DSG ve benzeri şanzımanlar hakkında dolanan "kronik sorunlu" söylentileri, Almanya'nın ünlü otomobil sitesi Auto Motor Und Sport tarafından araştırıldı. Değerlendirme sonuçları, söylentinin kısmen temelsiz olmadığını ortaya koyarken, DSG'nin avantaj ve dezavantajlarını da sıraladı! İşte DSG hakkındaki iddialar ve cevaplar...
Alman otomotiv devi Volkswagen'in bünyesindeki hemen hemen tüm markaların otomatik araçlarında kullandığı DSG şanzıman ve bu tip çift kavramalı şanzımanlar hakkında yıllardır süregelen "kronik sorunlu" söylentisi birçok otomobil tutkunun hafızasında yer etmiştir. Peki gerçekten de durum böyle mi? DSG ve benzeri şanzıman sistemleri yaşlandıkça sorun mu çıkarıyor?
Almanya'nın ünlü otomobil sitesi Auto Motor Und Sport tarafından kaleme alınan araştırma haberine göre çift kavramalı şanzımanlar konusundaki endişeler kısmen de olsa yersiz değil. Habere göre DSG'nin başını çektiği bu şanzıman türü genellikle kötü yazılım ayarları, sarsıntılı vites geçişleri, aşınma sorunları ve hatta yüksek maliyetli arızalarla anılıyor. Peki bunun gerekçeleri neler? Çift kavramalı şanzıman alınır mı, alınacaksa nelere dikkat edilmeli? İşte o haberden öne çıkanlar:
Adından da anlaşılacağı gibi, bu şanzıman iki ayrı kavrama ile çalışır. Normal bir manuel şanzımanda motorun volanı ve buna bağlı bir kavrama yer alır. Bu kavrama, sürücünün pedalıyla motordan şanzımana güç iletimini sağlar ya da keser. Sonra dişliler yardımıyla bu güç tekerleklere iletilir.
Çift kavramalı şanzımanda ise tüm bu işlem çift yönlü gerçekleşir: Sistemde biri tek, diğeri çift vitesler için olmak üzere iki çıkış mili bulunur. Bu miller, iç içe geçmiş iki giriş mili tarafından döndürülür. Her giriş mili, bir kavrama tarafından kontrol edilir. Yani bir kavrama açıldığında diğeri kapanır. Böylece vites geçişleri neredeyse kesintisiz şekilde gerçekleşir.
Bu süreç, çoğunlukla şanzıman üzerinde yer alan bir mekatronik ünitesi tarafından kontrol edilir. Bu ünite; elektronik sinyaller ve yağ basıncı sayesinde dişlileri uygun şekilde sıralar.
-Kompakt yapısı sayesinde araçta daha az yer kaplar ve hafiftir.
-Tork konvertörlü otomatik şanzımanlara göre daha ucuz ve daha az karmaşıktır.
-Elektrikli motorların entegrasyonuna da olanak tanır (örneğin hibrit sistemlerde).
-2003’te seri üretime girmesiyle birlikte otomatik şanzımanlar arasında eşi benzeri görülmemiş bir hız ve konfor seviyesi sunmuştur.
-İlk olarak spor modellerde kullanılsa da, bugün günlük kullanımda da tercih ediliyor.
Zayıf ilk nesil sistemler: VW’nin ilk DSG şanzımanları çok hızlıydı ancak zamanla yatak sarma arızalarıyla nam saldı. Ford’un ilk nesil Powershift sisteminde de benzer sorunlar görüldü.
Aşınan kavramalar: Tıpkı manuelde olduğu gibi, bu sistemde de kavramalar kalkış anında görev alır. Yokuşta dur-kalk trafikte araç sürekli kavrama yaptığında, balatalar aşırı derecede aşınır. Bu aşınma kalıntıları yağın içine karışır ve mekatronik sistemin ince yağ kanallarını tıkar.
Elektronik kontrol sorunları: Kavrama ve vites geçişleri tamamen yazılım kontrollüdür. Elektronik sistem sürücünün ne yapmak istediğini tahmin etmeye çalışır. Bu da bazen geç tepki veren veya fazla sert kalkışlar doğurur. Özellikle start-stop sistemlerinden sonra kalkışlarda sarsıntılar yaşanabilir. Yazılım güncellemeleri bu durumu zamanla iyileştirmiştir, ancak yine de bazı farklar kalmıştır.
Bu sorunun cevabı, DSG sistemi yeni teknoloji ise "evet", eski teknoloji ise "hayır" şeklinde yanıtlanabilir. Yıllar içinde neredeyse tüm büyük üreticiler daha dayanıklı çift kavramalı şanzımanlar geliştirdi. Ancak yine de vites geçişleri sertleşiyorsa veya gecikiyorsa, 60-80 bin km civarında mutlaka şanzıman yağı değişimi ve sistemin yıkanması önerilir. Yazılım da genellikle sıfırlanabilir ve ilk ayarlarına döndürülebilir.
Yine de, bu sistemlerin en zayıf halkası hâlâ kavrama parçalarıdır. Özellikle römork çeken sürücüler için en dayanıklı çözüm hâlâ tork konvertörlü otomatik şanzımandır. Onlarda yağ yıpransa da mekanik sürtünme yaşanmaz.
Buna karşın bilinçli kullanıldığında çift kavramalı sistemler uzun ömürlü olabilir. Yılda birkaç kez karavan çeken bir sürücü için bile, dikkatli kullanım sayesinde araç ömrü boyunca sorunsuz çalışabilir.