Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Dünyada 2025 yılında meydana gelen felaketler çok sayıda kişinin ölümüne neden oldu. İklim değişikliği sel ve orman yangınlarını tetikledi. Depremler başta olmak üzere birçok afet yaşandı. İşte 2025 yılının felaketleri...
2025 yılında sel, deprem, orman yangınları ve depremler binlerce insanın ölümüne neden oldu. 2025'te Güney Asya başta olmak üzere birçok ülke, aşırı yağışların yol açtığı sel ve toprak kayması gibi afetlerle mücadele etti. Şiddetli muson yağmurları, yapıyı zorlayarak geniş çaplı su baskınlarına neden oldu. Yağışlar binlerce kişiyi evinden etti, kentlerde altyapı ciddi hasar aldı ve ulaşımda aksaklıklar yaşandı. İklim değişikliği, karbon salımı ve çeşitli çevresel faktörlerin etkisiyle değişen yağış rejimi, küresel ölçekte pek çok ülkenin sel felaketiyle karşılaşmasına yol açtı.
DEPREMLER HAYATLARI YIKTI
Depremler bu sene de yıkıcı etkisini sürdürdü. Birçok bölgede art arda meydana gelen sarsıntılar ölümlere, binaların çökmesine, altyapının ağır hasar almasına ve binlerce insanın evsiz kalmasına neden oldu.
DÜNYANIN CİĞERLERİ KÜLE DÖNDÜ
Yılın farklı dönemlerinde etkili olan orman yangınları ise hem yerleşim yerlerini hem de doğal yaşamı tehdit ederek yüzlerce hektarlık alanı yok etti. Ayrıca, yerleşim alanlarına sıçrayan alevler nedeniyle binlerce insan evlerini terk etmek zorunda kaldı ve küresel ölçekte ciddi ekonomik kayıplar yaşandı.
SELLER ÇOK SAYIDA KİŞİYİ HAYATTAN KOPARDI
Nijerya'nın Niger eyaletinde mayıs ayında etkili olan aşırı yağışlar sonucu meydana gelen seller nedeniyle 220 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Güney Afrika'nın Doğu Cape eyaletinde haziranda etkili olan şiddetli yağışlar ve kar fırtınalarının yol açtığı sel felaketinde 101 kişi hayatını kaybetti.
ABD'nin güney eyaleti Texas'ta 4 Temmuz'da aniden başlayan şiddetli yağış sonucu Kerr bölgesindeki Guadalupe Nehri taşarak sele neden oldu. ABD Başkanı Donald Trump, 50 bine yakın kişinin bulunduğu alanda yaşanan sel felaketi nedeniyle Kerr'i afet bölgesi ilan etti. Sellerde toplam 129 kişi yaşamını yitirdi.
MUSON YAĞMURLARI SEL VE HEYELAN FELAKETİNİ DOĞURDU
Güney Asya'yı haziran-eylül aylarında etkisi altına alan muson yağışları, Hindistan'da can ve mal kaybına yol açtı. Ülkenin kuzeyindeki Himaçal Pradeş eyaletinde temmuzdaki şiddetli yağışların yol açtığı sel, heyelan ve bu afetlerin neden olduğu trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısı 298 olarak bildirildi.
Pakistan'ın Pencap eyaletinde, "eyalet tarihinin en büyük sel felaketinden" yaklaşık 2 milyon kişinin etkilendiği ve su seviyelerinin ilk kez bu kadar yükseldiği açıklandı. Ülkenin kuzeyinde temmuz ve ağustos aylarında şiddetli yağışların neden olduğu sel baskınlarında 1002 kişi hayatını kaybetti.
Meksika'da ekim ayında şiddetli yağışların yol açtığı seller nedeniyle 5 eyalette 76 kişi yaşamını yitirirken, 39 kişinin de kaybolduğu açıklandı.
Filipinler'e Pasifik Okyanusu'ndan gelen Kalmaegi Tayfunu'nun beraberinde getirdiği şiddetli rüzgar ve sel nedeniyle 232 kişi öldü. Yetkililer, 112 kişinin kayıp olduğunu bildirdi.
Endonezya'nın Sumatra Adası'nda günlerce süren sağanak sele ve toprak kaymalarına yol açtı. Yetkililer, can kaybının 1030'a yükseldiğini açıkladı. Endonezya Ulusal Afet Yönetim Ajansı (BNPB), Kuzey Sumatra, Batı Sumatra ve Açe eyaletlerinde 206 kişinin kayıp olduğunu bildirdi. On binlerce ev ve kamu tesisinin zarar gördüğü felakette 1,5 milyondan fazla kişinin yerinden olduğu belirtildi.
Ayrıca Endonezya hükümeti, yaklaşık 2 bin 600 kişinin yaralanması ve yerel hastanelerin kapasitelerinin aşılması sebebiyle yıkıma uğrayan bölgelere 3 hastane gemisi gönderdi. Sumatra Adası'ndaki afet kaynaklı altyapı hasarlarının onarılması için Endonezya'nın yaklaşık 3 milyar dolar harcayacağı tahmin ediliyor.
