Günlük hayatımızın vazgeçilmez konforlarından biri olan bulaşık makineleri, göründüğünden çok daha ciddi bir tehlike barındırıyor olabilir. Araştırmacılar, bunamaya yol açabildiğini belirttikleri gizli bir tehlikeyi ortaya çıkardı.
Bilim insanları, plastik eşyaların bulaşık makinesinde yıkanmasının bunama riskini artırabileceği konusunda uyarıda bulundu. Daily Mail'in haberine göre plastik tabak, kase, bardak ve çatal-bıçak takımlarının bulaşık makinesinde yıkanması, toksik mikroplastiklerin açığa çıkmasına neden oluyor. Bu mikroplastikler daha sonra diğer mutfak eşyalarına bulaşabiliyor.
Mikroplastikler, kan-beyin bariyeri gibi biyolojik engelleri aşabilecek kadar küçük ve bu sebeple insan sağlığı üzerinde ciddi tehlike oluşturabiliyor. Üstelik mikroplastikler yalnızca bunama ile değil, aynı zamanda kanser, kalp hastalıkları ve doğurganlık sorunlarıyla da ilişkilendiriliyor.
Araştırmada, bulaşık makinesinde plastik malzemelerin kullanıldığı tek bir yıkama döngüsünün neredeyse bir milyon mikroplastik parçacığı açığa çıkarabileceği ortaya kondu.
Bilim insanları, bu durumun insan vücudunda yılda yaklaşık altı miligram mikroplastik birikimine yol açtığını tahmin ediyor. Bu da yaklaşık olarak bir pirinç tanesinin dörtte biri kadar bir kütleye denk geliyor.
Mikroplastik salınımının ana nedeni, bulaşık makinelerinin ısısı. Tipik bir yıkama döngüsünde plastik ürünler, deterjan ve durulama aşamalarıyla birlikte 70 dereceye kadar ulaşan sıcaklıklarada kimyasal, termal ve aşındırıcı temizleme işlemlerine maruz kalıyor.
Queensland Üniversitesi'nden Dr. Elvis Okoffo yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Bulaşık yıkamak gibi sıradan ev işleri bile çevre üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir. Plastik kaplar ve mutfak eşyalarının bulaşık makinelerinde yıkanmasının plastik parçacıkları saldığını gösterdik."
Mikroplastiklerin bunama ile doğrudan bağlantısı henüz kesinleşmemiş olsa da, yakın zamanda yapılan bir çalışmada, 54 beyin örneği incelendi ve bunama hastalarının beyinlerinde, sağlıklı bireylere kıyasla çok daha yüksek seviyede mikroplastik tespit edildi. Hatta bazı durumlarda bu oran 10 kat daha fazlaydı.
Yeni çalışmada, araştırmacılar 13 farklı plastik ürünü toplayarak, tipik bulaşık makinesi döngülerini simüle etti ve suya ne kadar plastik sızdığını inceledi. Sadece diğer bulaşıkların değil, aynı zamanda atık suyun da bu mikroplastiklerle kirlenerek çevreye karıştığı tespit edildi.
Salınan parçacıkların sayısı yüksek olsa da, plastik kaplardan salınan toplam kütlenin düşük olduğu ve bilinen diğer plastik kirliliği kaynaklarına kıyasla az bulunduğu tespit edildi.