünde yaklasik 150 milyon kilometre mesafe katetti. Milli SIHA’lar gökyüzündeki bu uzun yolculuk sirasinda, 40.075 kilometre olan dünyanin çevresini tam 3.742 kez dolasmaya esdeger bir mesafeye ulasti.
Milli SIHA Bayraktar TB2’nin Libya, Daglik Karabag ve Ukrayna gibi çatisma bölgelerindeki basarisiyla birlikte Türkiye, küresel SIHA pazarinda lider konuma geldi. Türkiye 2021 itibariyla SIHA ihracatinda Amerika, Israil ve Çin’i geride birakarak dünyanin en büyük tedarikçisi oldu. Bayraktar TB2, yüksek teknolojisi, uygun maliyeti, hizli teslimat süreci ve sahada kanitlanmis etkinligiyle dünyanin dört bir yaninda birçok ülkenin tercihi haline geldi. ABD merkezli düsünce kurulusu CNAS’in (Yeni Amerikan Güvenlik Merkezi) raporuna göre, Türkiye küresel SIHA ihracatinin %65'ini gerçeklestirerek büyük bir basariya imza atti. Türkiye'nin yenilikçi üretim yaklasimi, askeri alanin yani sira stratejik diplomasi ve uluslararasi güvenlik dengelerindeki lider aktör konumunu güçlendirdi.
Baslangiçtan bugüne tüm projelerini öz kaynaklari ile yürüten Baykar, 2003 yilindaki IHA Ar-Ge sürecinin baslangicindan itibaren tüm gelirlerinin %83’ünü ihracattan elde etti. 2023’te 1.8 milyar dolarlik ihracat yapan Baykar, ülkemizdeki tüm sektörlerde en çok ihracat gerçeklestiren ilk 10 firma arasinda yer aldi. Ihracatin Sampiyonlari Ödülü alan Baykar, 2021, 2022 ve 2023 yillarinda Savunma Sanayi Baskanligi ve Türkiye Ihracatçilar Meclisi (TIM) verilerine göre savunma ve havacilik sektörünün ihracat lideri oldu. Son yillarda gelirlerinin %90’indan fazlasini ihracattan elde eden Baykar, 2023’te savunma ve havacilik sektöründeki ihracatin 3’te 1’ini tek basina yapti. Dünyanin en büyük insansiz hava araci sirketi olan Baykar’in hâlihazirda imzalanan sözlesmelerinin %97.5’i ihracat kaynakli gerçeklesti. Bayraktar TB2 SIHA için 34 ülkeyle, Bayraktar AKINCI TIHA için ise simdiye kadar 10 ülke ile olmak üzere toplam 35 ülkeyle ihracat anlasmasi imzalandi.
Bayraktar TB2 SIHA’lar, dünya üzerinde birçok noktada rekabete dayali bir sürecin sonunda ülkelerin envanterlerine giriyor. 2023’te de Kuveyt Savunma Bakanligi’nin yürüttügü rekabete dayali sürecin kazanani Bayraktar TB2 SIHA oldu. Bayraktar TB2 SIHA’lar yapilan demo faaliyetlerinde Amerika, Avrupa ve Çinli rakiplerini geride birakarak kazandi. Böylece Baykar, Kuveyt Savunma Bakanligi ile önemli bir ihracat sözlesmesi imzaladi. Öte yandan milli SIHA’larin görev yaptigi cografyalar da artmaya devam ediyor. 19 Kasim 2024’te Zagreb’te imzalanan anlasma neticesinde Hirvatistan’a gerçeklestirilen ihracatla birlikte Bayraktar TB2 SIHA’lar, Kasim 2024 itibariyle NATO üyesi 6 ülke ile AB üyesi 4 ülkenin envanterine girmis oldu.
