Yeni bir jeolojik analiz, dört tektonik plakanın buluştuğu karmaşık bir sınırda, plakalardan birinin parçalanmaya başladığını ortaya koydu. Bilim insanları, bu durumun bir "çarpışma noktasının" yaşam döngüsünün sonuna yaklaştığına işaret ettiğini belirtiyor.
Science Alert'e göre Dünya kabuğu, yavaş hareket eden yarı erimiş bir manto üzerinde yüzen devasa kaya levhalarından oluşuyor. Dünya'nın jeolojik tarihinin silinmesini engelleyen ve plakaların sonsuza dek birbirine itilmesini önleyen bu süreç, "subdüksüyon bölgesi" adı verilen çarpışma noktalarının normal yaşam döngüsünün bir parçası olarak görülüyor.
Plakaların birbirine sürtündüğü, ayrıldığı veya birinin kenarının diğerinin altına daldığı subdüksüyon bölgeleri, sürekli hareket halindeki bu yapının en karmaşık noktaları.
Jeolog Brandon Shuck, bir subdüksüyon bölgesini başlatmanın "bir treni yokuş yukarı itmek gibi muazzam bir çaba" gerektirdiğini, ancak hareket başladıktan sonra "durdurmanın imkansız bir yokuş aşağı yarış" haline geldiğini söylüyor. Shuck'a göre, bunu sonlandırmak ise ancak dramatik bir şeyle: esasen bir tren kazasıyla mümkün.
Pasifik Okyanusu'nun kuzeyinde, Vancouver Adası kıyılarında yer alan ve Cascadia subdüksüyon bölgesi olarak bilinen bölgede, dört farklı plaka (Explorer, Juan de Fuca, Pasifik ve Kuzey Amerika plakaları) bir araya geliyor. Bu bölgede, Explorer ve Juan de Fuca plakaları Kuzey Amerika plakasının altına aktif olarak kayıyor.
Brandon Shuck ve ekibi, Cascadia bölgesinin kuzey ucundaki deniz tabanının altındaki durumu incelemek için tekne destekli bir deneyden elde edilen sismik görüntülemeyi ve depremlerden gelen akustik dalgaları kullandı. Araştırma, adeta bir gezegen ölçeğinde ultrason işlevi gördü.
Analizler, tektonik plakanın gerilim altında koptuğu deniz tabanının altında çok sayıda büyük fay ve kırık olduğunu ortaya çıkardı. Özellikle dikkat çeken bulgu ise, Explorer plakasını aktif olarak kıran 75 kilometre uzunluğunda devasa bir fay hattının varlığı. Parçalar henüz tamamen ayrılmasa da, araştırmacılar buna çok yaklaşıldığını belirtiyor.
Araştırma sonuçları Science Advances dergisinde yayımlandı.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
09:43
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