Kutlama mesajlarından samimi tebriklere kadar "iyi ki" ifadesi, yazılı ve sözlü Türkçenin vazgeçilmezleri arasında. Ancak "iyiki" mi, yoksa "iyi ki" şeklinde mi yazmamız gerektiği sık sık kafa karıştırır. İyi ki nasıl yazılır sorusuna Türk Dil Kurumu (TDK) ne diyor, "iyiki doğdun" gibi yaygın kalıplar aslında doğru mu, yanlış mı? Tüm bu detayları, "iyikim" gibi farklı kullanımlarla birlikte bu içerikte ele alıyoruz.
Doğum günlerinde "İyi ki doğdun" demek, arkadaşlarımıza "İyi ki varsın" diye seslenmek, hatta projelerde "İyi ki seninle çalışmışız" diyerek teşekkür etmek... Hepsi gündelik hayatımızda kullandığımız ifadeler. Öte yandan "iyiki" mi, "iyi ki" mi diye tereddüt edebiliyoruz. Türk Dil Kurumu (TDK), bu tarz kalıplar için net kurallar sunar. İyi ki nasıl yazılır sorusu da bu kurallar ışığında yanıt bulur. Bu yazıda, "iyi ki" ifadesinin ayrı mı yoksa birleşik mi yazılması gerektiğini anlatırken, "iyikim" gibi kişisel kullanım örneklerine de değineceğiz.
TDK'ya göre "iyi" ve "ki" sözcükleri daima ayrı yazılmalıdır. “İyi ki” ifadesini “iyiki” şeklinde birleşik görmek mümkündür, ancak bu kullanım yanlıştır. Çünkü dilimizdeki “ki” bağlacı, çoğunlukla kendisinden önceki kelimeye bitişmeden yazılır. İşte birkaç örnek:
Burada “iyi” sıfatı ile “ki” bağlacı ayrı kalarak, hem anlamı netleştirir hem de TDK standartlarına uyum sağlar.
Sosyal medyada, kutlama kartlarında veya arkadaşınıza bir mesaj yazarken sık sık "iyi ki doğdun" ifadesine başvururuz. Yazımda yaygın görülen hata ise “iyiki doğdun” şeklinde birleşik kullanmaktır. Oysa doğrusu "iyi ki doğdun" biçimindedir. “İyi ki” ayrı, “doğdun” ise ondan bağımsız bir fiil olarak kalmalıdır.
Örnek Cümleler
Bu örneklerde “iyi ki” ve “doğdun” sözcükleri ayrı kaldığından, TDK kurallarına tam uyum gösterir.
“İyikim” ifadesi, resmî metinlerde pek yer almayan, genellikle samimi bir hitap veya günlük dildeki sevgi sözcüğü olarak karşımıza çıkar. “İyi” ve “ki” sözcüklerine “-m” (benim) eki eklenmesiyle oluştuğu düşünülür. Dolayısıyla doğru yazımda daima “iyi” ve “ki” ayrı kalmalıdır. Buna rağmen, günlük konuşmada “iyikim” şeklinde birleşik kullanımı görmek mümkündür. Resmî yazışmalarda veya akademik metinlerde ise bu tür bir ifade tercih edilmez.
Türkçede “ki” bağlacı, çoğu zaman önceki kelimeyle anlam bütünlüğü oluştursa bile yazım kuralı gereği ayrı tutulur. “İyi ki” ifadesi de tam olarak bu kurala tabidir. “İyiki” biçiminde birleşik yazıldığında, hem okunuşta hem de kılavuz kurallarında tutarsızlıklar ortaya çıkar. Aynı mantık, “demek ki”, “bak ki” gibi kullanımlarda da geçerlidir. Bu sayede dilimizdeki bağlaç ve edat yapıları daha net anlaşılır ve tutarlı kalır.
Tüm bu hatalar, “ki” bağlacının doğru kullanımına dikkat edilmemesinden kaynaklanır.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
17:34
YORUM YAZ