Meta ve Google’a açılan antitröst davalarında, teknoloji devlerinden gelen beklenmedik itiraflar dikkat çekti: Arama motorları, arkadaş listeleri ve hatta iPhone... Hepsi günümüzün değil, belki de geçmişin teknolojileri olmaya aday.
Silikon Vadisi yıllardır "yenilik" mottosuyla ilerliyor. Ancak son günlerde, dev şirketlerin temel taşlarını oluşturan ürünlerin bile eskimeye başladığına dair açıklamalar dikkat çekiyor. Meta ve Google’ın dahil olduğu iki ayrı antitröst davasında yapılan itiraflar, teknoloji dünyasında kartların yeniden karıldığını gösteriyor.
Facebook’ta artık insanlar birbirlerini eskisi kadar eklemiyor. Google aramaları iPhone’larda ilk kez düşüşe geçti. Hatta Apple yöneticileri, on yıl sonra iPhone’un gereksiz hale gelebileceğini söylüyor. Tüm bunlar, dijital devlerin temellerini sarsabilecek değişimlerin habercisi olabilir.
Apple’ın hizmetlerden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Eddy Cue, geçtiğimiz hafta Google aramalarının iPhone cihazlarında azaldığını doğruladı. Bu açıklama, ABD Adalet Bakanlığı’nın Google’a açtığı antitröst davası sırasında yapıldı. Sebebi mi? Yapay zekâ destekli sohbet robotlarının arama motorlarının yerini almaya başlaması. Gartner’ın verilerine göre, bu trend 2026’ya kadar arama hacminde yüzde 25’lik bir düşüşe yol açabilir. Cue’nun "Bundan 10 yıl sonra iPhone’a ihtiyacımız olmayabilir" sözleri ise Apple'ın da mevcut form faktörün ömrünü sorguladığını gösteriyor. Gözler artık Apple’ın Vision Pro gibi giyilebilir cihazlara çevrilmiş durumda.
Meta CEO’su Mark Zuckerberg de benzer bir itirafta bulundu. Facebook’un kuruluş amacını oluşturan arkadaş ekleme ve paylaşım aktivitelerinin gözle görülür biçimde azaldığını söyledi. Özellikle genç kullanıcılar platformdan uzaklaşıyor. Pew Research’ün raporuna göre, 2014’te gençlerin yüzde 71’i Facebook kullanırken bu oran bugün sadece yüzde 32. Gençler hâlâ Instagram’da aktif, ancak bu da Meta’nın Facebook’taki düşüşü başka mecralarla telafi etmeye çalıştığını gösteriyor.
Meta, Google ve Samsung gibi şirketler “akıllı gözlük” yarışında çoktan pozisyon aldı. Zuckerberg, gelecekte dijital içeriklerle “parlayan bir dikdörtgen” (yani telefon ekranı) üzerinden değil, gözlükler ve hologramlar aracılığıyla etkileşime geçileceğini düşünüyor. Amazon da bu alana göz kırparken, Apple şimdiden 3.500 dolarlık Vision Pro ile sahaya indi. Üstelik tüketiciler artık telefonlarını da her yıl yenilemiyor. Yeni cazibe merkezinin, mobil cihazlardan çok daha farklı bir formda olacağı kesin gibi.
Teknoloji devleri için bu dönüşüm süreci hem bir risk hem de büyüme için yeni bir fırsat. Wall Street’in istediği o “yeni şey” belki de artık çok yakın. Ancak kesin olan bir şey var: 2000’lerin başını domine eden şirketler, tahtlarını korumak için artık çok daha fazla efor sarf etmek zorunda kalacaklar.