Günlük yaşamın en temel fizyolojik aktivitelerinden biri olan idrara çıkma sıklığı, birçok insan için bir endişe kaynağı olabilir. Özellikle sosyal ortamlarda veya uzun yolculuklarda bu sıklık, kişinin yaşam kalitesini etkileyebilir. Çay, kahve ve su gibi içeceklerin tüketimiyle birlikte bu sıklığın artması doğal olsa da, birçoğumuzun aklında bu durumun ne zaman "fazla" olduğu sorusu belirir. New Victoria Hastanesi'nde görevli ürolog Dr. Hamid Abboudi, bu soruya net bir açıklık getirerek, idrar sıklığının en önemli belirleyicisinin yaş olduğunu ve her yaş grubunun kendine özgü bir normal aralığı bulunduğunu belirtti.
Dr. Hamid Abboudi, insan vücudunun farklı yaşam evrelerinde idrar sıklığının değişmesinin ardında yatan temel fizyolojik nedenleri şöyle açıklıyor: Böbrek fonksiyonları, mesane kaslarının gücü ve genel metabolizma hızı, yaşla birlikte değişiklik gösterir. Çocukluk döneminde mesane kapasitesi daha küçükken, yaşlılıkta mesane kaslarının zayıflamasıyla sık idrara çıkma ihtiyacı artar. Bu durum, idrara çıkma sıklığının yaşla doğrudan ilişkili olduğunu kanıtlar.
Çocukluktan İleri Yaşa Değişen Normal Aralıklar: Küçük çocuklar, mesanelerinin daha küçük olması nedeniyle günde 8 ila 14 kez tuvalete çıkabilirler. Okul çağına geldiklerinde ise bu sayı genellikle 6 ila 12'ye düşer. Ergenlik döneminde yaşanan hormonal değişiklikler nedeniyle bu aralıkta bazı dalgalanmalar görülse de, genellikle günde 4 ila 6 kez idrara çıkmak normal kabul edilir. 60 yaşın altındaki yetişkinler için bu aralık genellikle günde 6 ila 9 kezdir. Geceleri bir kez uyanmak da bu yaş grubunda yaygın ve normal kabul edilen bir durumdur. Araştırmalar, kadınların (günde 5,6 kez) erkeklerden (günde 4,8 kez) biraz daha sık idrara çıkma eğiliminde olduğunu da gösteriyor. Bu farkın arkasında, mesane anatomisindeki farklılıklar yatmaktadır. İleri yaşta, 60 yaşın üzerine gelindiğinde ise durum değişir. Böbrek fonksiyonlarındaki doğal azalma ve mesane kaslarının zayıflaması gibi nedenlerle idrara çıkma sıklığı artar. Dr. Abboudi'ye göre, bu yaş grubundaki yetişkinler için günde on defaya kadar idrara çıkmak normal aralıkta sayılabilir. Geceleri birden fazla kez uyanmak (noktüri) da bu yaş grubunda daha sık görülen bir durumdur ve genellikle endişe verici değildir.
Yaşın yanı sıra, günlük hayatımızdaki bazı alışkanlıklar ve sağlık durumları da tuvalete çıkma sıklığını doğrudan etkileyebilir. Özellikle çay, kahve gibi kafeinli içecekler ve alkol, idrar söktürücü (diüretik) etkiye sahip olduğu için tuvalete çıkma ihtiyacını artırır. Hamilelik, büyüyen rahmin mesaneye baskı yapması nedeniyle idrar sıklığını önemli ölçüde artırır. Ayrıca, diyabet, idrar yolu enfeksiyonları ve kullanılan bazı ilaçlar (örneğin hipertansiyon ilaçları) da idrar sıklığını etkileyebilir.
Dr. Hamid Abboudi, her ne kadar idrara çıkma sıklığının kişiye ve yaşa göre değiştiğini belirtse de, dikkat edilmesi gereken bazı uyarı işaretleri olduğunu vurguluyor. Bu sinyaller, vücudun daha ciddi bir sağlık sorunu için gönderdiği mesajlar olabilir.
Dr. Abboudi, sigara içenlerin idrar alışkanlıklarındaki değişiklikler konusunda ekstra dikkatli olmaları gerektiğini de ekliyor. Sigara içmek, mesane kanseri riskini artırdığı için, idrarla ilgili herhangi bir sorun fark edildiğinde hemen bir uzmana başvurulması önemlidir.
İdrar sıklığıyla ilgili endişelerinizi azaltmak için atabileceğiniz bazı pratik adımlar bulunur. Gün içinde bol su içerek mesanenizi düzenli olarak çalıştırmak önemlidir. Ayrıca, idrarı çok uzun süre tutmamaya özen göstermek, mesane sağlığını korur. Kafein ve alkol gibi diüretik etkiye sahip içeceklerin tüketimini sınırlamak da idrar sıklığını dengelemeye yardımcı olabilir.