Türkiye’nin milli SIHA sistemlerini üreten Baykar tarafindan milli ve özgün olarak gelistirilen, teknik özellikleri ve katildigi operasyonlar degerlendirildiginde kendi sinifinda dünyanin en iyisi olarak gösterilen milli SIHA Bayraktar TB2, 2014 yilinda Türk Silahli Kuvvetleri’nin (TSK) envanterine girdi. 2015’te silahlandirilan insansiz hava araci su anda TSK, Jandarma Genel Komutanligi, Emniyet Genel Müdürlügü ve MIT tarafindan operasyonel olarak kullaniliyor. Bayraktar TB2 SIHA, güvenlik güçleri tarafindan 2014’ten beri yurt içinde ve sinir ötesinde terörle mücadelede etkin olarak görev aliyor.
31 Mayis 2024 tarihinde Bayraktar TB2, sarmal bir yörünge izleyip ve kendi ekseni etrafinda tam tur dönerek icra ettigi otonom fiçi tonosu manevrasi ile dünya havacilik tarihine bir kez daha adini yazdirdi. Bayraktar TB2 SIHA, savas uçaklarinin en önemli kaçis manevralarindan biri olan otonom fiçi tonosunu tam 3 kez basariyla tamamladi. Dünya üzerinde bu manevrayi basariyla yapabilen ilk ve tek SIHA olan Bayraktar TB2, otonomi ve aerodinamik kabiliyetlerinin ne kadar gelismis oldugunu gösterdi.
Baykar 2000’li yillarin basindan itibaren insansiz hava araçlari alaninda en büyük katma deger olan yazilim ve donanim sistemlerini Türk mühendislerinden olusan ekibiyle milli ve özgün olarak gelistiriyor. Baykar 15 farkli disiplindeki mühendislik gücüyle alaninda dünyanin lider teknoloji firmalarindan biri olarak gösteriliyor. Tüm kritik aksami, tasarim ve yazilimlari Baykar tarafindan milli ve özgün olarak gelistirilen Bayraktar TB2 SIHA’lar, rekor düzeyde %93'lük yerli sanayi katilimiyla Özdemir Bayraktar Milli Teknoloji Merkezi’nde üretiliyor.
Bayraktar TB2 SIHA, 16 Temmuz 2019 tarihinde Kuveyt’te katildigi demo uçusunda yüksek sicaklik ve kum firtinasi gibi zorlu cografi ve iklim sartlarinda tam 27 saat 3 dakika kesintisiz uçarak rekor kirdi. Milli SIHA’lar Avrupa’dan Afrika’ya kadar dünyanin birçok farkli bölgesinde karsilastigi çöl sicagi, dondurucu soguk, kar ve firtina gibi tüm olumsuz hava sartlarinda görev yapmaya devam ediyor. Türk havacilik tarihinde taktik sinifta 27 saat 3 dakika havada kalarak en uzun havada kalis süresi ve 27 bin 30 feet yükseklikle Türkiye irtifa rekorunu kiran milli SIHA, 1 milyon saati asan uçusla birlikte ulasilmasi zor bir rekorla Türk havacilik tarihine geçti. Milli SIHA en uzun süre basariyla Türkiye’ye hizmet eden hava araci unvanini da elinde bulunduruyor.
Milli SIHA Bayraktar TB2, TSK tarafindan sinir içi ve ötesinde gerçeklestirilen Hendek, Firat Kalkani ve Zeytin Dali harekâtlarinda aktif rol aldi. Savunma uzmanlari harekâtlarin beklenenden çok daha kisa sürede sona ermesini ve daha az kayip yasanmasinda en önemli etkenlerden birinin milli SIHA’lar oldugunu belirtti. Bayraktar TB2 SIHA sistemleri özellikle Afrin’de düzenlenen Zeytin Dali Harekâti kapsaminda gerçeklestirilen tüm uçuslarinin yüzde 90’indan fazlasini yaparak, 5 bin 300 saat uçusla adeta harekâta damgasini vurdu.
Terör örgütüne yönelik Pençe ve Kiran gibi birçok operasyonda görev alan Bayraktar TB2 SIHA’lar, bölücü terör örgütünün sözde yöneticilerine yapilan operasyonlarda da önemli bir rol üstlenmeye devam ediyor. Milli SIHA’lar bu görevlerinin yani sira Mavi Vatan’in korunmasinda da görev aliyor. Bu kapsamda Dogu Akdeniz’de arama faaliyeti yürüten sondaj gemilerimize de güvenlik için havadan refakat etti. Yine ayni kapsamdaki görevler için KKTC’de konuslandirilmak üzere 16 Aralik 2019’da Dalaman Deniz Hava Üs Komutanligindan kalkarak Geçitkale Havaalanina inen Bayraktar TB2 SIHA tarihi bir uçusa imza atmisti.