Sri Lanka'da etkili olan aşırı yağışlar çok sayıda bölgede heyelanlara ve ani sellere neden oldu. Ülkede 627 kişi hayatını kaybetti, 190 kişiden ise haber alınamadı. Yetkililer, 2 milyon 170 binden fazla kişinin afetten etkilendiğini açıkladı. Ayrıca arama kurtarma ekiplerinin su baskını ve heyelan riski taşıyan birçok bölgeye ulaşmakta güçlük çektiği vurgulandı.
Tayland'ın güney kesimlerinde şiddetli yağışların yol açtığı sellerde 185 kişi hayatını kaybetti. 12 noktayı vuran sel felaketinden 1,4 milyondan fazla hane ve 3,8 milyonu aşkın kişi olumsuz etkilendi.
ÖNCE 8,8 ARDINDAN 7,4 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM
Rusya'nın doğusundaki Kamçatka bölgesi yakınlarında 30 Temmuz'da 8,8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremin ardından Güney Doğu Asya ülkeleri ve ABD'nin çeşitli bölgelerinde tsunami uyarıları verildi ve Kamçatka bölgesinde acil durum ilan edildi.
8,8 büyüklüğündeki Kamçatka depremi, tarihteki en büyük 10 depremden biri olarak kayda geçti. Depremin ardından Japonya'da, Pasifik kıyısındaki 220'den fazla bölgede 1,9 milyondan fazla kişiye tahliye uyarısı verildi.
Rusya'nın doğusundaki Kamçatka Yarımadası'nda 13 Eylül'de 7,4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Kamçatka Yarımadası'nda 18 Eylül'de de 7,8 büyüklüğünde bir deprem oldu.
Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde ocakta meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremde 126 kişi hayatını kaybetti, 188 kişi yaralandı.
Myanmar'ın orta kesimindeki Sagaing bölgesi yakınlarında mart ayında 7,7 ve 6,4 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Depremlerde 3 bin 700'den fazla kişinin öldüğü, 5 bin 20 kişinin de yaralandığı belirtildi.
Afganistan'ın doğusundaki Kunar vilayetinde 31 Ağustos Pazar gecesi 6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremde 2 bin 205 kişi hayatını kaybederken, 3 bin 640 kişi yaralandı. Afganistan'ın kuzeyindeki Belh Vilayeti'nin Hulm bölgesinde 3 Kasım'da 6,3 büyüklüğünde deprem oldu. Depremde 27 kişi hayatını kaybederken, yaralı sayısının 956 olduğu bildirildi.
Filipinler'in Palompon bölgesinin batı açıklarında 30 Eylül'de meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki depremde 72 kişi hayatını kaybetti. Depremin ardından 8 bin 298 artçı sarsıntı kaydedildi.
ORMAN YANGINLARINDA NEFESLER SÖNDÜ
ABD'nin California eyaletinin Los Angeles kentinde 7 Ocak'ta sabah saatlerinde Pacific Palisades bölgesinde başlayan, Eaton, Hurst, Sunset, Woodley bölgeleri başta olmak üzere hızla çevreye yayılan orman yangınlarında 30 kişi yaşamını yitirdi. Binlerce dönüm alanın kül olmasına yol açan yangınların neden olduğu toplam hasar ve ekonomik kaybın 250 ila 275 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Öte yandan, Castaic Gölü çevresinde 23 Ocak'ta çıkan yangın, 4 bin hektardan daha geniş bir alana yayıldı. Yangınlardan dolaylı yollarda 440 kişinin hayatını kaybettiği tespit edildi.
Avustralya'nın Victoria eyaletinde ocak ayında başlayan ve kontrol altına alınamayan orman yangınında 65 bin hektar alanın zarar gördüğü bildirildi. Ülkenin en büyük milli parklarından Mount Remarkable'ın yüzde 15'i, şubat ayında çıkan yangında yok oldu. 18 bin hektarlık alana sahip Mount Remarkable Milli Parkı'nda 2800 hektarlık alan yok oldu.
Japonya'nın kuzeydoğusunda 26 Şubat'ta başlayan ve en az 210 binaya zarar veren orman yangını 12 gün sürdü. Yaklaşık 2 bin 900 hektarlık alanın küle döndüğü yangında 1 kişinin cesedine ulaşıldı.
Güney Kore hükümeti, Ulsan şehri, Kuzey Gyeongsang ve Güney Gyeongsang eyaletleri dahil olmak üzere güneydoğu bölgelerinde martta çıkan orman yangınları nedeniyle ulusal afet ilan edildi. Yangınlarda 30 kişi hayatını kaybetti, 45 kişi yaralandı. Ülkede 2000'de meydana gelen ve dönemin "en kötü" orman yangınları olarak görülen yangınlarda 23 bin 794 hektar alan kül oldu.
Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Cape Town şehrindeki Masa Dağı Ulusal Parkı'nda çıkan orman yangınında 2 bin 600 hektar alan zarar gördü.
