Milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor: Kira gelir beyannamesinde son 5 gün

Gayrimenkul sahiplerini yakından ilgilendiren kira beyannamesi için sayılı günler kaldı. Mart ayının gelmesiyle birlikte başlayan kira gelir beyannamesi yıl boyunca sağlanan kira gelirinin vergi olarak ödendiği dönemdir. İş yeri ve konutlarını kiraya verenler her yıl düzenli olarak kira gelir beyannamesi vermek zorundadır. Beyannamenin zamanında ödenmesi ise çok önemli. Peki 2022 kira beyannamesi son gün ne zaman ve nereden yapılır? Kira gelir vergisi hesaplama nasıl yapılır?

KİRA BEYANNAMESİ NE ZAMAN VERİLİR?

Mart ayının gelmesiyle birlikte başlayan kira gelir beyannamesi ödemelerinde son tarih için geri sayım başladı. Belirli tutarın altında elde edilen konut/işyeri kira gelirleri için beyanname verilmesi gerekmiyor. Mükelleflerin, 1 Ocak – 31 Aralık dönemine ait beyana tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için Mart ayının birinci gününden son günü akşamına kadar beyannamelerini vermeleri gerekiyor.

Geçen yıl konut ve iş yerinden kira geliri elde edenler için beyan dönemi 31 Mart'ta sona eriyor.

1 Ocak-31 Aralık 2021 döneminde kiraladığı konuttan 7 bin TL, iş yerinden ise 53 bin TL'nin üzerinde getiri elde eden mükellefler için beyanname süresi 31 Mart'ta doluyor.

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Avukat Ali Yüksel "Mükellefler beyanname süresini geçirmemeli. Zamanında beyanname vermeyenler vergi ziyaı cezası ile karşılaşacakları gibi istisnadan da faydalanamayacak" ifadelerini kullandı.

Türkiye'de milyonlarca gayrimenkul sahibini ilgilendiren kira gelirlerinin 1 Mart'ta başlayan beyan dönemi için son 5 gün kaldı!

• Beyanname verme süresinin son gününün resmi tatil gününe rastlaması halinde, tatilden sonraki ilk iş gününün tatil saatine kadar beyanname verilebilir.
• Takvim yılı içinde ülkeyi terk edenler, yurt dışına çıkma tarihinden önceki 15 gün içinde beyanname vermek zorundadırlar. Ölüm halinde ise beyanname ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde mirasçılar tarafından verilir.
• Beyanname, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir. Mükellefler normal olarak ikametgâhlarının bulunduğu yerin vergi dairesine bağlıdırlar.

KİRA GELİR VERGİSİ NASIL HESAPLANIR?

Kira gelirleri için ödenecek vergi hesaplanırken istisnalar ve gelirlerin düşülmesi gerekiyor. Yapılacak beyanname ise kira gelirinden 7 bin TL’lik istisna tutarı ve giderler düşülerek hesaplanacak.

2021 yılında elde edilen işyeri ve konut kira geliri 7 bin lirayı aşmayanlar beyanname vermeyecek. Vergi sınırını aşmadığı için beyanname vermeyen mülk sahipleri kira gelirleri için vergi de ödemeyecek.

Konut kira geliri 7 bin liranın üzerinde olan mülk sahipleri Mart ayı içinde beyanname verecek.

Hissedarlar için de aynı tutar geçerli olacak. Ancak hissedarlarının beyanname vermesi için kişi başı gelirin 7 bin lirayı bulması gerekiyor. Kişi başı elde edilen konut kira geliri 7 bin lirayı geçmiyorsa beyanname verilmeyecek. Konut kira geliri; hissedar başına 7 bin lirayı geçtiği andan itibaren, her bir hissedar ayrı ayrı 7 bin liralık istisnayı vergi hesabında gelirinden düşebiliyor. Bir kişi, birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise, kira gelirleri toplamına bir defa (7 bin lira) istisna uygulanabilecek.

Foto Galeri

VERGİYİ AZALTAN GİDERLER NELERDİR?

Gayrimenkul sahipleri konut ve işyerleri için ne kadar vergi ödeneceği hesaplanırken kira gelirinden istisna tutarı (7 bin TL) ve giderler düşülebiliyor. (Ayrıca; bağışlar, eğitim, sağlık, sigorta masrafları da gelirden indirilebiliyor.) Kalan tutar (matrah) üzerinden vergi hesabı (Yüzde 15’ten, yüzde 40’a varan oranlarda) yapılıyor.

Peki vergiyi azaltan giderler nelerdir? İki farklı gider yöntemi var; belgesiz götürü gider ve belgeli gerçek gider.

Götürü giderin avantajı herhangi bir belgeye ihtiyaç duyulmaksızın direkt yüzde 15 oranında hesaplanan tutar, kira gelirinden düşülebiliyor. Götürü gider yöntemini seçenler, iki yıl bu yöntemden vazgeçemiyorlar.

Gerçek gider yönteminde ise (yüzde 15’lik sınıra tabi olmaksızın) belgeli giderler kira gelirinden düşülebilir. Gerçek gider yönteminde; söz konusu belgelerin beş yıl boyunca saklanması gerekiyor. Olası vergi incelemesinde; yetkililere bu belgelerin gösterilmesi gerekiyor. (Gerçek gider yönteminin ayrıntılarını yarınki yazımızda ele alıyoruz.) Ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, MSİ, GMSİ ile diğer kazanç ve iratlarının tutarı yıllık 190 bin lirayı aşanlar 7 bin liralık istisnadan yararlanamıyor.

