Istanbul'da yasayan 8 yasindaki Muhammed Mesih Avuoglu, geçtigimiz haftalarda iddiaya göre aksam saatlerinde ailesiyle oturdugu sirada kaleminin yaklasik 2 santimlik kapagiyla islik çalmaya çalisirken kapagi yuttu.
Ailesi Heimlich Manevrasi yapmasina ragmen kapak çikmayinca hemen yakindaki bir hastaneye götürüldü. Oradan Prof. Dr. Cemil Tascioglu Sehir Hastanesi’ne yönlendirilen Muhammed'e burada solunum yollarindaki sorunlarin teshis ve tedavisine imkan saglayan tibbi bir islem olan bronkoskopi yapildi. Sol akcigerinde tespit edilen kapak ise çikarildi.
Aile rahat bir nefes alirken minik Muhammed yasadiklarini anlatti. Çocuk Cerrahisi Klinigi Egitim ve Idari Sorumlusu Prof. Dr. Ali Ihsan Dokucu ile Çocuk Cerrahisi Uzmani Op. Dr. Nimetullah Mete Genç de hastaya uygulanan tedaviyi aktardi, ailelere önemli uyarilarda bulundu.
Kalem kapagini yuttugu ani anlatan 8 yasindaki Muhammed Mesih Avuoglu, “Kalemin altiyla islik çaliyordum, bir anda nefes aldigim gibi bogazima kaçti. Babam geldi midemi sikti, çikamadi, en son doktora gittik. Nefes alabiliyordum, buraya gelip doktorlarin sayesinde çikartabildik. Arkadaslarima sizde böyle seyleri yapmayin diyorum, onlarin yasamasini da istemiyorum. Ben yasadim, onlar da yasamasin. Bunlarla hiç kimse oynamasin arkadaslar, oynayinca bogazina kaçiyorlar. Toplu igneler, agizlarina koyuyorlar, saçini baglarken nefes aldigi gibi bogazina kaçiyor, bogazina sikisip kalabiliyor öyle daha da zorlaniyoruz. Benimkini zorla çikartabildik, siz de dikkat edin” seklinde konustu.
Ailelerin özellikle küçük yas grubundaki çocuklara karsi daha dikkatli olmasi gerektigini aktaran Çocuk Cerrahi Klinigi Egitim ve Idari Sorumlusu Prof. Dr. Ali Ihsan Dokucu, “Yilda yaklasik 3 bin civarinda ameliyat gerçeklestiren bir çocuk cerrahisi klinigiyiz. Yabanci cisim yutulmasi veya aspirasyonu 2 ayri kavram, bir tanesi yutulmasi; bu biraz daha az tehlikeli. Agizdan alinan bir seyin mide, bagirsak sistemine girmesi çok büyük bir çogunlukta bunlar kendiliginden çikabilen olgular oluyor. Bazilari yemek borusuna, bazilari mide çikisina takiliyor. Pil yutmalarinin çok tehlikeli ve acele edilmesi gereken kazalar oldugunu ifade etmek isterim, ölümle dahi sonuçlanabilen olgular söz konusu. Çok uyanik olmak lazim, pillerin ortada kalmamasi gerekiyor.
Bir de yabanci cismin aspirasyonu; yani nefes yoluna kaçmasi durumlari var, bu birazcik daha ölümcül seyredebilecek ciddi sorunlari da olusturabilecek bir tablo, genelde küçük çocuk sorunu. Dünya literatüründe 1-3 yas grubunda ani çocuk ölümlerinin yüzde 10’u yabanci cisim aspirasyonlarindan oluyor. Bir findik parçasinin veya herhangi bir nohut parçasinin, yabanci bir cismin özellikle küçük oyuncak parçaciklarinin ölüme sebebiyet vermesi çok üzüntü verici bir sey. Bazen igne bazen baska seyler kaçar, çikartilmasi için büyük cerrahiler söz konusu olabilir. Dolayisiyla bu çocuklarin oral dönemi dedigimiz 1-3 yas döneminde küçük parçaciklarin etrafta olmamasi gerekiyor, o anlamda çok dikkat etmek gerekiyor.
Muhammed, elindeki kalem parçasinin kapagini yutmus ve gerçekten verilmis sadakasi varmis denecek cinsten çünkü o kapagin ana yolu tikamamasi bu çocuk açisindan büyük bir sans olmus. Tikansa orada vefat edebilirdi, ana yolu degil de yan yolu tikamis, o sebeple çocuk hayatta kalabilmis. Biz de onu cerrahi olarak rijit bronkoskopiyle çikartabildik. Bu yönden ailelerin öncelikle küçük yas grubu çocuklarda çok dikkat etmesi gerekiyor” dedi.
Hastasinin durumuna iliskin konusan Çocuk Cerrahisi Uzmani Op. Dr. Nimetullah Mete Genç, “Nöbetçiydim, aksam 23.00-24.00 gibi aradilar, 112 ile gece 01.00 gibi hastanemize geldi. Tetkiklerinden sonra da ameliyata aldik, tedbir amaçli 1 günlügüne yogun bakima yolladik. Aksam televizyon izlerken kalemin kapagiyla oyun oynarken islik çaldigini söylüyor. Islik çalarken nefes alirken dalginlikla cigerine kaçmis, aynisini bazen basörtülü bayanlarda da yasiyoruz. Toplu igneyi agizda tutuyorlar, o ara nefes alirken bir anda cigerlerine kaçiyor, ayni sekilde kapak kaçmis.
Yabanci cisim hava yoluna kaçtiginda kesinlikle çikmasi lazim, bekletme ya da kendiliginden iyilesme ihtimali yok. Bir süphe dahi olsa rijit bronkoskop dedigimiz kamerayla hava yoluna girip hem hava yollarini açik mi diye kontrol ediyoruz, en ufak bir yabanci cisim varsa ulasabildigimiz her seyi çikartiyoruz. Her hafta 1-2 hasta maalesef böyle geliyor. Neredeyse tamami önlenebilecek seyler. Cisim kaldiginda küçük bir seyse enfeksiyon yapabiliyor, zatürreye çevirebiliyor. Daha büyük cisimler özellikle ana hava yollarini tikadiginda çocuk oksijensiz kaldigi için ölüme sebep olabilir. Beyin hasari yapabilir, çok ciddi geri dönüsü olmayan seyler. Yapilabilecek ilk manevra Heimlich Manevrasi, zor çikarttik zaten büyük bir cisim, plastik, iyi oturmus ama neyse ki sol akcigerin biraz uç kismina gittigi için bütün her yeri tikamadigindan çocuk rahat nefes alip verebilirmis, o saate kadar bize ulasabilmis. Tamamen tikanmasi durumu, hiçbir sekilde çikartilamadiginda bize ulasamiyorlar çünkü artik nefes alamadigi için genelde hasta kaybediliyor. Biz çikartsak dahi geç kalindigi için bazen çocuklar beyin hasari ile çikiyor” dedi.