Kudüs ile Tel Aviv arasında ormanlık alanda nisan ayında yangın çıktı. Yetkililer, çıkan yangının ülke tarihinin en büyük yangınlarından biri olduğunu açıkladı. İsrail yangınlar nedeniyle uluslararası yardım talebinde bulundu. Rüzgarın da etkisiyle geniş bir alana yayılan, Batı Kudüs çevresindeki yerleşim bölgelerine kadar ulaşan ve 30 saatten fazla süren yangın, 20 bin dönümün üzerinde alanın kül olmasına neden oldu.
ABD'nin Arizona eyaletinde 13 Mayıs'tan başlayan orman yangınları 8 bin 265 hektarlık alanın yanmasına yol açarken, yetkililer bölgedeki hava kuruluğu ve düşük nemden dolayı "kırmızı bayrak" uyarısında bulundu.
Yunanistan'ın başkenti Atina'nın güneydoğusundaki Palea Fokia bölgesinde haziranda çıkan orman yangını yerleşim alanlarına sıçrayarak bazı evlerde hasara yol açtı.
ABD'nin California eyaletinde bulunan San Luis Obispo ve Riverside ilçelerinde temmuzda çıkan yangınlar, 34 bin hektardan fazla alana yayıldı.
Sırbistan'da temmuzda Kragujevac, Prokuplje, Gornji Milanovac, Kursumlija, Valjevo, Knic, Veliko Gradiste ve Bujanovac şehirlerinde çıkan orman yangınlarında 1 kişinin hayatını kaybettiği, 14 kişinin yaralandığı bildirildi.
Suriye'nin kuzeybatısındaki Lazkiye iline bağlı Bayırbucak bölgesinde çıkan orman yangını, şiddetli rüzgarın etkisiyle yayıldı. 21 gün devam eden yangında 16 bin hektardan fazla ormanlık alanın zarar gördüğü, bunların 2 bin 200 hektarının tarım arazisi olduğu açıklandı.
Yunanistan'ın Mora Yarımadası'nda 22 Temmuz'da çıkan orman yangınında yaklaşık 12 bin dönüm çam ormanı yandı.
Aşırı sıcakların etkisi altındaki Fransa'nın Charente vilayetinde ağustosta çıkan orman yangınında 200 hektardan fazla alan zarar gördü.
Fas'ın kuzeyindeki Şafşavan kenti yakınında ağustosta çıkan orman yangınlarında 500 hektarlık alan yok oldu.
Ağustosta tarihindeki en büyük orman yangınlarıyla mücadele eden İspanya'da ülkenin kuzeyinden güneyine 50'den fazla noktada yangın çıktı. Tahliye edilen 4 binden fazla kişi geceyi dışarıda geçirdi. Yangın söndürme çalışmalarında 4 kişi hayatını kaybetti. Yangınlarından etkilenen ormanlık ve kırsal alanın toplamı 407 bin hektarı geçti. İspanya hükümeti, yaz döneminde sel ve orman yangınlarından etkilenen yerleri afet bölgesi ilan etme kararı aldı.
Suriye'nin kuzeybatısındaki Lazkiye ilinin kırsal kesiminde eylül sonunda başlayan orman yangınlarında 1 sivil savunma görevlisi yaşamını yitirdi. Yangınlarda yaklaşık 5 bin hektar arazi ve ormanlık alanın zarar gördüğü ifade edildi.
ÇIĞ ONLARCA İNSANIN ÖLÜMÜNE NEDEN OLDU
İtalya'nın kuzeyinde Alp Dağları'nda ocak ayında çığ düşmesi sonucu 3 kişinin öldüğü, 2 kişinin yaralandığı bildirildi.
Kırgızistan'ın güneyi ile kuzeyini birbirine bağlayan Bişkek-Oş kara yolunda 4 araç çığ altında kaldı. Yetkililer, araçlardaki biri yaralı 4 kişiyi kurtardı.
Japonya'nın kuzeydoğusundaki Fukuşima'da meydana gelen iki çığ nedeniyle 100'ü aşkın kişi kaplıca otellerinde mahsur kaldı.
Hindistan'ın Uttarakhand eyaletinin kuzeyindeki bir yola şubatta çığ düştü. Arama kurtarma ekipleri, çığ altında kalan 46 kişiyi kurtarırken, 8 kişinin cesedine ulaşıldı.
Pakistan'da, dünyanın ikinci en yüksek zirvesi olan K2 Dağı'nda meydana gelen çığ felaketinde Pakistanlı bir dağcı hayatını kaybetti. K2 Dağı'nda ana kampın yaklaşık 500 metre yukarısındaki 1 Nolu kamp bölgesinde çığ meydana geldiği bildirildi. Olayda, yerel dağcı İftikhar Hussain'in çığ altında kalarak yaşamını yitirdiği, 3 kişinin ise yaralandığı belirtildi.
Slovenya'nın kuzeyindeki Julian Alpleri'nde bulunan Tosc Dağı'nda ekimde çığ altında kalan 3 Hırvat dağcının cansız bedenine ulaşıldı.
İtalya'nın kuzeyindeki Alp Dağları'nda kasımda çığ düşmesi sonucu 5 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
Güney Asya ülkesi Nepal'deki Yalung Ri Dağı'na kasımda çığ düşmesi sonucu 7 kişinin öldüğü açıklandı.