Tüm çalışanları ilgilendiriyor! Yıllık izin hakkı paraya çevrilebilir mi? İşte bilinmesi gerekenler

İş hayatının yoğun temposu içerisinde çalışanların en temel haklarından biri olan yıllık ücretli izin, İş Kanunu ile güvence altına alınmıştır. İşyeri ne olursa olsun, aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışan her işçi, yıllık izne hak kazanır. Üstelik bu hak, yalnızca dinlenme değil, aynı zamanda çalışma hayatında önemli bir düzenlemedir. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, yıllık izinle ilgili bilinmesi gereken kritik detayları açıkladı.

İZİN SÜRESİ KIDEME GÖRE DEĞİŞİYOR

İş Kanunu’na göre yıllık izin süresi, işçinin aynı işverene bağlı olarak işyerinde geçirdiği süreye göre belirleniyor. Buna göre;

• 1 yıl ile 5 yıl arasında çalışan işçilere en az 14 gün,
• 5 yıldan fazla, 15 yıldan az çalışanlara en az 20 gün,
• 15 yıl ve üzeri çalışanlara ise en az 26 gün izin verilir.

Yer altında çalışan madenciler için bu süreler 4 gün artırılarak uygulanır. Ayrıca 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler için yıllık izin süresi asgari 20 gündür. Bu süreler kanuni asgari sınırdır; işveren isterse daha fazlasını da verebilir ancak daha azı söz konusu olamaz.

İZİN HAKLARINDAN VAZGEÇİLEMEZ

İşçilerin yıllık ücretli izin hakkı, İş Kanunu’nun 53. maddesiyle koruma altına alınmıştır ve bu haktan ne işveren ne de işçi vazgeçemez. Yani, “İzne çıkma, parasını vereyim” teklifi de “İzne çıkmayayım, parasını alayım” talebi de yasal değildir.

KULLANILMAYAN İZİN ÜCRETİ İŞTEN AYRILINCA ÖDENİR

İşçi, işten ayrıldığında ister kendi istifasıyla ister işveren tarafından çıkartılsın, isterse tazminatsız atılsın kullanmadığı izin günlerine ilişkin ücretini alma hakkına sahiptir. Bu ücret, işçinin işten ayrıldığı tarihteki son maaşı üzerinden hesaplanır.

İZİN SÜRELERİ BÖLÜNEBİLİR AMA ŞARTI VAR

Yasal olarak yıllık izin kesintisiz kullanılmalı. Ancak tarafların karşılıklı anlaşması halinde bu süre parçalara bölünebilir. Fakat en az bir parça mutlaka 10 günden az olamaz. Örneğin bir işçi, yıllık iznini 10 gün + 4 gün olarak ikiye bölebilir. Ancak 7 gün + 7 gün şeklinde iki eşit parça yapmak da mümkündür.

BAYRAM VE TATİL GÜNLERİ İZNE SAYILMAZ

Yıllık izin süresi hesaplanırken, izne denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri izinden sayılmaz. Örneğin 10 günlük bir izne çıkan işçinin izni, içinde 29 Ekim varsa, o gün izin süresine dahil edilmez ve izni bir gün uzar.

İZİN ÜCRETİ PEŞİN ÖDENMELİ

Kanuna göre işveren, işçiye izin dönemi ücretini peşin ya da avans olarak vermek zorunda. Uygulamada her zaman bu kurala uyulmasa da, Yargıtay’ın kararlarına göre bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işverenin işçisi, durumu gerekçe göstererek iş akdini haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatına hak

kazanabilir.

UZAKTA TATİL YAPANA YOL İZNİ

İznini başka şehirde geçirecek işçilere, belgelemeleri halinde 4 güne kadar ücretsiz yol izni verilebilir. Bu izin yıllık izne eklenir ancak bu sürede işverenden ücret talep edilemez.

İLGİLİ HABERLER

Ev alırken tapu renklerine dikkat! Renge göre hukuki statünüz değişiyor: İşte mavi ve kırmızı tapu arasındaki farklar

Çalışan emekliler dikkat! Ödediğiniz prim emekli maaşınıza etki ediyor mu? Uzman isim açıkladı

AYM'den kritik karar: Memurlar artık bu gerekçeyle işten atılamayacak! O madde artık geçersiz