Bilgisayarla çalışan herkesin klavye kenarında ya da dizüstü modellerde fonksiyon katmanında yer alan Num Lock tuşu nerede diye bakınmasının sebebi, veri giriş modunu anlık değiştirme gerekliliğidir. Basit bir sayfa kaydırma görevinden finansal tablo girmeye geçerken, numaratik bölümün davranışını tek dokunuşla ayarlamak üretkenliği belirgin şekilde artırır. “Klavyede Num Lock tuşu hangisi?” sorusu ise ilk anda LED ışıklı tuşu işaret eder; çoğu modelde blok girişinin sol üst köşesindeki tuştur ve üzerinde Num, NmLk veya ∀↕ gibi bir simge bulunur.
Masaüstü klavyelerin sağ köşesindeki sayısal bölümün kapısını açıp kapatan Num Lock tuşu görevi nedir sorusu, veri girişi yapan herkesin en az bir kez gündemine gelir. Bu kilit tuşu etkin hâle geldiğinde sağ bloktaki tuşlar hesap makinesi düzeninde çalışır, devre dışı kaldığında ise ok tuşlarına ve gezinme komutlarına dönüşür. İşte tam da bu geçiş sayesinde, muhasebeciden oyuncuya kadar farklı kullanıcı profilleri tek klavyede iki ayrı işlev kümesini yönetir. Peki Num Lock tuşu ne işe yarar yalnızca sayı yazmakla mı sınırlıdır, yoksa BIOS şifresi girerken bile kritik rol oynar mı? Detaylar hemen aşağıda.
Num Lock (Number Lock) aslen IBM Model M klavyede tanımlanan donanımsal kilit tuşudur; amacı, sağ taraftaki 17 tuşluk sayısal bölümün sayı mı yoksa gezinme tuşları mı olarak çalışacağını belirlemektir. Tuşa basıldığında klavye denetleyicisi, bu bloktan gelen tarama kodlarını iki farklı karakter kümesi arasında yönlendirir. Sayısal mod aktifken 7–8–9 tuşları “789” rakamlarını, pasifken Home, Up, PgUp gezinme komutlarını gönderir. Böylece tek fiziksel alan iki işleve ev sahipliği yapar; muhasebe programında hızla rakam girmek isteyen kullanıcı da, metin düzenleyicisinde satırlar arasında gezinmek isteyen yazar da aynı klavyeden vazgeçmez.
Tam boy ANSI veya ISO klavyede Num Lock, sayısal bloğun sol üst sınırında yer alır; bu konum, klavyeye bakmadan parmak ucuyla tuşu yoklamayı kolaylaştırır. Dizüstü bilgisayarlarda yer kısıtı nedeniyle fiziksel Num Lock genellikle yoktur; bunun yerine Fn + F11 veya Fn + ScrLk kombinasyonu sayısal katmanı açıp kapatır. Kompakt 60 % mekanik klavyelerde ise numaratik bloğun tümü ikinci katmana taşınır ve Num Lock, Fn + M gibi özel atamalarla tetiklenir. Konum farklılıkları cihaz kılavuzunda “NmLk” veya benzeri kısaltmalarla gösterilir.
Görsel olarak Num Lock tuşu, üzerinde “Num Lock”, “Num Lk”, “NmLk” ya da kalkık bir kilit + rakam simgesi bulunan kare veya dikdörtgen tuştur. Çoğu masaüstü klavyede tuşun hemen üzerinde “Num” etiketli bir LED bulunur; ışık yanıyorsa rakam modu açıktır. Oyuncu klavyelerinde bu LED RGB aydınlatmayla renklendirilmiş olabilir. Dizüstülerde tuş kombinasyonu kullanıldığından fiziksel LED yerine ekran bildirim çubuğu veya OSD (On-Screen Display) uyarısı gösterilir.
Rakam ağırlıklı veri girişi yapan mesleklerde Num Lock açıkken sağ el, tıpkı hesap makinesi düzeninde rakamlara ve ondalık ayıraca hızlıca erişir. Kapatıldığında aynı blok ok tuşlarına dönüşerek Excel hücreleri arasında dolaşma, uzun metin kaydırma ve oyunlarda ikinci kamera kontrolü gibi görevleri üstlenir. BIOS ekranında Num Lock açık algılanırsa parola girerken rakamlar doğru işlenir; aksi hâlde Home, End karakterleri parolayı bozar. Otomasyon yazılımlarında ise Num Lock durumu koşul olarak okunabilir ve makro komutlarında “Num Lock açık-kapalı” mantığıyla farklı işlemler tetiklenebilir.
Standart klavyede üç gösterge ışığı bulunur: Num, Caps ve Scroll. Üçüncü LED genellikle Scroll Lock’a aittir; aydınlatmaların sırasıyla “klavyede 3. ışık ne anlama gelir?” sorusuna cevap Num Lock kapalıysa yalnızca Caps ve Scroll ışığı yanabilir. Bazı modern klavyelerde Scroll Lock kaldırıldığından üçüncü LED, kullanıcı tanımlı makro veya pil göstergesi olarak yeniden işlevlendirilebilir.
Windows oturum açılırken Num Lock sürekli kapalı geliyorsa RegEdit’te InitialKeyboardIndicators değerini “2” yaparak varsayılanı açık hâle getirebilirsiniz. Dizüstü bilgisayarda rakam yerine harf yazılamaması sorunu çoğu zaman yanlış Fn kombinasyonuyla Num Lock’un devre dışı kalmasından kaynaklanır; Fn + F11 genellikle çözüm sağlar. Arızalı LED için devre testi yapmadan önce klavye sürücüsünü güncellemek ve BIOS’ta “Keyboard LED Control” ayarını incelemek pratik adımdır.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
16:53
YORUM YAZ