Nüfus kayıt sisteminde aileleri ayırt etmeye yarayan cilt numarası, eski nüfus cüzdanlarında gözden kaçmayacak kadar belirgindi; ancak çipli kimliklere geçişle birlikte kart yüzeyinden kaldırıldı ve artık yalnızca elektronik veri alanında tutuluyor. Bu nedenle vatandaşların “Yeni kimliklerde cilt no nerede yazıyor?” sorusuna verdiğimiz yanıt, görsel bir konumdan ziyade dijital sorgulama yöntemlerini işaret ediyor. Kayıt örnekleri, tapu işlemleri veya okul evraklarında hâlâ talep edilen bu numarayı e Devlet üzerinden birkaç tıkla almak mümkün.
Cilt no nedir sorusuna verilecek kısa yanıt; nüfus müdürlüğünde her haneye verilen sayfa numarası. Sistem, il – ilçe – mahalle diziliminden sonra gelen bu cilt no ne demek sorusunu aileyi temsil eden defter numarasıyla açıklar. Yeni çipli kimlik kartlarında bilgi kart yüzeyine basılmadığı için vatandaşlar “Numarayı bulamıyorum, cilt no nasıl öğrenilir?” diyerek e Devlet’e yöneliyor. Dijital nüfus kayıt örneği PDF’si, cilt aile birey dizisini barkodlu şekilde veriyor ve resmi kurumlar tarafından geçerli sayılıyor. Kart yüzeyinde göremediğiniz bu numarayı doğru kaynaktan almak, form ve başvurularda yaşanacak olası retleri de engeller. İşte ayrıntılar…
Cilt numarası, nüfus kütüğünde her haneyi temsil eden defter sayfasına verilen sıradır. Aynı soyadı taşıyan fakat farklı hanelerde yer alan kişilerin kayıtlarda karışmasını önleyen teknik bir alan olarak kabul edilir. Kütük yapısında önce il, sonra ilçe, ardından mahalle (veya köy) kodu bulunur; bu basamaklardan sonra gelen cilt numarası, aile sıra no ve birey sıra no birlikte okunarak kişinin kimlik künyesi tamamlanır. Dolayısıyla cilt no olmadan aile bazlı kayıt bütünlüğü kurulamaz.
2017’de dağıtılan T.C. Kimlik Kartı, ICAO standardı gereği polikarbonat tabaka ve temassız çip içerir. Kişisel verilerin korunması ve sahteciliği önleme gerekçesiyle önceki kartlardaki “Cilt No / Aile Sıra No / Birey Sıra No” alanları fiziksel yüzeyden çıkarılmıştır. Artık bu üç numara yalnızca çip belleğinde saklanır; yani kartın ön veya arka yüzüne bakarak cilt numarası görmeniz mümkün değildir. Bilgiye erişmek isteyen görevliler, NFC tabanlı kimlik doğrulayıcı ile çipi okur ve NVİ veritabanından değerleri alır.
Kimlik yüzeyinde yer almayan numaraya iki resmi kanaldan ulaşabilirsiniz. En pratik yöntem e Devlet Kapısı’dır:
1.turkiye.gov.tr hesabınıza giriş yapın.
2.Arama çubuğuna “Nüfus Kayıt Örneği” yazın ve ilgili hizmeti seçin.
3.“Kayıt Türü: Tam Tek Paydaş” seçimiyle barkodlu PDF indirin.
4.Belgede “Kayıtlı Olduğu Cilt/Sıra/Birey No” satırını bulun; ilk bölüm cilt numarasıdır.
Alternatif yol nüfus müdürlüğüdür. Kimlik ibraz ederek vukuatlı nüfus kayıt örneği alabilir ya da noter aracılığıyla vekil tayin ederek belgenizi temin ettirebilirsiniz. Her iki belge de cilt numarasını açık şekilde gösterir ve kamu kurumlarınca geçerlidir.
Cilt no, bazı matbu formlarda hâlâ zorunlu alandır. Tapu intikal ve satış işlemleri, veraset ilamı, askerlik yoklama belgeleri, yurt ve okul kayıt formları, sosyal yardım başvuruları, hatta bazı özel bankaların kimlik doğrulama protokollerinde dahi karşınıza çıkabilir. Yanlış veya eksik numara, başvurunun reddine ya da sürecin uzamasına neden olur. Bu nedenle form doldurmadan önce e Devlet belgesinden doğru bilgiyi almak önemlidir.
Mavi/pembe nüfus cüzdanlarında “Cilt No” ibaresi kimlik ön yüzünün sol orta kısmında (Aile Kütüğü bilgileri alanı) yer alıyordu. Bu alana bakan vatandaş, yeni kartta aynı kelimeyi göremeyince numaranın kaybolduğunu düşünse de aslında veriler çipte korunmaktadır.
•Cilt No: Ailenin kayıtlı olduğu defter sayfası.
•Aile Sıra No: Aynı ciltteki aile kaydının sırası.
•Birey Sıra No: Aile içindeki her bireye verilen sıra.
Resmî formlarda bazen “Cilt/Aile/Birey” tek satırda istenir. Örneğin belgenizde 12/03745/008 yazıyorsa; “12” cilt, “03745” aile, “008” birey numarasıdır.