Uzay seyahatini karalayanlara bilim dünyasından cevap: Kansere bile umut ışığı yaktı

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın tarihi uzay seyahati sona erdi. 18 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) kalan Gezeravcı'nın bu seyahati ülkemizin, uzay serüveninin de başlangıcı olarak kabul edildi.  

Ancak bazı çevreler Gezeravcı'nın seyahatini ve ISS'de gerçekleştirdiği 13 bilim deneyini karalamak için “uzaya turistik gezisi” yaftasını yapıştırmaya çalıştı. Buna karşın uzmanlar, bunun değeri tartışılmaz bir bilim görevi olduğuna dikkat çekti.

KANSER TEDAVİSİNDE UMUT VERDİ

Gezeravcı’nın deneylerinden birinin sorumlusu olan Üsküdar Üniversitesi Transgenik Hücre Teknolojileri ve Epigenetik Uygulama ve Araştırma Merkezi (TRGENMER) Müdürü Dr. Cihan Taştan, uzay misyonlarının büyük bir bilimsel keşif ve ilerleme fırsatı olduğunu söyledi.

Türkiye gazetesinden Cevdet Fırat Aydoğmuş'a konuşan Taştan, deneylerden elde edilecek bilgilerin kanser tedavilerinin geliştirilmesi ve uzun uzay seyahatlerinde astronot sağlığının korunması gibi alanlarda önemli katkılarda bulunabileceğini belirtti.

Taştan “13 deney, özellikle mühendislik, biyoloji, kanser veya hastalık immünolojisi gibi önemli alanlarda bize yeni bakış açıları sunuyor. Deneylerin sonuçları, genetik ifadeyi anlamamıza ve özellikle yer çekimsiz ortamın biyolojik sistemler üzerindeki etkilerini keşfetmemize yardımcı olacak. Bu bilgiler, gelecekte kanser tedavilerinin geliştirilmesi ve uzun uzay seyahatlerinde astronot sağlığının korunması gibi alanlarda önemli katkılarda bulunabilir” dedi.

MESSAGE DENEYİNİN ÖNEMİNİ ANLATTI

MESSAGE deneyinin proje yöneticisi Taştan, “MESSAGE deneyi genetik mühendislik ve kanser immünoterapisi gibi alanlarda yeni keşifler yapma potansiyeline sahip. Şu ana kadar elde ettiğimiz veriler, yer çekimsiz ortamın hücreler üzerinde önemli bir etkisi olduğunu gösteriyor. İlerleyen aşamalarda, bu verilerin detaylı analizi ve genetik mühendislik teknikleriyle deneylerin yapılması planlanıyor. Bu, gelecekteki kanser tedavileri ve uzay seyahatleri için inovasyonlar getirebilir” diye konuştu.

Taştan Gezeravcı’nın gerçekleştirdiği deneylerin bilim dünyasını derinden etkileyecek önemli veriler sağladığını söyledi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinden Doç. Dr. Selçuk Topal, Alper Gazeravcı’nın uzaya sadece gitmiş olmak için gitmediğini, astronotluğun uluslararası tanımına uygun bir şekilde gittiğini söyledi. Topal “Astronotumuz uzaya sadece deney yapmak için gitmedi. Sadece gitmiş olmak için de gitmedi. Astronotluk tanımına uygun şekilde gittiği, bilimsel deneyler yaptığı ve Türkiye’nin de artık resmî bir astronotu olduğu gerçeği sorgulanamaz” dedi.

İLGİLİ HABERLER

Alper Gezeravcı'nın uzaya götürdüğü Schrenkiella Parvula bitkisi Türkçesi nedir, Mars'ta yetişir mi? Deney sonuçları geldi

Türk halkı Alper Gezeravcı'nın uzaya gönderilmesini büyük bir sevinçle karşıladı

YENİ YOLCULUKLARA HAZIRLIK

İlk Türk uzay misyonunda gerçekleştirilen 13 deneyin ortak amacı, “dünya üzerinde yeni nesil teknolojilerin geliştirilmesi ve keşfedilmesi” ile uzun uzay seyahatleri için kritik hazırlık imkânı sağlayacak.

İşte Gezeravcı'nın uzayda gerçekleştirdiği o deneyler.

• PRANET: Propolisin antibakteriyal etkisi araştırıldı.
• MATABOLOM: Uzay görevindeki astronomların vücutlarındaki değişimlerin analizi yapıldı ve ulusal omik (biyolojik veriler üzerinde bilimsel çalışmalar) veri setleri oluşturuldu.
• UYNA DENEYİ: Uzay için yeni nesil alaşımlar araştırıldı.
• ALGALSPACE: İlk kez kutup alglerinin uzayda kullanımına yönelik çalışma gerçekleştirildi.
• OKSİJEN SATURASYONU: Yapay zekâ ile havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu rahatsızlıklar araştırıldı.
• MESSAGE: Mikro yer çekimi ile ilgili genetik bilim misyonu görevi yerine getirildi.
• MİYELOİT: Uzaya çıkanlarda radyasyona maruz kalmanın kanser için öncül lezyonlar olan bağışıklık baskılayıcı hücrelere etkisi incelendi. 
• MİYOKA: Mikro-yer çekiminin kurşunsuz lehimlemeye etkileri araştırıldı.
• EXTREMOPHYTE: Tuz Gölü bitkisi uzay ortamında araştırıldı. Diğer gezegenlerde yetiştirilebilme imkânı incelendi.
• gMETAL: Katı fazdaki parçacıkların bir akışkan içindeki dinamiğine yer çekimsiz ortamın etkileri incelendi.
• UzMan: Uzay görevleri için mikroalgal yaşam destek ünitesi geliştiriliyor.
• CRISPR-GEM: Mikro-yer çekiminde bitkilerde gen verimliliği incelendi.
• VOKAL KORD: Yer çekimsizliğin yol açtığı rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanması sağlandı.