Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni yılda uygulanacak en düşük ücretin belirlenmesi amacıyla bugün ilk toplantısını yapıyor. Bakanlığın ev sahipliğinde başlayan süreç, işçi ve işveren temsilcilerinin katılımıyla yürütülüyor.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni yıl için geçerli olacak tutarın belirlenmesi amacıyla bugün ilk görüşmesini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda yapıyor. Toplantıda hem mevcut ekonomik veriler hem de tarafların talepleri ele alınacak. Komisyonun ilk buluşması, sürecin başlangıç aşamasını oluştururken, sonraki toplantıların takvimi işçi ve işveren temsilcileriyle yürütülen planlamalara göre şekillenecek.

Geçmiş yılların çalışma akışına bakıldığında, ilk toplantıların genellikle Aralık ayının ilk yarısında yapıldığı ve tarafların beklentilerini paylaştığı görülmektedir. Komisyon, bu ilk toplantıda resmi verilerin aktarımı, ücret belirleme kriterlerinin görüşülmesi ve genel çerçevenin oluşturulması gibi başlıkları ele alacak.

Asgari ücretin kaç toplantı sonucunda belirlendiği, komisyonun işleyişine ve tarafların uzlaşma sürecine göre değişiklik göstermektedir. Yasal bir toplantı sayısı bulunmadığından, kararın kaçıncı görüşmede alınacağı tamamen müzakerelerin seyrine bağlı oluyor. Son yıllardaki uygulamalarda ise genellikle dört toplantı sonunda nihai kararın açıklandığı görüşmektedir.

2022 yılında Ocak-Haziran dönemi için dört toplantı yapılırken, Temmuz-Aralık ara zammı üç toplantıyla belirlenmişti. 2023 yılında da benzer bir akış yaşanmış, yılın ilk yarısı için dört, ara zam için üç toplantı düzenlenmişti. 2024 yılında ise komisyon 10, 16, 19 ve 24 Aralık’ta gerçekleştirilen dört oturum ile süreci sonlandırmış ve yıl sonu zammı 24 Aralık’ta duyurulmuştu.

2026 yılı için masaya gelen olası zam senaryoları, işçi ve işveren taraflarının görüşmeleri sırasında değerlendirilmeye başlandı. Mevcut hesaplamalara göre yüzde 20 artış öngörüsünde net ücret 26 bin 584 liraya, brüt ücret 31 bin 206 liraya yükselecek. Yüzde 25 artış senaryosunda net ücret 27 bin 630 lira, brüt ücret 32 bin 506 lira seviyesine ulaşacak.

Yüzde 30’luk bir artış halinde net asgari ücretin 28 bin 735 liraya, brütün 33 bin 807 liraya çıkması hesaplanıyor. Yüzde 35 oranındaki artış alternatifinde ise net ücretin 29 bin 841 liraya, brütün 35 bin 107 liraya yükselmesi bekleniyor.

Yeni dönem için kaç toplantı düzenleneceği, sürecin ilerleyişine göre şekillenecek. İlk toplantı bugün Bakanlık ev sahipliğinde yapılırken, sonraki görüşmeler genellikle işçi ve işveren taraflarının ev sahipliğinde devam ediyor. Son oturum ise çoğunlukla tekrar Bakanlık’ta yapılıyor.
Uzlaşmanın hızına bağlı olarak toplantı sayısı azalabiliyor ya da süreç birkaç oturuma daha yayılabiliyor. Geçmiş yıllardaki örneklerde üç ile dört toplantı arasında değişen bir takvim izlendiği görülmektedir.

Komisyon, toplam 15 kişilik bir heyetten meydana geliyor. Beş temsilci işçi tarafını oluşturan TÜRK-İŞ tarafından, beş temsilci işveren tarafını oluşturan TİSK tarafından, diğer beş temsilci ise hükümet tarafından belirleniyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden biri komisyona başkanlık ediyor.

Komisyon en az 10 üyenin katılımıyla toplanarak karar alabiliyor. Oylamada eşitlik olması durumunda başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış kabul ediliyor.