Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Çin Mühendislik Termofiziği Enstitüsü'ndeki araştırmacıların, yeni bir "adaptif çevrim motoru" (ACE) geliştirdiği ve test ettiği bildirildi. Uçuş koşullarına bağlı olarak çalışma prensibini değiştirebilen teknoloji, kalkıştan Mach 4 (ses hızının yaklaşık 4 katı) hıza kadar verimli çalışabiliyor.
Raporlara göre, yeni motorun yakıt kullanımını yaklaşık üçte bir oranında azalttığı ve mevcut motorlara kıyasla yüzde 27–47 daha fazla itme gücü üretebildiği öne sürülüyor.

Eğer iddialar doğruysa, söz konusu motor, F-35 için geliştirilen GE XA100 ve Pratt & Whitney XA101 adaptif motorları da dahil olmak üzere, kamuoyunca bilinen tüm ABD motorlarını geride bırakacak.
Geleneksel jet motorları (turbofan veya turbojet) ya düşük hızda verimlilik ya da yüksek hızda güç için optimize edildiğinden ikisi birden sağlanamaz. Adaptif çevrim motorları, dahili hava akış yollarını, basınç oranlarını ve yakıt yakma döngülerini anlık olarak dinamik şekilde ayarlayarak bu ikilemi teorik olarak çözüyor.
İhtiyaca göre turbojet ve turbofan modları arasında geçiş yapan bir "akıllı motor" olarak düşünülebilir. Örneğin kalkış ve ses altı uçuş sırasında bir ACE, ekstra baypas kanalları açarak etkili bir şekilde daha sessiz ve verimli bir turbofan gibi davranır.

Geleneksel motorlar savaş durumunda ham itme gücüne ihtiyaç duyar. Ancak turbofanlar yüksek hızda güç kaybedebilir. Bir ACE ise, hıza ihtiyaç duyulduğunda çok güçlü bir turbojet gibi davranabilir.
ABD'nin mevcut ACE'leri (GE'nin XA100'ü gibi) çift baypas sistemi (iki hava akımı) kullanırken, yeni Çin motorunun üçüncü bir soğuk hava akımı eklediği belirtiliyor. Üç akımlı tasarım, elektronik aksamdan veya gizli kaplamalardan gelen fazla ısıyı emen termal yönetim gibi özellikler sunuyor.
Teorik olarak, egzoz sıcaklığını düşürerek uçağın kızılötesi (IR) imzasını azaltıp bazı gizlilik avantajları da sağlıyor. Ayrıca baypas yakıcı içerdiği, yani süpersonik hızlarda ekstra itme gücü için baypas havasında yakıt yakabildiği bildiriliyor.