* 2021 kiralarının; her ay değişmeden aynı bedel üzerinden yıl boyunca tahsil edildiği varsayılmıştır.

* Mülk sahipleri, GV Yasası’nın 89. maddesinde yazılı olan ve ödenecek vergiyi azaltabilecek olan indirimleri de (özel sigorta prim ve katkı payları, bağış ve yardımlar, eğitim ve sağlık harcamaları) gösterilen sınırlar çerçevesinde vergi hesabına dâhil edebilir.

ÖRNEK  KİRA GELİR VERGİSİ HESAPLAMA

GÖTÜRÜ gider yönteminde, mülk sahiplerinin 2021’de elde ettiği kira gelirleri için ne kadar vergi ödemesi gerektiği ise şu şekilde hesaplanır:

Aylık 2 bin 500 lira konut kira örneği için; (yıllık 30 bin lira) mülk sahibinin, 2 bin 933 lira gelir vergisi ödemesi gerekecek. Önce istisna (7 bin lira) sonra yüzde 15 götürü gider (3 bin 450 lira) düşülüp, 19 bin 550 lira matrah üzerinden, yüzde 15 oranı üzerinden vergi hesaplanır.

BEYANNAMEYE önce kira geliri tutarı yazılıp; ardından istisna, gider ve indirimler bu gelirden düşüldükten sonra kalan tutara vergi oranı uygulanır. 24 bin liraya kadar yüzde 15 oranı uygulanırken, gelir arttıkça yüzde 20, 27, 35 ve en son yüzde 40 oranı uygulanarak vergi hesaplanır.

Mükellefler, 1 Ocak-31 Aralık 2021 dönemi konuttan 7 bin TL, iş yerinden ise 53 bin TL'nin üzerinde kira getirisi sağlaması halinde gelir vergisi ödeyecek. Konutta sadece tek mesken için istisna uygulanacak. Kira gelirini beyan etmeyen veya eksik beyan edenler istisnadan faydalanamayacak.

İstisna haddinin üzerinde konut geliri elde edenler bu istisna oranı düştükten sonra beyanname verecek. İstisna oranı sadece bir konutta kullanılabildiği için birden fazla konuttan kira geliri elde edenlerin buna dikkat etmesi gerekecek. Öte yandan iş yeri kira gelirinde beyan sınırı geçilmesi durumunda istisna oranı düşülmeyecek.

KİRA GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ NEREDEN VE NASIL YAPILIR?

Kira gelir vergisi beyannamesi yapacak olan mülk sahipleri internette "www.gib.gov.tr" adresi üzerinden "Hazır Beyan Sistemi"ne giriş yaparak kolayca tamamlayabilirler. Hazırlanan beyanları onaylayarak veya üzerinde gerekli değişiklikleri yaparak hızlı ve kolay bir şekilde kira beyanları yapılabilecek. Ayrıca ikametgahın bulunduğu bölgedeki vergi dairesinde de bu işlem yapılabiliyor. Hazır Beyan Sistemi'ne 7 gün 24 saat ulaşılabiliyor.

BEYANNAME İKİ EŞİT TAKSİTTE ÖDENEBİLİYOR

İnternet kullanamayan veya vergi dairesine gidemeyen 60 yaş üzeri mükellefler, okuma yazma bilmeyenler ile engelli ve hastalar "444 0 189" numaralı Vergi İletişim Merkezi'nden yardım isteyebilecek. Bu kimselere randevu sistemine göre Maliye Bakanlığından bir memur yardımcı olacak. Kira gelirlerinden kişiye tahakkuk eden vergiler Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenebilecek.

Yıllık beyanname verme konusunda mükellefler GİB'in çağrı merkezi "Vergi İletişim Merkezi"ni (VİMER-189) arayarak her türlü bilgiyi alabilecek.

"ZAMANINDA BEYANNAME VERMEYENLER İSTİSNADAN YARARLANAMAYACAK"

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Avukat Ali Yüksel kira geliri beyannameleri yapması gereken mükelleflerin tanımlanan süreyi geçirmemeleri konusunda uyarıda bulunarak; "Zamanında beyanname vermeyenler, beyan edilmeyen kira geliri tutarı üzerinden gelir vergisi hesaplanmak suretiyle verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası ile karşılaşacakları gibi istisnadan da faydalanamayacaklardır." İfadelerini kullandı.

Zamanında beyan edilmeyen ve ödenmeyen vergi için aylık gecikme faizi alınacak. Yüksel, beyanname verilmemesi nedeniyle iki kat ve birinci derecede usulsüzlük cezası uygulanacağının altını çizdi.

Kira gelir mükellefi sayısının 13 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor

Ali Yüksel, Türkiye'de meskenini ve iş yerini kiraya veren mükellef sayısının milyonları bulduğunu kaydederek, "Bu sayının halihazırda 13 milyon civarında olduğunu tahmin ediyoruz." dedi.

Beyanname süresinin kaçırılmaması gerektiğinin altını çizen Yüksel, "Konutta hissedar olanların da aynı şekilde kira geliri hissedar basına 7 bin TL'yi geçiyorsa beyanname vermeyi ihmal etmemeli." diyerek son güne dikkat çekti.