Bayraktar TB2 IHA’lar depremlerde görev alarak büyük katki sagliyor. 24 Ocak 2020’de meydana gelen Elazig Sivrice merkezli 6,8 büyüklügündeki depremin ardindan çok kisa sürede bölgeye intikal ederek 25. dakikadan itibaren Ankara ve deprem olan illerin kriz komuta merkezlerine anlik görüntü ve bilgi aktardi. Asrin Felaketi olarak nitelenen 6 Subat 2023 depremlerinde 2417 saat 6 dakika uçarak görev icra etti. Bu kapsamda toplamda 8'i Baykar Hizli Haritalama Podu entegreli 42 Bayraktar TB2 görev aldi. Bayraktar TB2 SIHA’lar arama ve kurtarma çalismalarina gökyüzünden destek vermenin yani sira deprem sonrasi olusan yogun araç trafiginin kontrol edilmesi ve yardimlarin aksamadan ulastirilabilmesi için de görev yapti.
Bayraktar TB2’ler, Ege ve Akdeniz’de devam eden düzensiz göç hareketlerini gökyüzünden takip ederek birçok düzensiz göçmenin hayatinin kurtarilmasi ve dünyanin gündeminden düsmeyen geri itmeler gibi insan haklari ihlallerinin belgelenmesine de önemli katki sagliyor.
Bayraktar TB2 SIHA’lar ayni zamanda dogada gerçeklestirilen arama kurtarma faaliyetlerinde de etkin olarak görev yapiyor. 31 Aralik 2021 günü Bursa Uludag’da yürüyüse çikan ve hava sartlarinin kötülesmesi üzerine kaybolan Danimarka uyruklu Yusuf Sepehizade’nin bulunmasinda da rol aldi. Hava kosullarinin agirlasmasi nedeniyle bölgedeki ekipler tarafindan bulunamayan Danimarkali turistin yeri, Aydin’dan havalanan Jandarma Genel Komutanligi’na ait Bayraktar TB2 SIHA tarafindan tespit edildi. Kayip turist bulundugu yerin gökyüzünden tespit edilmesinin ardindan bölgedeki ekipler tarafindan kurtarildi.
Bayraktar TB2 IHA’lar güvenlik ve insani yardim görevlerinin yani sira orman yanginlariyla mücadelede de önemli bir rol üstleniyor. Orman Genel Müdürlügü (OGM) ile yapilan is birligiyle Bayraktar TB2 IHA’lar, 2020 yilindan itibaren orman yanginlarinin erken tespiti ve söndürme çalismalarinin verimli yönetilmesinde etkin görev aliyor. 2020 yilindan bugüne dek toplam 4.091orman yangini Bayraktar TB2 tarafindan tespit edildi. Bu sayede Avrupa’da ilk kez yüksek teknolojiye sahip IHA’lar orman yanginlariyla mücadelede kullanilmaya baslandi. Türkiye’nin orman yanginlariyla mücadelede izledigi öncü ve yenilikçi çözüm 2020’den günümüze büyüyerek devam ediyor. OGM’nin belirledigi merkezlerde konuslanan Bayraktar TB2 IHA’lar, Baykar’in uzman ekibinin koordinasyonunda görev yapiyor. Baykar’in OGM’nin Ankara’daki yangin yönetim merkezine kurdugu gelismis yazilim ve teknolojik altyapi ile görev yapan Bayraktar TB2’ler, tek seferde 400 km²’lik alani termal kamera vasitasiyla tarayabiliyor ve 185 kilometre kadar uzakliktaki yanginlari baslangiç asamasinda tespit edebiliyor. Bayraktar TB2 IHA’lar, 2020’de 345, 2021’de 267, 2022’de 1.109, 2023'te 1.445 ve 2024’de ise 924 yangini ilk anda tespit ederek orman yanginlarinin söndürülmesinde etkin rol aldi. Bunun neticesinde ülkemizde orman yanginlarina ilk müdahale süresi 45 dakikadan 11 dakikaya kadar düstü.
