Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Çin, İran’dan yaptığı petrol ithalatını ABD yaptırımlarına takılmadan finanse etmek için adeta görünmez bir sistem kurdu. Batılı yetkililerin aktardığına göre, Pekin yönetimi ham petrol alımlarını “takas benzeri” bir yöntemle yürütüyor.
Sistemin işleyişi oldukça basit ama bir o kadar da zekice. İran, Çin’e ham petrol gönderiyor; Çinli devlet şirketleri ise bunun karşılığında İran’da altyapı projeleri üstleniyor. Yani para doğrudan el değiştirmiyor, ancak iki taraf da kazançlı çıkıyor.
Wall Street Journal’ın haberine göre, bu gizli finans ağı Çin’in devlet ihracat-kredi sigorta kurumu Sinosure ve resmi bankacılık sisteminin dışında faaliyet gösteren Chuxin adlı finans kuruluşu üzerinden yürüyor. Uluslararası ödeme sistemlerine dahil olmayan bu yöntem sayesinde, ABD’nin İran’ın petrol gelirlerini kesme çabaları büyük ölçüde boşa çıkıyor.
Batılı kaynaklar, sadece geçen yıl bu sistem üzerinden 8,4 milyar dolar tutarında petrol ödemesi yapıldığını bildiriyor. Bu paranın büyük kısmı, Çin’in öncülüğünde yürütülen altyapı projelerinin finansmanında kullanılmış durumda.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) verilerine göre İran, 2024 yılında toplam 43 milyar dolar değerinde petrol ihraç etti. Bu ihracatın yaklaşık yüzde 90’ı Çin’e yapıldı.