Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Meclis gündemine yeni bir torba kanun teklifi geldi. 36 maddelik torba kanun, cuma günü Meclis’e sunuldu. Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, TGRT Haber canlı yayınında torba yasa teklifinin detaylarını değerlendirdi.
Karakaş, özellikle Bağ-Kur’lular açısından kritik değişikliklere dikkat çekti. "Bağ-Kur açısından aylardır bekledikleri prim borçlarının ödemesi halinde emekli olamayan milyonlarca kişi var. Bunların Bağ-Kur hizmeti durdurulmuştu ama prim borçlarını ödeyemiyorlar. Prim borcu yüksek olduğu için şu anda bu borçlar daha da katlanacak. ‘İhya’ ya da ‘canlandırma’ diyoruz, yeniden ödemeye başlayınca prim yüzde 45’e yükseltildi. Bağ-Kur’da ihya bekleyenler için bu kanun teklifi şok etkisi yarattı" dedi.
Yeni yasanın yürürlüğe girmesinden önce ödemelerini yapmaları konusunda sigortalılara uyarıda bulunan Karakaş, "1 Ocak’tan itibaren asgari ücrete gelecek artış oranında bir artış daha gelecek. Bütün Bağ-Kurluları uyarıyorum; prime ihtiyacınız varsa ve ihya yapacaksanız kesinlikle yasa çıkmadan ödeme yapın ve emekli olun. Yeni yasayla yüzde 10-25, asgari ücretle de yüzde 30 kadar artış geliyor. En az yüzde 40 daha maliyetli olacak emeklilik" ifadelerini kullandı.
Karakaş, borçlanma ödemesi yapacak sigortalılara "SSK ve diğer tüm sigortalılar emekli olurken borçlanma çok önemli. Erkekler için özellikle yüzde 32 oranında prim ödeniyordu, aylık 8.323 lira. Bu oran 11.730 liraya çıkacak yılbaşında. Bir yıllık askerlik hizmet borçlanması için şu anda 99.876 TL ödeniyor, ancak yılbaşından sonra yeni prim ve asgari ücret artışıyla bu tutar en az yüzde 40-45 artacak" dedi.
Kadınlar açısından durumun farklı olduğunu belirten Karakaş, "Annelerimiz endişelenmesin. Anneler yönünden doğum borçlanması artırılmadı. Halen yüzde 32 oranında prim uygulanıyor. 1 Ocak’tan itibaren asgari ücret artışıyla doğal olarak artar. İhtiyacınız varsa, zamdan korunmak için şimdi borçlanma yapabilirsiniz" dedi.
Torba yasada bazı beklentilerin karşılanmadığını belirten Karakaş, "Bayram ikramiyesinde veya izinlerle ilgili bir düzenleme yok. Torba kanunda babalık izni, doğum izinleriyle ilgili madde henüz bulunmuyor. Ayrıca esnafa 5 yıl erken emeklilikle ilgili Cumhurbaşkanı’nın müjdesi de şu an torba kanunda yer almıyor" diye konuştu.
Yeni torba yasanın temel amacının kaynak arayışı olduğunu vurgulayan Karakaş, "Her işçi için yüzde 20 oranında emeklilik primi kesiliyor; yüzde 9 işçiden, yüzde 11 işverenden. Bu oran yüzde 12’ye çıkarılacak. 2008’den beri yüzde 5 puanlık prim teşviki vardı, yüzde 50 oranında tekrar düşürülüyor. İmalat sektöründe değilseniz teşvik yüzde 2’ye düşürüldü" bilgisini paylaştı.
Ayrıca, genç girişimciler şirket kurunca devlet bir yıl Bağ-Kur primi ödüyordu, bunun da kaldırıldığını söyledi.
Torba yasada BES ve TES ile ilgili düzenlemelere de yer verildi. Karakaş, "Eğer BES’e girdiyseniz ister çalışan ister normal vatandaş olun devlet size yüzde 30 oranında katkı payı veriyor. Yeni yasada bu oran yüzde 50’ye kadar artırılabilir ya da 0’a indirilebilir. Cumhurbaşkanına bu konuda yetki veriliyor. TES, SGK’nın alternatifi değil. Ne kadar prim varsa o kadar maaş alıyorsunuz; ödediğiniz para bitince maaş da bitiyor" dedi.
Ayrıca, "Çalışanlardan yüzde 3 kesinti yapılıyor, işverenden yapılmıyordu. TES’te işveren ve devlet katkısı da olacak. 56 yaşını dolduran ve 10 yıl prim ödeyen kişi kazanç elde edebilir" açıklamasında bulundu.
Yeni yıldaki asgari ücret artışına dair öngörülerini paylaşan Karakaş, "Hedef enflasyona göre yüzde 20’lik artış öngörülüyordu. Ancak beklentiler en az yüzde 25, en fazla yüzde 30 oranında. Bence asgari ücret, net 22.104 TL’den en az 27 bin liraya, en fazla 28.500 liraya çıkacak. 29 bin lirayı asla aşmaz" dedi.