Türkiye’de milyonlarca engelli vatandaş bulunurken, özellikle ağır engelli çocuğu olan annelerin emeklilik süreçlerinde önemli kolaylıklar sağlanıyor. Mevzuat kapsamında bu annelere erken emeklilik hakkı tanınıyor.
Ekim 2008’de yürürlüğe giren düzenlemeye göre, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadın sigortalıların, bu tarihten sonraki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri toplam prim gününe ekleniyor. Örneğin, bir yıl çalışan anne için 360 gün yerine 450 gün prim ödenmiş kabul ediliyor. Bu süre sadece prim gününe değil, aynı zamanda emeklilik için aranan yaş şartına da indirim olarak yansıyor. Böylece anneler daha erken yaşta emekli olabiliyor.
Erken emeklilikten faydalanabilmek için çocuğun “başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli” olduğunun SGK sağlık kurullarınca tespit edilmesi gerekiyor. Bunun için sigortalı kadınların, bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ya da Merkezine sevk talep belgesi ile başvurmaları yeterli.
Bu haktan yararlanmak için çalışıyor olmak zorunlu değil. Sigortalı kadınlar, ister çalışsın ister çalışmasın, çocuklarının durumunun tespiti için SGK’ya başvuruda bulunabiliyor.
Anneler, çocuklarının engel durumuna ilişkin başvuruyu hem sigortalılıkları devam ederken hem de emeklilik aşamasında yapabiliyor. Dolayısıyla emekliliği beklemek gerekmiyor.
Düzenlemede yalnızca 1 Ekim 2008 sonrası çalışmalar dikkate alınıyor. Yani çocuğun bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduğunun belirlendiği tarihten sonraki süreler üzerinden ilave günler hesaplanıyor.
Ağır engelli çocuğu evlat edinen sigortalı kadınlar da bu haktan yararlanabiliyor. 1 Ekim 2008 sonrası geçerli olmak üzere, evlat edinilen tarihten itibaren aynı düzenleme uygulanıyor.