Yüz felci, yüz mimik kaslarını yöneten fasiyal sinirin etkilenmesi sonucu yüz kaslarında kısmi ya da tam hareket kaybı oluşmasıdır. Her yaşta görülebilen bu durumda kişi kaşını kaldıramaz, gözünü tam kapatamaz, ağzını hareket ettirmekte zorlanır. Fasiyal sinirin hasarına bağlı gelişen bu tablo tıpta fasiyal paralizi olarak adlandırılır.
Yüz felcine yol açan başlıca nedenler arasında fasiyal sinirin enfeksiyon nedeniyle iltihaplanması, travma, inme, tümörler ve Bell paralizisi bulunur. Tek taraflı yüz felcinin en sık nedeni ani başlangıçlı Bell paralizisidir. Bu durum, beynin yüz kaslarına sinyal ileten bölgesinin etkilenmesiyle ortaya çıkar ve genellikle kulak–boğaz enfeksiyonlarından sonra görülebilir.
Soğuk hava, klima veya rüzgâr maruziyeti de kulak arkasındaki kemik yapıda ödem oluşturarak Bell paralizisine zemin hazırlayabilir.

Oksijen eksikliği
Beyin basıncının artması
Yüz yaralanmaları
Baş–boyun tümörleri
Orta kulak enfeksiyonları
Lyme hastalığı

Multipl Skleroz (MS)
Guillain-Barré sendromu
Bazı cerrahi işlemler
Doğum travması
İnme (daha ciddi bir tabloya işaret eder)

Yüz felci belirtileri genellikle ani başlar ve şu bulgularla karakterizedir:
Göz kırpmada zorluk, mimiklerde hareket kaybı
Gözyaşı ve tükürükte azalma
Ağız köşesinde sarkma
Tat duyusunda azalma
Çene veya kulakta ağrı
Baş ağrısı

Yüz kaslarında seğirme
Konuşmada bozulma
Yeme–içme güçlüğü, ağızdan salya akması
Sese hassasiyet artışı
İnmeye bağlı yüz felci ise daha ciddi belirtilerle birlikte seyreder. Bunlar; bilinç değişikliği, konuşma bozukluğu, kol–bacak güçsüzlüğü, denge kaybı, görme sorunları ve nöbetler olabilir. Önemli bir fark ise, inmeye bağlı yüz felcinde alın kırışıklığı ve göz kırpma fonksiyonlarının genellikle korunmasıdır.
Her iki durumda da hastanın hızla sağlık kuruluşuna götürülmesi çok önemlidir.
Tanı, nöroloji uzmanının ayrıntılı muayenesi ve hasta öyküsü ile başlar. Muayenede:
Göz kırpma
Gülümseme
Kaş kaldırma
Alın kırıştırma
gibi yüz mimikleri değerlendirilir.

Gerekli durumlarda:
Elektromiyografi (EMG)
Manyetik Rezonans (MR)
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Kan testleri
yapılarak yüz felcinin nedeni kesinleştirilir.

Tedavi, yüz felcinin nedenine göre planlanır. Ani başlayan yüz felçlerinde ilk günlerde genellikle yüksek doz kortizon tedavisi uygulanır ve doz giderek azaltılır. Enfeksiyon veya travma kaynaklı yüz felçlerinde tedavi protokolü değişiklik gösterir.
Diyabet gibi kronik hastalıkları olan kişilerde tedavi özel olarak düzenlenir. İyileşme süresi sinir hasarının derecesine göre değişir; bazı vakalar tamamen düzelmeyebilir. Altı ay içinde iyileşme görülmeyen hastalarda estetik ve rekonstrüktif işlemler gündeme gelebilir.
İnmeye bağlı yüz felcinde öncelikle inme tedavisi yapılır. Yeni gelişmiş pıhtılara pıhtı çözücü tedaviler uygulanabilir; kronik vakalarda ise ilerleyici hasarı önlemek için ilaç tedavisi tercih edilir.
Göze dikkat edilmesi önemlidir. Göz kapama fonksiyonunun bozulduğu durumlarda kornea kurur; bu nedenle hasta mutlaka göz hekimi tarafından değerlendirilmelidir.
Bazı durumlarda sinir veya kas onarımı için ameliyat gerekebilir. Ayrıca istemsiz kas hareketleri yaşayan hastalarda botoks uygulamaları ve fizik tedavi etkili olabilir.
Doğrudan soğuk havaya maruz kalmak, özellikle terliyken, fasiyal sinirde ödem oluşturabilir ve yüz felcine zemin hazırlayabilir. Bu nedenle klima kullanımı konusunda dikkatli olunmalıdır.
Duş sonrası klima veya rüzgâra maruz kalmak risk oluşturabilir. Saç ve yüz mutlaka kurulanmalı, ıslak saçla dışarı çıkılmamalıdır.
Araç içinde klima açılmadan önce camlar bir süre açık tutulmalı, doğrudan yüze gelen soğuk hava akımından kaçınılmalıdır.
Yanlış kullanılan vantilatörün yüz bölgesine doğrudan rüzgâr vermesi de yüz felcine sebep olabilir.
Dilersen metni daha da kısaltabilirim, başlıkları yeniden düzenleyebilirim veya görsel kullanılabilir hale getirebilirim.