ABD Başkanı Donald Trump'ın Tayvanlı çip üreticisi TSMC ile yaptığı 100 milyar dolarlık anlaşma, Tayvan’da büyük paniğe neden oldu. Trump'ın Beyaz Saray’da düzenlediği sürpriz törenle duyurduğu bu anlaşma sonrası, Tayvan’da endişe ve tepki yükseliyor.
Tayvan'ın eski cumhurbaşkanı Ma Ying-jeou, ülkenin en büyük şirketi TSMC'nin ABD'ye gitmesini "koruma parası ödemek" olarak tanımladı. Muhalefetteki Kuomintang partisinin üyesi olan Ma, "Bu ülkemizin ulusal güvenliği için çok büyük bir krizdir. Tayvan'ın geleceği için tehlikelidir," diyerek hükümeti suçladı.
Tayvan Cumhurbaşkanı Lai Ching-te ise halka güven vermek için TSMC'nin CEO'suyla birlikte kameraların karşısına geçti. Cumhurbaşkanı Lai, TSMC'nin ABD yatırımlarının Tayvan'daki faaliyetlerini etkilemeyeceğini söyledi. TSMC CEO'su CC Wei de yatırımın tamamen müşteri taleplerine bağlı olduğunu vurgulayarak, "ABD yatırımlarımız Tayvan'daki büyümemizi engellemeyecek," dedi.
TSMC, dünyanın en ileri çiplerinin %90'ını üreten dev bir şirket olarak biliniyor. Akıllı telefonlardan silahlara kadar pek çok kritik teknolojinin çiplerini üretiyor. Bu nedenle Tayvanlılar, şirketin ülkelerinde bulunmasını Çin'e karşı önemli bir "savunma kalkanı" olarak görüyor.
Trump'ın daha önce yaptığı açıklamalarda Tayvan'ı ABD'nin çip endüstrisini "çalmakla" suçlaması ve "koruma karşılığı para ödemeleri gerektiğini" söylemesi, Tayvan'da kaygıyı artırmıştı. Özellikle Ukrayna'nın son durumu ile Tayvan'ın geleceği arasında benzerlik kurulması, Tayvan halkında "Ukrayna bugün, Tayvan yarın mı olacak?" sorularını gündeme getirdi.
ABD'nin Ukrayna’ya verdiği askeri desteği kısa süreliğine kesmesi, Tayvanlılarda ABD'ye olan güvenin azalmasına yol açtı. Bazı Tayvanlı vatandaşlar Trump'ın Tayvan'ı ileride pazarlık aracı olarak kullanabileceği endişesini dile getiriyor.
Bazı analistler ise TSMC'nin ABD'ye yaptığı yatırımın siyasi baskılar sonucu gerçekleştiğini düşünüyor. Trump yönetiminin daha önce çip sektörüne yüksek gümrük vergileri koyma tehdidinde bulunduğu biliniyor. Uzmanlara göre TSMC, bu tehdidi dikkate alarak böyle büyük bir yatırıma imza attı.
Söz konusu yatırım, Samsung ve Intel gibi diğer büyük çip üreticileri üzerinde de baskıyı artıracak gibi görünüyor. Trump'ın gelecek dönemde başka yabancı şirketlerden de benzer yatırımlar talep etmesi bekleniyor. Uzmanlar, Tayvan'ın ekonomik ve siyasi olarak zor günlerle karşı karşıya kalabileceğini vurgulayarak, hükümeti daha dikkatli olmaya çağırıyor.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
10:16
YORUM YAZ