Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul

Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkındaki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı, Türkiye’de yeni bir tartışmayı başlattı. Avukatların tahliye talebi sonrası, hem hukuk çevrelerinde hem de siyaset kulislerinde “Demirtaş tahliye edilecek mi, edilirse siyasete dönebilecek mi?” soruları gündeme geldi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM), Türkiye’nin Selahattin Demirtaş hakkındaki kararın yeniden değerlendirilmesi talebini reddetmesi, yeni bir sürecin kapısını araladı. AİHM kararının ardından Demirtaş’ın avukatları tahliye başvurusunda bulundu.

Bu gelişme üzerine MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Sayın Selahattin Demirtaş, hukuki yollardan sonuca ulaşmıştır. Tahliyesi Türkiye için hayırlara vesile olacaktır.” ifadelerini kullandı. Bahçeli’nin bu açıklaması, siyaset kulislerinde dikkat çekici bir yorum olarak değerlendirildi.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar ise yaptığı açıklamada, tahliyenin kısa süre içinde gerçekleşmesini beklediğini söyledi. Çandar, katıldığı bir YouTube yayınında “Benim aldığım izlenim, bu tahliyenin birkaç gün içinde, belki de saatler içinde gerçekleşeceği yönünde. Bu konuda iyimser olmakta yarar var.” dedi. Gözler şimdi, AİHM kararı sonrası iç hukukta atılacak adımlara çevrildi.

Geçtiğimiz günlerde Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise AİHM'in tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş kararına ilişkin "karar kesinleşti, mahkeme sürecini bekleyeceğiz" açıklamasında bulunmuştu. Mahkemenin önümüzdeki günlerde süreç hakkında karar vermesi bekleniyor.
Hukukçu Prof. Dr. Caner Yenidünya, Demirtaş’ın siyasete dönmesinin memnu hakların iadesiyle mümkün olabileceğini belirtti. Yenidünya, “Memnu hakların iadesi, cezanın infazının tamamlanmasından itibaren üç yılın iyi halli olarak geçirilmesi şartıyla mümkündür. Ömür boyu siyaset yasağından bahsedilemez, ancak bu sürenin sonunda hakların iadesi talep edilebilir.” ifadelerini kullandı.

Yenidünya’nın değerlendirmesine göre, cezası infaz edildikten sonra üç yılın geçmesi halinde mahkeme kararıyla memnu hakların iadesi istenebiliyor. Bu süre dolmadan ya da böyle bir karar alınmadan, Demirtaş’ın siyasi haklarını kullanması mümkün görünmüyor. Hukuken siyaset yasağı kalkmadan milletvekili adayı olma ya da parti faaliyetlerinde yer alma hakkı bulunmuyor.

Hukukçu Prof. Dr. Ersan Şen, Demirtaş’ın siyasete dönüşünün ancak kesinleşmiş mahkumiyetlerinin kaldırılmasıyla mümkün olabileceğini açıkladı. Şen, “Şu anda 4 yıl 8 ay kesinleşmiş hapis cezası var. Eğer bu ceza ortadan kalkarsa, belediye başkanı olması yönündeki engel de kalkar. Ancak bu kararın kaldırılması, olağanüstü kanun yolları veya yargılamanın yenilenmesiyle mümkündür.” dedi.

Şen ayrıca, memnu hakların iadesi olsa bile milletvekili olmanın mümkün olmadığını vurguladı. Türk Ceza Kanunu’na göre, belirli suçlardan hüküm giyen kişilerin milletvekili seçilme hakları ortadan kalkıyor. Bu kapsamda, Demirtaş’ın siyasi arenaya geri dönmesi ancak mahkumiyet kararlarının kaldırılması veya ilgili yasal engellerin ortadan kalkmasıyla mümkün olabilecek.

AİHM kararının ardından tahliye süreciyle ilgili net bir tarih verilmiş değil. Ancak DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, Ankara’da yaptığı görüşmelerden edindiği izlenime göre, tahliyenin “önümüzdeki günlerde, hatta saatler içinde” olabileceğini söyledi. Çandar, sürecin olumlu ilerlediğini belirterek, “Bu konuda iyimser olmakta yarar var.” dedi. Selahattin Demirtaş hakkında tahliye kararı verilmesi durumunda ne zaman hapisten çıkacağı henüz belirsizliğini koruyor.