Baris Pinari Harekâti’nda Türk Silahli Kuvvetlerinin kesif gözetleme kabiliyetlerini büyük oranda artirarak basariya ulasilmasina katki saglayan Bayraktar TB2 SIHA’lar ayni zamanda harekât boyunca birçok hedefi basariyla imha etti. Bahar Kalkani Harekâti’nda ise ilk defa filolar halinde uçarak birçok zirhli araç, obüs, Çok Namlulu Roketatar (ÇNRA) ve hava savunma sistemini imha etti. Bayraktar TB2 SIHA dünyada ilk defa muharebe sahasinda birincil unsur olarak SIHA’larin kullanildigi Bahar Kalkani Harekâti’na katilan hava araçlarinin yaptigi tüm sortilerin yüzde 80’ini gerçeklestirdi. Suriye’nin Idlib bölgesinde düzenlenen harekât kapsaminda her türlü elektronik harbe ragmen basariyla görev yapan Bayraktar TB2 SIHA’lar, 2 bin saatin üzerinde uçtu. Bayraktar TB2 SIHA’larin dünya muharebe tarihinde ilk kez filolar halinde uçarak harekâtta etkin görev yapmasi dünya basininda da büyük yanki uyandirdi.
Bayraktar TB2 SIHA’lar kardes ülke Azerbaycan’in yaklasik 30 yildir devam eden Karabag isgalini sonlandirmasinda da önemli bir rol üstlendi. Azerbaycan, Ermenistan’in isgali altindaki Daglik Karabag’a yönelik 27 Eylül 2020 tarihinde bir askeri harekât baslatti. Harekâtin baslangicindan 44 gün sonra, 10 Kasim 2020 tarihinde Azerbaycan Ordusu, Ermenistan’in isgalini sonlandirarak Daglik Karabag’i kontrol altina aldi. Ermenistan’a yönelik harekât esnasinda Azerbaycan Ordusu, Baykar tarafindan milli ve özgün olarak gelistirilen Bayraktar TB2 SIHA’lari tüm cephe hattinda kullandi. Savunma analistleri tarafindan teyit edilen çalismalara göre Bayraktar TB2 SIHA’lar ile Ermenistan Ordusu’na ait birçok hava savunma sistemi, radar sistemi, tank, zirhli araç, kamyon, cephanelik, mevzi ve birlik imha edildi. Azerbaycan Ordusu’nun dünyayi imrendiren bu basarisi dünya medyasi ve savunma uzmanlari tarafindan Türk SIHA’larinin harp tarihini degistirerek oyun kurucu bir güce ulastigi yorumlarina neden oldu.
2022 Subat ayinda baslayan Ukrayna-Rusya savasinda gösterdigi üstün basari ile Bayraktar TB2 SIHA, Ukrayna halki nezdinde bir kahraman haline geldi. Savasta bir güç çarpani olarak dengeleri degistirdi. Hakkinda marslar bestelenen ve oyuncaklari yapilan silahli insansiz hava araci adina Kiev’de “Bayraktar Radyosu” yayina basladi. Yeni dogan erkek çocuklarina “Bayraktar” adi dahi verildi. Bayraktar TB2 Ukrayna’da muharebedeki etkisinin yaninda artik umudun sembolü oldu. Ukrayna’daki bu basari Bayraktar TB2’nin etkisini ve sinifinin en iyisi oldugunu tüm dünyaya gösterdi.
Bayraktar TB2’leri satin alarak Ukrayna Ordusu’na bagislamak için Litvanya, Ukrayna, Polonya, Letonya, Norveç, Ispanya ve Kanada’da halk tarafindan yardim kampanyalari düzenlendi. Bayraktar TB2 SIHA’lari hediye eden Baykar, toplanan yardimlari da Ukrayna halkinin insani ihtiyaçlarinin karsilanmasi için bagisladi.