İspanya neden Filistin’e destek veriyor?

İspanya hükümeti, İsrail’e karşı tam silah ambargosu getiren kararnamenin onaylandığını duyurdu. Bakanlar Kurulu’nda alınan kararlarla, İsrail’e karşı yaptırımların hukuki çerçevesi tamamlandı.

İSPANYA FİLİSTİN'İ NEDEN DESTEKLİYOR?

İspanya’da Filistin meselesine olan duyarlılık, yalnızca bugünkü siyasi atmosferle sınırlı değil. 1975’te General Francisco Franco’nun ölümünün ardından demokrasiye geçen İspanya’da hem sağ hem de sol partiler, Filistin konusuna farklı seviyelerde de olsa önem verdi. Sol eğilimli partiler Filistinlilerin haklarının korunmasını ve maruz kaldıkları haksızlıklara çözüm bulunmasını ön plana alırken, sağ partiler İsrail’e koşulsuz destek vermektense daha dengeli bir tutum izledi. Halkın Filistin’e duyduğu ilgi de siyasal iktidarlar üzerinde ciddi bir baskı oluşturdu.

Filistin meselesi, İspanya’nın dış politika gündeminde uzun süredir kendine yer buldu. 1991 Madrid Barış Konferansı, 1995 Barcelona Süreci ve 2002’de Madrid’de gerçekleştirilen Filistin için dörtlü toplantısı, ülkenin Filistin meselesinde sürekli olarak inisiyatif almak istediğini gösterdi. İspanya çoğu zaman gücünün ötesinde bir rol üstlenmeye çalıştı fakat bu girişimler somut sonuçlar doğurmadı. Buna rağmen ülkede siyasal partilerin ve halkın ilgisi, Filistin’in her zaman özel bir gündem maddesi olmasını sağladı.

Bugünkü hükümet, İspanya tarihinde Filistin’e en açık desteği veren iktidar olarak öne çıkıyor. Avrupa’da Filistin devletini tanıyan ilk ülkelerden biri olan İspanya, bu adımıyla birlikte uluslararası alanda dikkat çekti. Daha önce 2014’te parlamentoya sunulan Filistin’in tanınmasına ilişkin öneri reddedilmişti. Ancak 7 Ekim sonrasında Gazze’de yaşanan gelişmeler, Filistin’e verilen desteğin resmi düzeyde yeniden gündeme alınmasını sağladı.

İSPANYA İSRAİL'İ Mİ DESTEKLİYOR, FİLİSTİN'İ Mİ DESTEKLİYOR?

İspanya hükümeti, İsrail’e yönelik eleştirilerini giderek sertleştirdi ve son olarak tam silah ambargosu kararı aldı. Bu karar kapsamında savunma ekipmanlarının yanı sıra çift kullanımlı ürün ve teknolojilerin de İsrail’e ihracatı ve ithalatı yasaklandı. Ayrıca İsrail ile bağlantılı askeri kullanım potansiyeli bulunan uçak yakıtlarının transit başvuruları reddedilecek. Bu yaptırımlar, İspanya’nın Filistin’e verdiği desteğin en somut adımlarından biri olarak dikkat çekti.

İspanya’nın İsrail ile ilişkilerinde tarihsel bir arka plan bulunuyor. 1492 Elhamra Fermanı ile Yahudiler ülkeden gönderilmiş, bu olay Yahudi tarihindeki dönüm noktalarından biri olmuştu. Yıllar sonra Franco sonrası dönemde ilişkiler normalleşmeye başladı ve 15. yüzyılda ülkeden çıkarılan Yahudilerin ailelerine vatandaşlık verilerek tarihsel bir jest yapıldı. Buna rağmen İspanya, güncel politikalarını bu tarihsel arka plan üzerinden değil, Filistin meselesinde insan hakları ve adalet temelinde şekillendirdi.

İspanya’nın Filistin’e yaklaşımını etkileyen faktörlerden biri de ülkenin Arap dünyasına yakınlığı ve kültürel bağlarıdır. Mağrib bölgesi ile olan ilişkiler, İspanya toplumunun Araplara ve Müslümanlara diğer Avrupa ülkelerindeki kadar olumsuz bakmamasını sağladı. Göç ve güvenlik gibi konularda zaman zaman gerginlikler yaşansa da İspanya, Arap dünyası ile ilişkilerini kaçınılmaz bir gerçeklik olarak kabul etti. Bu etkileşim, Filistin meselesinde daha empatik bir duruşun gelişmesine katkıda bulundu.