Yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı değişti! 2017 yılında yapılan yasal düzenlemeyle birlikte, kullanılmayan yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı süresi 10 yıldan 5 yıla indirildi. Peki yasa değişikliğinden sonra yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı nasıl uygulanıyor? İşçilerin hak kaybı yaşamaması için nelere dikkat edilmeli? Yargıtay’ın bu konudaki son görüşü ne yönde? İşte detaylar…
İşten ayrılan çalışanların en sık gündeme getirdiği konulardan biri de kullanılmayan yıllık izinlerin ücretinin ödenip ödenmeyeceği ve bu alacakların ne zaman zamanaşımına uğradığı. Bu konuda yıllar içinde yapılan yasal değişiklikler ve Yargıtay’ın içtihat değişiklikleri nedeniyle kafa karışıklığı yaşanabiliyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, izin ücretlerinde zaman aşımına ilişkin merak edilenleri yazdı.
İşçilerin ücret, fazla mesai gibi alacaklarında 5 yıllık zaman aşımı süresi geçerli. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve diğer tazminat türlerinde ise uzun süre 10 yıllık zaman aşımı uygulanmaktaydı. Bunun nedeni, İş Kanunu’nda açık bir düzenleme bulunmaması ve bu nedenle Türk Borçlar Kanunu hükümlerinin esas alınmasıydı.
Ancak yıllık izin ücretleriyle ilgili zaman aşımı süresi, yıllar içinde değişiklik gösterdi. 1 Temmuz 2012’ye kadar bu alacaklarda 5 yıllık zaman aşımı uygulanırken, bu tarihten itibaren 10 yıllık süre geçerli oldu. 25 Ekim 2017’de yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile birlikte işçi alacaklarının tamamında zaman aşımı süresi eşitlenerek 5 yıl olarak belirlendi.
İş Kanunu’na eklenen geçici 8. madde ile bu değişikliğe ilişkin bir geçiş süreci tanımlandı. Buna göre, 25 Ekim 2017'den önce işlemeye başlamış zaman aşımı süreleri, eski (10 yıllık) kurallara tabi olmaya devam edecek. Ancak bu sürenin henüz dolmamış kısmı 5 yıldan fazlaysa, bu durumda 5 yılın dolmasıyla birlikte zaman aşımı tamamlanmış sayılacak.
Uzun süre boyunca Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 1 Temmuz 2012 ile 25 Ekim 2017 tarihleri arasındaki dönemde doğan yıllık izin alacaklarında 10 yıllık zaman aşımının geçerli olduğu yönünde kararlar veriyordu. Ancak 2020’de Yargıtay’ın iş davalarına bakan 9. ve 22. Hukuk Daireleri birleştirildikten sonra, içtihatta değişikliğe gidildi.
Yeni değerlendirmeyle birlikte Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, yıllık izin ücretinin tamamında – 2012 ile 2017 yılları arasını da kapsayacak şekilde – zaman aşımı süresinin 5 yıl olduğuna hükmetmeye başladı. 2022 yılından bu yana bu doğrultuda kararlar veriliyor.
Yıllık izin ücreti alacağında zaman aşımı süresi, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte işlemeye başlıyor. İster işveren işçiyi haklı nedenle çıkarsın, ister işçi kendi isteğiyle işi bıraksın, kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretin ödenmesi gerekiyor. Ödeme, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden yapılmalı.
Kısacası, kullanılmayan yıllık izin ücretleriyle ilgili alacaklarda zaman aşımı, sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl olarak uygulanıyor. Geçmiş dönemlere ilişkin hakların da bu yeni içtihada göre değerlendirileceği unutulmamalı.